Quất, đào Tết giá “mềm” chờ khách

Đào, quất được mùa

Vào làng quất Tứ Liên những ngày cuối tháng 12/2013, thời điểm trước Tết Nguyên Đán một tháng, ai ai cũng có thể bị choáng ngợp trước màu vàng ươm của quất cảnh. Những vườn quất nhờ thời tiết thuận lợi mà sai trĩu quả và bắt đầu căng mọng đón Tết.

Bác Hạnh, chủ một trong những vườn quất đẹp nhất nhì làng quất Tứ Liên cho biết: Tiết trời năm nay rất thuận lợi cho việc sinh trưởng và phát triển của quất. Trời không quá lạnh, lại có nắng ráo khiến quất không bị sâu, héo hay hỏng lá như nhiều năm. Nhưng đây cũng là cơ hội cho quất chín rộ, có thể chín hết khi Tết đến.

Theo bác Hạnh, năm nay quất bán chậm hơn năm ngoái. Vào tầm này năm trước, bác Hạnh đã xuất vườn được khoảng hơn 100 cây quất các loại. Có những khách từ tận Hải Phòng, Quảng Ninh tới mua quất mang về chơi Tết. Nhiều khách ở các huyện ngoại thành Hà Nội như: Đan Phượng, Hoài Đức, Chương Mỹ, Thanh Trì... cũng nườm nượp lên thăm vườn. Có khách còn tậu đến 2 cây, mỗi cây một thế.

Vườn quất của bác Hạnh có khoảng 500 cây các loại, giá từ vài trăm nghìn đồng đến vài triệu, chục triệu đồng. Ngoài dáng quất phổ thông, các loại quất thế cũng được bác ươm để phục vụ "đại gia" đặt hàng. Trong vườn của bác Hạnh, không hiếm các thế quất đẹp, giá từ 5 triệu đến 10 triệu đồng tùy vào sự công phu của người chăm.

Theo tính toán của bác Hạnh, 1,5 sào quất của bác, trừ chi phí tiền giống, phân bón, thuốc trừ sâu và tiền công cho người làm, mỗi năm bác cũng lời được khoảng 150 triệu đồng. Nhưng bao nhiêu công sức và tiền của đổ vào vườn, lỗ lãi cũng chỉ phụ thuộc vào mỗi cái Tết. Nếu năm nay quất rẻ, bác Hạnh có thể chịu lỗ tới 20 - 30 triệu đồng. Số tiền này bằng số tiền cả năm trả công cho người làm.

Ông Vũ, một hộ trồng quất cảnh lâu năm ở làng Tứ Liên giải thích: Chúng tôi phải mua quất giống ở Bắc Giang về ươm, có cây quất lên tới 3 - 5 triệu đồng/cây, cả năm chăm sóc mà không bán được khoảng 7 - 10 triệu đồng/cây thì không có lãi. Chăm sóc cũng không phải dễ dàng, ngoài đất tốt thì kỹ thuật chăm cũng phải rất công phu. Để có một thế quất cảnh đẹp, người chăm ngoài sự khéo léo thì cũng cần có ý tưởng và sự sáng tạo. "Quất Tứ Liên cây khỏe, quả mọng và thật cây lắm, chơi Tết xong cây vẫn sống tốt chứ không như những loại quất khác đâu", bác Vũ cho hay.

Bên cạnh làng quất Tứ Liên, làng đào Nhật Tân nổi tiếng cũng đang sửa soạn đón Tết. Các gốc đào ở đây đều có xuất xứ từ Sơn La, Lạng Sơn, Tam Đảo (Vĩnh Phúc)... được người dân mua về ươm trồng. Các gốc đào giống có giá dao động từ 500.000 đồng đến 10 triệu đồng, sau khi ươm trồng có thể bán với giá 1 - 5 triệu đồng loại thường, 10 triệu đồng loại sang và 20 - 50 triệu đồng/loại "vip". Nhưng ế thì chỉ vài trăm nghìn đồng một gốc.

