X-44 MANTA, dự án máy bay chiến đấu không đuôi của Lockheed Martin, từng là niềm hy vọng lớn trong việc thử nghiệm khả năng kiểm soát hoàn toàn các trục yaw, pitch và roll mà không cần đến bề mặt điều khiển đuôi.

16/11/2024 13:30

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My

Lockheed Martin X-44 MANTA, hay còn gọi là "Máy bay đa trục không đuôi" từng là một dự án tiêm kích tàng hình mang tính đột phá do Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) và Không quân Mỹ phát triển vào năm 1999.

Mẫu máy bay này được hình dung như một chiến đấu cơ không đuôi, dựa trên thiết kế F-22, nhưng nâng cấp với động cơ vector lực đẩy, nhằm cải thiện khả năng tàng hình và tính linh hoạt.

Mặc dù được đánh giá cao về tiềm năng, chương trình phát triển X-44 MANTA đã bị hủy bỏ vào năm 2000 do ngân sách quốc phòng giảm sau Chiến tranh Lạnh. Tuy nhiên, ý tưởng của X-44 đã góp phần đặt nền móng cho các chương trình thế hệ chiến đấu cơ tiếp theo của Mỹ, đặc biệt là Chương trình máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 của Mỹ (NGAD) đang được phát triển.

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-2

Tên gọi "MANTA" gợi nhắc đến loài cá đuối khổng lồ đại dương, và đúng như vậy, X-44 cũng mang theo kỳ vọng có thể thống trị bầu trời.

Dự án bắt đầu từ năm 1999, dưới sự hợp tác của NASA và Không quân Mỹ, và nếu được triển khai, nó sẽ do Skunk Works - bộ phận huyền thoại của Lockheed Martin, từng chịu trách nhiệm sản xuất các chiến đấu cơ lừng danh như U-2 và SR-71 Blackbird - phát triển.

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-3

Rất tiếc, chương trình MANTA chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, ngay cả khi NASA và Không quân Mỹ đều nhận thấy những hứa hẹn nhất định đối với thiết kế mới này. Đến năm 2000, chương trình đã kết thúc hoàn toàn và chỉ có một nguyên mẫu duy nhất được chế tạo. Thời điểm đó, ngân sách quốc phòng Mỹ bị cắt giảm mạnh sau Chiến tranh Lạnh.

Sự kiện khủng bố ngày 11/9/2001 xảy ra cũng dẫn đến tăng chi tiêu quốc phòng. Nếu được triển khai, X-44 có thể đã trở thành một "kỳ quan" của Không quân Mỹ.

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-4

X-44 MANTA được đánh giá là một thiết kế tuyệt vời với những tính năng tích cực. X-44 MANTA được thiết kế loại bỏ hoàn toàn phần đuôi, phần cấu trúc làm tăng mức độ dễ phát hiện trên radar, giúp cải thiện khả năng tàng hình.

Đặc biệt, MANTA sử dụng động cơ vector lực đẩy, giúp máy bay vừa giảm tín hiệu radar, vừa tăng tính linh hoạt trong chiến đấu, thậm chí còn vượt trội hơn so với người anh em F-22 của mình. Hệ thống vũ khí của X-44 bao gồm pháo 20mm, hai tên lửa AIM-9 Sidewinder, và hai bom thông minh GBU-32 nặng 450kg.

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-5

X-44 cũng mang lại một số lợi thế khác, như giúp giảm tín hiệu radar do không có đuôi và bộ ổn định dọc. Nó có dung tích nhiên liệu lớn hơn F-22 do thiết kế cánh lớn hơn và giảm được độ phức tạp về mặt cơ khí, đồng thời mang được tải trọng vũ khí lớn hơn.

Do X-44 không có đuôi nên phi công sẽ phải dựa vào lực đẩy vector để điều chỉnh một số tính năng hoạt động của máy bay. Thiết kế này có thể mang tới một chiếc máy bay cực kỳ cơ động nhưng cũng có thể là một chiếc phi cơ khó điều khiển. Chỉ có những phi công Không quân giàu kinh nghiệm nhất mới có cơ hội ngồi vào vị trí lái.

