“Mạ tặc trung vũ hầu” của Việt Nam khiến giặc phải quỳ lạy

Sau khi qua đời, vị tiến sĩ này được người dân truy phong là “Mạ tặc trung vũ hầu” (trung dũng chửi giặc). Ông là một trong những nhân tài trung dũng, yêu nước nổi tiếng trong lịch sử.

Tiến sĩ Lê Giốc được người dân truy phong "Mạ tặc trung vũ hầu"

Thời nhà Trần có một vị tiến sĩ rất đặc biệt. Ông là Lê Giốc, người vừa giỏi văn chương lại vừa dũng cảm, gan dạ hơn người. Lê Giốc có sách gọi là Lê Bá Giốc, Lê Giác (? – 1378). Ông người làng Kẻ Rỵ, giáp Bối Lý, huyện Đông Sơn, lộ Thanh Hoa (nay là làng Phủ Lý, xã Thiệu Trung – Thiệu Hóa, Thanh Hóa).

“Ma tac trung vu hau” cua Viet Nam khien giac phai quy lay

Cổng làng Kẻ Rỵ - quê hương Tiến sĩ Lê Giốc. Ảnh: Internet

Lê Giốc xuất thân trong một gia đình giàu truyền thống, hiếu học. Ông thuộc dòng dõi thái sư Lê Văn Thịnh thời Lý (người mở đường cho nền khoa cử Nho học Việt Nam). Cha của Lê Giốc là “Trạng Quét” Lê Quát (Lê Bá Quát), người từng giữ chức Thượng thư Hữu bật, nhập nội hành khiển.

Lê Giốc từ nhỏ đã thông minh. Sau khi trưởng thành, ông đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ (Hoàng giáp), khoa thi năm 1363, đời Trần Dụ Tông, hiệu Đại trị thứ 6. Đến thời Trần Nghệ Tông, Lê Giốc được cử làm Tuyên phủ sứ Nghệ An.

“Ma tac trung vu hau” cua Viet Nam khien giac phai quy lay-Hinh-2

Chức Kinh doãn mà Lê Giốc đảm nhận có nhiệm vụ chuyên xét đoán việc kiện tụng của kinh thành. Ảnh minh hoạ: Internet

Trong Tam Quốc có đoạn Khổng Minh (Gia Cát Lượng) chửi thâm thúy khiến Vương Lãng tức hộc máu mà chết. Còn Lê Giốc thậm chí còn ghê gớm hơn khi tiếng chửi của ông khiến hàng vạn tên giặc phải quỳ xuống vái lạy, sợ kinh hồn bạt vía.

Sử chép rằng, năm 1377, Trần Duệ Tông tử trận khi đi đánh Chiêm Thành, thế lực nhà Trần ngày càng yếu. Trần Phế Đế được Thái thượng hoàng Trần Nghệ Tông lập làm vua. Nhưng không lâu sau, Chế Bồng Nga của Chiêm Thành đánh ra Nghệ An, lập hoàng thân Ngự Câu vương Trần Húc (kẻ đã đầu hàng trong trận Đồ Bàn) làm vua.

Tháng 6/1378, Chiêm Thành tấn công thành Thăng Long, thượng hoàng Trần Nghệ Tông cùng vua Trần Phế Đế bỏ chạy. Khi này chỉ có Lê Giốc ở lại với chức vụ Kinh doãn tại kinh thành. Ông bị quân địch bắt được, vẫn kiên quyết không làm theo lời chúng.

“Ma tac trung vu hau” cua Viet Nam khien giac phai quy lay-Hinh-3

Lê Giốc hiên ngang đứng giữa gươm giáo quân địch mà chửi. Ảnh minh họa: Internet

Trong giây phút bị địch bắt, Lê Giốc vẫn ngẩng cao đầu không sợ: “Tao là trọng thần nước lớn, há lại lạy mày là quân tiểu man à?”. Chưa dừng lại ở đó, Lê Giốc còn mắng Trần Húc vì làm phản, khiến hắn hổ thẹn mà bỏ đi. Tướng Chiêm Thành thấy lôi kéo ông không được, bèn chất củi thiêu sống. Lửa bùng lên bao nhiêu, tiếng chửi của Lê Giốc vang bấy nhiêu, cho đến khi ông ngừng thở mới thôi. Chuyện đó khiến giặc Chiêm Thành khiếp vía.