Năm nay thời tiết thuận lợi, các cánh đào đã bắt đầu bung nở. Nếu thời tiết tiếp tục duy trì trạng thái nắng ráo và lành lạnh như thế này thì làng đào sẽ thu về lợi nhuận rất cao. "Nhưng chỉ cần một đợt rét đậm, rét hại trước Tết thì bao nhiêu công sức đổ bể, sẽ hòa thậm chí còn lỗ vốn", bác Vân, chủ một vườn đào Nhật Tân cho hay.

Bác Vân cũng cho biết, dịp này vườn bác cũng chỉ có mấy khách đến đặt hàng và đặt cọc tiền chứ chưa có khách mua đứt cây. Lượng khách đến với vườn chỉ bằng một nửa so với năm ngoái. Sức mua giảm sút khiến bác Vân lo lắng mùa đào năm nay thu nhập không cao như mọi năm.

Đứng trước thời buổi kinh tế khó khăn và nắm bắt được nhu cầu cắt giảm chi tiêu của người dân, nhiều hộ trong làng đã thay việc trồng đào thế, đào gốc bằng việc chăm đào dăm (cành đào). Nhiều chủ vườn cho biết, chăm cành đào bỏ ra vốn ít mà thu lãi cũng khá cao. Bởi vậy, nhiều hộ cũng chạy theo xu hướng này đầu tư thêm 1 - 2 sào đào dăm nữa.

Trong những cây quất cảnh của vườn bác Hạnh có nhiều cây là của khách gửi chăm từ năm trước. Theo bác Hạnh, nhiều khách mua quất cảnh giá từ 5 triệu đồng trở lên, sau khi chơi Tết xong có gửi lại nhà vườn nhờ chăm hộ. Vườn chỉ lấy giá chăm bằng một năm chăm các cây quất khác cộng thêm 200.000 đồng tiền đất. Như vậy tính ra khách phải bỏ ra 1 - 1,5 triệu đồng tiền công cho việc nhà vườn chăm hộ quất cảnh.

"Đối với những người bỏ ra chục triệu mua một cây quất cảnh thì cái giá này với họ cũng là điều dễ chấp nhận. Bởi lẽ, quất thuộc hàng "vip" mà để trong chậu chật chội và ở những nơi thiếu không khí thì quất chẳng mấy mà tàn, thậm chí còn mất thế và chết. Quất cần có không gian rộng rãi và có đất tốt để phát triển. Nên gửi nhà vườn là hợp lý nhất, chỉ cần bỏ ra một khoản tiền nhỏ là Tết năm nào cũng có quất đẹp để chơi", bác Hạnh nói.

Khách mua quất ở vườn của bác Hạnh còn được nhà vườn chở đến tận nơi. Khách chỉ cần đặt cây và hẹn ngày lấy là nhà vườn sẽ mang cây đến cho khách mà vẫn đảm bảo độ nguyên vẹn.

Một số hộ trồng đào ở làng Nhật Tân cũng tính phí 1,5 triệu đồng/năm cho khách muốn gửi đào gốc, đào thế nhờ nhà vườn chăm hộ. Bởi lẽ, giá đào lúc nào cũng đắt hơn giá quất nên đối với những gốc đào thế chục triệu đồng, khách hàng luôn tìm đến nhà vườn để học cách chăm hoặc nhờ nhà vườn chăm hộ để chơi Tết năm sau.

Làng quất Tứ Liên và làng đào Nhật Tân bây giờ đã công nghiệp hơn nhiều. Đi đến đâu, khách cũng bắt gặp những tấm biển lớn trưng bán và cho thuê đào, quất cảnh. Khách chỉ cần gọi vào số điện thoại của chủ vườn, sau khi tư vấn, khách có thể lựa chọn đào, quất như ý muốn.