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-6

Dù không bao giờ được chế tạo, X-44 vẫn để lại dấu ấn trong lịch sử hàng không quân sự. Giới chuyên gia quân sự dự đoán, nhiều khả năng ý tưởng thiết kế không đuôi và công nghệ tiên tiến của MANTA đang được áp dụng trong các dự án thuộc NGAD, mặc dù chương trình này cũng đang gặp phải nhiều thách thức về chi phí.

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-7

NGAD được dự đoán sẽ có thiết kế không đuôi để giảm tín hiệu phản xạ radar. Không quân Mỹ dường như đã chế tạo một mẫu thử nghiệm của NGAD và đưa nó vào bay thử nghiệm. Hải quân Mỹ cũng có Chương trình NGAD của riêng mình để thay thế các tiêm kích F/A-18E/F Super Hornet, đang tạm được gọi là F/A-XX. Nguồn vốn cho dự án này đã được phân bổ trong đề xuất ngân sách mới nhất của Lầu Năm Góc.

Liệu một ngày nào đó, một thiết kế giống X-44 sẽ tái xuất hiện để thống trị bầu trời? Hay nó sẽ mãi mãi chỉ là một giấc mơ dang dở, một "cái bóng" của những gì ngành hàng không quân sự có thể đạt tới?

[e-Magazine] May bay da truc khong duoi X-44 MANTA, giac mo dang do cua My-Hinh-8

#Máy bay đa trục không đuôi X-44 MANTA #máy bay chiến đấu #X-44 #mỹ

Máy bay rơi ở Nepal bốc cháy ngùn ngụt

Video của NewsNationtv cho thấy khói bốc ngùn ngụt tại hiện trường vụ máy bay rơi khi đang chở 72 người ở phía Tây Pokhara, Nepal vào ngày 15/1.

Mô tả video

Xem chi tiết

Tiêm kích J-35A Trung Quốc vừa ra mắt đã xả khói đen

Theo CCTV, J-35A là dòng máy bay chiến đấu tàng hình do Tập đoàn công nghiệp hàng không Trung Quốc (AVIC) phát triển, được thiết kế chủ yếu cho các hoạt động không chiến, đồng thời cũng có thể tiến hành tấn công không đối đất.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den

Hãng thông tấn Xinhua của Trung Quốc ngày 9/11 công bố video ngắn về tiêm kích tàng hình J-35A bay huấn luyện ở sân bay Chu Hải, tỉnh Quảng Đông, nơi diễn ra Triển lãm Hàng không Trung Quốc từ ngày 12-17/11.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-2

Tại buổi họp báo ở Bắc Kinh hôm 5/11, Đại tá Niu Wenbo thuộc Cục Trang thiết bị Không quân Trung Quốc cho biết, J-35A là máy bay chiến đấu tàng hình tầm trung, có khả năng đảm nhận nhiều vai trò khác nhau.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-3

Dòng máy bay chiến đấu J-35 đã trở thành chủ đề phân tích của giới quan sát quân sự cả trong và ngoài nước từ lâu.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-4

Với sự ra mắt của J-35A, Trung Quốc sẽ trở thành quốc gia thứ hai, sau Mỹ, sở hữu hai loại máy bay chiến đấu tàng hình đang hoạt động. Tiêm kích tàng hình đầu tiên mà Trung Quốc biên chế năm 2017 là J-20.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-5

Theo các nhà quan sát, dòng J-35 có nhiều phiên bản, bao gồm một phiên bản dành cho không quân và một phiên bản khác dành cho tàu sân bay.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-6

Chưa rõ khi nào quân đội Trung Quốc sẽ vận hành J-35A và mẫu tiêm kích này được triển khai tại đâu.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-7

Theo ông Carl Schuster, từng là chỉ huy trung tâm tình báo liên hợp thuộc Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, nhận định J-35A có thể được phát triển cho hải quân Trung Quốc.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-8

Theo biên tập viên Thomas Newdick và Tyler Rogoway của TWZ cho rằng mẫu tiêm kích này có nhiều điểm tương đồng với F-35 do Mỹ chế tạo, song điều này "không đồng nghĩa Trung Quốc đã sao chép mẫu tiêm kích tàng hình của Mỹ".

