Gordon G.Chang - một cây bút chuyên viết về Trung Quốc, châu Á và hiện sinh sống ở Thượng Hải và Hong Kong – cho rằng, vụ đưa giàn khoan dầu HD981 vào hải phận Việt Nam của Trung Quốc là một bài kiểm tra về cam kết chung của Tổng thống Mỹ Obama trong việc duy trì an ninh khu vực. Đặc biệt, vụ việc lại xảy ra không lâu sau khi chuyến công du 8 ngày tới 4 nước đồng minh của nhà lãnh đạo Mỹ kết thúc.
|
Vụ đặt giàn khoan HD981 vào vùng hải phận Việt Nam ở Biển Đông là động thái khiêu khích mới nhất của Trung Quốc, khiến cuộc tranh chấp lãnh thổ càng thêm trầm trọng.
|
Với hành động ngang ngược di chuyển giàn khoan như vậy, Bắc Kinh đã vượt qua hai giới hạn quan trọng: Thứ nhất, đây là lần đầu tiên Trung Quốc khoan dầu trái phép ở vùng hải phận Việt Nam; Thứ 2, đây cũng là lần đầu tiên nước này công khai sử dụng các “con tàu xám” (tức tàu hải quân) nhằm hộ tống cho các “tàu trắng” (tức tàu dân sự làm nhiệm vụ trên biển). Theo bản tin nội bộ của Washington, có tới 7 tàu hải quân Trung Quốc được triển khai làm nhiệm vụ bảo vệ giàn khoan này.
Trong khi đó, Bắc Kinh “quyết định ra tay” vào thời điểm này nhằm lợi dụng sự lơ là của Washington trong khu vực. Trên thực tế, Mỹ đang hướng sự quan tâm của họ về cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở Ukraine. Tác giả Chang cho rằng, động thái đưa giàn khoan HD981 này còn là “sự coi thường” đối với Tổng thống Obama và cũng có thể là “đòn cảnh cáo” đối với các quốc gia nhỏ bé. Song, nhìn chung, bất cứ điều gì Trung Quốc đang làm đều “cực kỳ nguy hiểm”.
Trong lịch sử của mình, Việt Nam vẫn luôn tỏ rõ quyết tâm cũng như sự kiên cường chiến đấu, thậm chí cả khi đối mặt với các hành vi khiêu khích từ nước láng giềng “khổng lồ” Trung Quốc. Trong hàng chục năm qua, hai nước đã nhiều lần có những cuộc đụng độ nhau, nhưng rõ ràng “Việt Nam không hề run sợ trước người hàng xóm”.
Cuối cùng, ông Gordon G. Chang đưa ra nhận định rằng: “Trung Quốc có tham vọng bành trướng ở Biển Đông là một điều rõ ràng. Điều này thể hiện qua yêu sách “đường chín đoạn” mà Bắc Kinh đơn phương tự vẽ ra. Họ sẽ không dừng cho tới khi nào bị ngăn cản. Và dường như chỉ người Việt Nam mới có thể ngăn được điều này”.