Nghề làm giấy sắc cho nhà vua phong công, phong thần có từ mấy trăm năm nay do dòng họ Lại ở Nghĩa Đô làm ra. Loại giấy này là một sản phẩm công nghệ thủ công rất quý. Trên mỗi nét vẽ hoa văn lại có vàng, bạc nguyên chất và kim nhũ tô điểm lên nét vẽ. Đây là lộc vua, lộc nước thấm nhuần trong mỗi đạo sắc, là sự kết tinh bền vững, trường tồn của bàn tay lao động tạo nên tờ giấy. Ảnh: Làng Nghè (nay thuộc phường Nghĩa Đô, Hà Nội), là nơi có truyền thống hơn 300 năm làm giấy sắc.Giấy sắc có sức chịu đựng lâu dài vài ba trăm năm. Được như thế vì kỹ thuật làm loại giấy này rất cầu kỳ. Vật liệu để làm là cây dó, nhưng phải là dó Thao, các công đoạn kỹ thuật làm cơ bản giống như làm các loại giấy dó khác, song thêm một số các công đoạn kỹ thuật mà các loại giấy khác không có. Ảnh: Nguyên liệu chính làm giấy sắc là vỏ cây dó Thao, loại cây dó mọc vùng Lâm Thao, Phú Thọ.Trước hết đem vỏ cây dó ngâm trong nước lạnh, rồi trong nước vôi, sau đó đưa vào vạc nấu chín bằng hơi, đưa ra tách bóc thành phần ruột, phần vỏ. Lấy phần ruột trắng ngâm kỹ trong bể cho đến thối rồi đem rửa, giã, đãi, kết hợp với phèn chua và gỗ mò đánh tan đều trong một cái bể lớn gọi là kéo tầu. Tiếp theo là công đoạn seo giấy, bóc giấy, can giấy. Ảnh: Vỏ cây dó sau khi nấu được tách bóc để lấy ruột.Công đoạn seo giấy rất quan trọng, người thợ cho nước bột giấy vào khuôn, lắc đều tay cho nước róc, bột lắng lại thành tờ, đem hong khô. Lúc bóc uốn phải bóc liền ba tờ hoặc năm tờ tùy theo độ dầy mỏng của từng loại giấy. Khi can giấy dùng nhựa gỗ mò lấy chổi dán lên tường giúp giấy phẳng, sau 10 ngày mới bóc giấy. Giấy muốn đanh, bóng thì phải nghè. Nghè là một hình thức dùng lực nện nén đều tờ giấy, cho đanh lại. Khi nghè giấy người ta đặt tờ giấy trên mặt đá đanh phẳng, khi nào nghe tiếng chày giã trên tờ giấy đanh và chắc tay là được. Ảnh: Phần ruột trắng ngâm kỹ trong bể cho đến khi có mùi thối mới được đem ra rửa, giã, đãi...Sau nghè là phết keo, cho giấy tăng thêm độ dai, giảm độ hút ẩm, tránh mối mọt. Keo phết chế biến từ da trâu. Sau khi phết keo người ta nhuộm giấy bằng cách phết phủ lên tờ giấy nước hoa hòe tạo cho tờ giấy có mầu vàng tươi rồi vẽ rồng trên một mặt có in hình con triện, mặt kia vẽ hình vật tứ linh để yểm sau tờ giấy. Khâu sau cùng, vẽ phủ một lớp vàng quỳ óng ánh lên trên, tăng vẻ đẹp và mầu sắc lung linh huyền ảo cho tờ giấy. Ảnh: Công đoạn seo, người thợ cho nước bột giấy vào khuôn, lắc đều tay...Nghề làm giấy sắc đã có một thời vinh quang, nay chỉ dùng vào việc phục chế các đạo sắc, in các tài liệu quý cần lưu giữ. Ảnh: ... cho nước róc, bột lắng lại thành tờ.Khi can giấy người nghệ nhân dùng chổi phết nhựa gỗ mò dán lên tường giúp giấy phẳng.Trước khi nghè giấy sắc cần phải hong khô. Nghè có hai công đoạn, nghè trước nhuộm và nghè sau nhuộm. Đặt tờ giấy trên mặt đá đanh phẳng, khi nào nghe tiếng chày giã trên tờ giấy đanh và chắc tay là được.Dấu triện có chữ “ Sắc mệnh chi bảo” trên giấy sắc.Mực vẽ bằng vàng, bạc nguyên chất và kim nhũ được trộn cùng keo da trâu giúp bền đẹp.Giấy sắc được vẽ rồng trên mặt có hình triện, mặt kia vẽ hình vật tứ linh.
Đạo sắc phong được lưu giữ tại đền Gênh nơi thờ Nguyên Phi Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan tại quê nhà (thôn Ngọc Quỳnh, Như Quỳnh, Văn Lâm, Hưng Yên).
