Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc đã có đợt hé lộ hiếm hoi một phần hoạt động diễn tập chiến tranh của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA). Trong cuộc diễn tập, một kịch bản không chiến giữa lực lượng Trung Quốc và nước ngoài, trong đó có tiêm kích đa năng Rafale của Pháp đóng vai trò "quân xanh".

Cuộc diễn tập đặt các tiêm kích J-16 của Trung Quốc đối đầu với Rafale của Pháp – mẫu máy bay từng được truyền thông Pakistan cho biết đã bị tiêm kích J-10C do Trung Quốc chế tạo áp chế trong cuộc xung đột với nước láng giềng Ấn Độ hồi đầu năm nay.

Theo phóng sự phát sóng trên CCTV hôm thứ Sáu vừa qua, năm nay là lần đầu tiên toàn bộ PLA và Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Nhân dân Trung Quốc triển khai diễn tập chiến tranh cho phi công trên quy mô lớn.

Các cuộc diễn tập chiến tranh của PLA thường được xếp vào diện tuyệt mật, nhưng bản tin cho biết hoạt động này là một trong nhiều cuộc diễn tập được tổ chức tại thành phố Hứa Xương, tỉnh Hà Nam, với sự tham gia của 20 đơn vị thuộc các quân binh chủng và học viện quân sự. Ngoài ra còn có các cuộc diễn tập của lục quân và lực lượng tàu ngầm.

Trong đoạn video, hai sĩ quan Không quân PLA đứng trước một bảng mô phỏng kịch bản không chiến giữa lực lượng Trung Quốc và nước ngoài. Ở phía bên trái bảng, dưới mục “nhiệm vụ”, phần “lực lượng” ghi “J-16 x8”, tức 8 tiêm kích thế hệ 4++ do Tập đoàn Máy bay Thẩm Dương sản xuất.

Ở phía bên phải, dưới mục “đe dọa”, là dòng chữ “Rafales x6”, cho thấy 6 tiêm kích Rafale do Pháp chế tạo. Dòng máy bay này hiện được nhiều quốc gia sử dụng, trong đó có Pháp, Ai Cập và Ấn Độ.

6 chiếc tiêm kích Rafale được mô phỏng trong cuộc diễn tập của Cảnh sát vũ trang Trung Quốc.

Một sĩ quan dường như còn ghi chú thêm các “mối đe dọa” khác, cho thấy mô phỏng này bao gồm nhiều nguy cơ từ bên ngoài.

Không rõ cuộc diễn tập đã dựa trên những giả định, phương pháp hay đưa ra kết luận cụ thể nào về khả năng tác chiến giữa các loại tiêm kích này.

Diễn tập chiến tranh là hình thức mô phỏng chiến lược nhằm tái hiện thực tế chiến tranh. Trong quân đội chuyên nghiệp, các cuộc diễn tập này được sử dụng để huấn luyện sĩ quan về việc ra quyết định chiến thuật và chiến lược, thử nghiệm học thuyết tác chiến mới và dự báo xu hướng của các cuộc xung đột tương lai.

Bản tin về cuộc diễn tập tại Hứa Xương được phát sóng vào thời điểm 7 tháng sau khi Pakistan tuyên bố các tiêm kích J-10C “Mãnh Long” do Trung Quốc sản xuất đã bắn hạ nhiều máy bay Rafale trong một trận không chiến với Ấn Độ hôm 7/5.

Ấn Độ chưa chính thức xác nhận những tổn thất này, nhưng các quan chức Mỹ nói với Reuters hồi tháng 5 rằng ít nhất 2 máy bay Ấn Độ đã bị bắn hạ, trong đó có ít nhất 1 chiếc Rafale.

Nếu được xác nhận, đây sẽ là tổn thất chiến đấu đầu tiên của Rafale, đồng thời có thể đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với máy bay quân sự Trung Quốc khi đối đầu với các tiêm kích đạt chuẩn NATO. Diễn biến này cũng có thể tác động tới triển vọng xuất khẩu máy bay chiến đấu của Trung Quốc ra nước ngoài.

Tiêm kích đa năng J-16 được mô phỏng trong cuộc diễn tập thường xuyên tuần tra dọc bờ biển Trung Quốc và, khi phối hợp với tiêm kích tàng hình J-20, được xem là tạo thành “tổ hợp phá cửa mạnh nhất” trong một kịch bản xung đột tại eo biển Đài Loan.

Mẫu máy bay này từng gây chú ý hồi tháng 10 khi được cho là đã chặn 2 máy bay quân sự nước ngoài không xác định gần bờ biển phía đông Trung Quốc năm ngoái, thậm chí còn thực hiện động tác lộn vòng trên một chiếc trong số đó.

Ông Wu Keyu, sĩ quan PLA thuộc Đại học Công nghệ Quốc phòng Trung Quốc, cho biết PLA bắt đầu phát triển các hệ thống diễn tập chiến tranh từ thập niên 1990 và chúng đã được “sử dụng rộng rãi”.

Theo bản tin, bước tiếp theo là điều chỉnh các hệ thống này cho phù hợp hơn với nhu cầu riêng của PLA. “Có nhu cầu cấp thiết phải phát triển một hệ thống diễn tập chiến tranh mang đặc trưng Trung Quốc để phục vụ xây dựng và phát triển quân đội”, báo cáo nêu rõ.

Các hệ thống này sẽ được sử dụng rộng rãi trong PLA, Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Nhân dân và các học viện quân sự.

Bản tin cho biết Trung Quốc đã tự phát triển nhiều hệ thống diễn tập chiến tranh, tích hợp các công nghệ tiên tiến như mô hình tác chiến trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn và động cơ mô phỏng thời gian thực.

Những hệ thống này có thể được áp dụng cho các chiến dịch hiệp đồng trên bộ, trên biển, trên không, tên lửa, không gian và cả lĩnh vực điện từ.

“Khi mức độ phức tạp của chiến tranh ngày càng gia tăng, việc tích hợp công nghệ AI vào các hệ thống diễn tập chiến tranh đã trở thành một lựa chọn phát triển mang tính tất yếu”, ông Wu được dẫn lời nói. “Tuy nhiên, con người không thể bị loại khỏi vòng lập kế hoạch và ra quyết định chiến tranh”.

CCTV cũng cho biết Cuộc thi Mô phỏng Diễn tập Chiến tranh Quốc gia đã được tổ chức tại thành phố Tô Châu, tỉnh Giang Tô, vào đầu tháng 12.