Dân gian truyền rằng, sau khi mất, hồn của Lê Giốc cưỡi khói mây bay lên. Quân Chiêm Thành nhìn thấy chuyện đó thì vội vàng quỳ lạy. Sau này, nhân dân tưởng nhớ đến vị tiến sĩ này, phong cho ông danh xưng “Mạ tặc trung vũ hầu” (trung dũng chửi giặc).

Lý Thái Tông: Vị minh quân có 7 nốt ruồi như sao thất tinh

Vua Lý Thái Tông được xem là vị vua tài năng trong các triều đại phong kiến VIệt Nam, khởi đầu cho thời kỳ thịnh trị của nhà Lý.

Vua Lý Thái Tông có tên là Lý Phật Mã, sinh ra ở chùa Duyên Ninh thuộc cố đô Hoa Lư. Là con trai trưởng của vua Lý Thái Tổ và bà Lê Thị Phất Ngân (con gái vua Lê Đại Hành và Dương Vân Nga). Lúc mới sinh Lý Phật Mã đã có tướng lạ, sau gáy có 7 nốt ruồi chụm lại như chòm sao thất tinh bắc đẩu.

Ly Thai Tong: Vi minh quan co 7 not ruoi nhu sao that tinh

(Tranh minh họa trong bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh, NXB Trẻ)

Vị vua nào làm rể nhà Trần khi đã 83 tuổi?

Chế Mân (Jaya Simhavarman III) là vị vua thứ 34 của Chiêm Thành. Năm 1306, vua cưới công chúa của nhà Trần, trở thành “con rể” của Đại Việt.

Vi vua nao lam re nha Tran khi da 83 tuoi?
 Chế Mân (Jaya Simhavarman III) là vị vua thứ 34 của Chiêm Thành. Năm 1306, vua cưới công chúa của nhà Trần, trở thành “con rể” của Đại Việt. Tranh vẽ phía trên là minh họa đám cưới của vua Chế Mân.

Đỗ Tử Bình tham 10 mâm vàng, khiến vua Trần tử trận tại Chiêm Thành

Đỗ Tử Bình ăn chặn 10 mâm vàng mà Chế Bồng Nga cống nạp, đẩy vua Trần Duệ Tông vào cuộc chiến với Chiêm Thành, gián tiếp khiến vị vua này tử trận ở kinh thành Đồ Bàn.

Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư” Đỗ Tử Bình là tướng nhà Trần. Cuộc đời và sự nghiệp của ông gắn liền với cuộc chiến giữa Đại Việt với Chiêm Thành vào cuối thế kỷ 14. Theo thần phả trong di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia thì quê quán của Đỗ Tử Bình ở thôn Hưng Tứ, xã Hồng Việt, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Vào thời nhà Trần trị vì, vùng đất này thuộc tỉnh Nam Định ngày nay.

Năm 1348, Đỗ Tử Bình đang giữ chức Ngự tiền học sinh thì được triều đình bổ nhiệm làm Thị giảng. Tháng 7/1359, ông được thăng làm Tri khu mật viện sự. Năm 1362, biên giới phía Nam bắt đầu căng thẳng. Đỗ Tử Bình theo lệnh của vua Trần Dụ Tông đi duyệt bổ quân ở Lâm Bình, Thuận Hóa và đắp thành Hóa Châu. Năm 1367, vua Trần Dụ Tông cử Trần Thế Hưng làm Thống quân hành khiển đồng tri, Đỗ Tử Bình làm phó, mang quân đi đánh Chiêm Thành. Tháng 4 âm lịch năm 1368, quân Trần tiến vào Chiêm Động (vùng đất Quảng Nam ngày nay). Quân Chiêm đặt phục binh nên quân Trần rơi vào chỗ phục kích, bị thua trận. Trần Thế Hưng bị bắt, Đỗ Tử Bình chạy thoát rồi mang theo tàn quân chạy về nước.

Đọc nhiều nhất

Tin mới