Nghề làm giấy sắc cho nhà vua phong công, phong thần có từ mấy trăm năm nay do dòng họ Lại ở Nghĩa Đô làm ra. Loại giấy này là một sản phẩm công nghệ thủ công rất quý. Trên mỗi nét vẽ hoa văn lại có vàng, bạc nguyên chất và kim nhũ tô điểm lên nét vẽ. Đây là lộc vua, lộc nước thấm nhuần trong mỗi đạo sắc, là sự kết tinh bền vững, trường tồn của bàn tay lao động tạo nên tờ giấy. Ảnh: Làng Nghè (nay thuộc phường Nghĩa Đô, Hà Nội), là nơi có truyền thống hơn 300 năm làm giấy sắc.
Giấy sắc có sức chịu đựng lâu dài vài ba trăm năm. Được như thế vì kỹ thuật làm loại giấy này rất cầu kỳ. Vật liệu để làm là cây dó, nhưng phải là dó Thao, các công đoạn kỹ thuật làm cơ bản giống như làm các loại giấy dó khác, song thêm một số các công đoạn kỹ thuật mà các loại giấy khác không có. Ảnh: Nguyên liệu chính làm giấy sắc là vỏ cây dó Thao, loại cây dó mọc vùng Lâm Thao, Phú Thọ.
Trước hết đem vỏ cây dó ngâm trong nước lạnh, rồi trong nước vôi, sau đó đưa vào vạc nấu chín bằng hơi, đưa ra tách bóc thành phần ruột, phần vỏ. Lấy phần ruột trắng ngâm kỹ trong bể cho đến thối rồi đem rửa, giã, đãi, kết hợp với phèn chua và gỗ mò đánh tan đều trong một cái bể lớn gọi là kéo tầu. Tiếp theo là công đoạn seo giấy, bóc giấy, can giấy. Ảnh: Vỏ cây dó sau khi nấu được tách bóc để lấy ruột.
Công đoạn seo giấy rất quan trọng, người thợ cho nước bột giấy vào khuôn, lắc đều tay cho nước róc, bột lắng lại thành tờ, đem hong khô. Lúc bóc uốn phải bóc liền ba tờ hoặc năm tờ tùy theo độ dầy mỏng của từng loại giấy. Khi can giấy dùng nhựa gỗ mò lấy chổi dán lên tường giúp giấy phẳng, sau 10 ngày mới bóc giấy. Giấy muốn đanh, bóng thì phải nghè. Nghè là một hình thức dùng lực nện nén đều tờ giấy, cho đanh lại. Khi nghè giấy người ta đặt tờ giấy trên mặt đá đanh phẳng, khi nào nghe tiếng chày giã trên tờ giấy đanh và chắc tay là được. Ảnh: Phần ruột trắng ngâm kỹ trong bể cho đến khi có mùi thối mới được đem ra rửa, giã, đãi...
Sau nghè là phết keo, cho giấy tăng thêm độ dai, giảm độ hút ẩm, tránh mối mọt. Keo phết chế biến từ da trâu. Sau khi phết keo người ta nhuộm giấy bằng cách phết phủ lên tờ giấy nước hoa hòe tạo cho tờ giấy có mầu vàng tươi rồi vẽ rồng trên một mặt có in hình con triện, mặt kia vẽ hình vật tứ linh để yểm sau tờ giấy. Khâu sau cùng, vẽ phủ một lớp vàng quỳ óng ánh lên trên, tăng vẻ đẹp và mầu sắc lung linh huyền ảo cho tờ giấy. Ảnh: Công đoạn seo, người thợ cho nước bột giấy vào khuôn, lắc đều tay...
Nghề làm giấy sắc đã có một thời vinh quang, nay chỉ dùng vào việc phục chế các đạo sắc, in các tài liệu quý cần lưu giữ. Ảnh: ... cho nước róc, bột lắng lại thành tờ.
Khi can giấy người nghệ nhân dùng chổi phết nhựa gỗ mò dán lên tường giúp giấy phẳng.
Trước khi nghè giấy sắc cần phải hong khô. Nghè có hai công đoạn, nghè trước nhuộm và nghè sau nhuộm. Đặt tờ giấy trên mặt đá đanh phẳng, khi nào nghe tiếng chày giã trên tờ giấy đanh và chắc tay là được.
Dấu triện có chữ “ Sắc mệnh chi bảo” trên giấy sắc.
Mực vẽ bằng vàng, bạc nguyên chất và kim nhũ được trộn cùng keo da trâu giúp bền đẹp.
Giấy sắc được vẽ rồng trên mặt có hình triện, mặt kia vẽ hình vật tứ linh.
Đạo sắc phong được lưu giữ tại đền Gênh nơi thờ Nguyên Phi Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan tại quê nhà (thôn Ngọc Quỳnh, Như Quỳnh, Văn Lâm, Hưng Yên).