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-9

Khác biệt lớn nhất là J-35 được trang bị hai động cơ, trong khi F-35 có một động cơ.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-10

Thiết kế của F-35 có thể được cải tiến thành biến thể cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL), còn J-35 dường như chưa tính tới tính năng này.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-11

"J-35 thanh mảnh và gọn gàng hơn F-35, phần lớn do thiết kế của máy bay không phải đáp ứng yêu cầu của biến thể STOVL. Tuy nhiên, thiết kế này đặt ra câu hỏi về khả năng chứa nhiên liệu và thể tích khoang vũ khí trong thân máy bay", ông Newdick và Rogoway nhận định.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-12

Ảnh của J-35A cho thấy hệ thống nhắm mục tiêu quang điện tử dưới mũi máy bay cùng màn hình lớn bên trong buồng lái.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-13

Ngoài ra, J-35 dường như có bộ phận phản xạ tín hiệu radar lắp dưới thân để loại bỏ năng lực tàng hình khi cần thiết.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-14

"J-35 thực hiện chuyến bay đầu tiên năm 2021, song đây là biến thể phái sinh của nguyên mẫu trước đó", ông Schuster cho biết, đề cập đến mẫu FC-31.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-15

"J-35A dường như được cải thiện thiết kế và có động cơ mạnh hơn. Trung Quốc có thể sẵn sàng sản xuất hàng loạt mẫu tiêm kích này vào năm sau", ông Schuster nói thêm.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-16

Newdick và Rogoway dự đoán J-35A có giá thành và chi phí vận hành thấp hơn J-20. Do đó, Trung Quốc có thể biên chế lượng lớn chiến đấu cơ này để tăng quy mô phi đội theo cách mà họ không thể thực hiện được với tiêm kích J-20 với kích thước lớn hơn.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-17

Tuy nhiên video đăng trên mạng xã hội Trung Quốc tuần này cho thấy tiêm kích tàng hình J-35 bay qua khán đài và xả khói đen trong lúc ngóc mũi lấy độ cao.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-18

Hình ảnh làm dấy lên hoài nghi về năng lực tàng hình của dòng J-35 Trung Quốc, do luồng khói đen dày đặc từ cửa xả động cơ có thể làm máy bay dễ bị đối phương phát hiện hơn, khiến các công nghệ tàng hình tiên tiến trở nên vô nghĩa.

Tiem kich J-35A Trung Quoc vua ra mat da xa khoi den-Hinh-19

Một tài khoản mạng xã hội Trung Quốc nhận định video trên cho thấy công nghệ động cơ phản lực cho tiêm kích nước này vẫn "tụt hậu rất xa" so với Mỹ.

Xem chi tiết

Kiev sẵn sàng để mất Kurakhove, quân Ukraine hoảng loạn chờ lệnh rút lui

Mới đây, nghị sĩ Ukraine Alexander Dubinsky cho biết, Kurakhove sẽ là thành phố tiếp theo nằm dưới sự kiểm soát của Quân đội Nga và Kiev đã bắt đầu chuẩn bị thông tin cho sự mất mát của mình.

Kiev san sang de mat Kurakhove, quan Ukraine hoang loan cho lenh rut lui

Theo trang Topwar, sau Selidovo, Kurakhove cũng đang trở thành một thành phố “không có tầm quan trọng lớn”. Truyền thông Ukraine, theo lệnh từ văn phòng của “tổng thống” , đang cố gắng tuyên truyền cho người dân rằng sẽ không có điều gì khủng khiếp xảy ra với Ukraine khi mất Kurakhove, giống như khi mất hàng chục thành phố trước đó. Ảnh: DeepState.

Xem chi tiết

Ý nghĩa của đơn vị đo Mach, Mach 1 nhanh như thế nào?

Đơn vị đo Mach là gì? Mach 1 nhanh như thế nào? Đơn vị đo tốc độ của máy bay chiến đấu ban đầu là gì?

Y nghia cua don vi do Mach, Mach 1 nhanh nhu the nao?

Với sự phát triển của khoa học công nghệ và sự tiến bộ của xã hội, máy bay đã trở thành phương tiện di chuyển phổ biến của con người, máy bay không chỉ di chuyển rất nhanh mà còn rất ổn định và thoải mái khi lái.

Xem chi tiết

Lính Azov của Ukraine sử dụng chiến thuật mới ở thành phố Toretsk

Một quân nhân Nga nói về chiến thuật mới của lính Azov gần Toretsk, trong khi quân Ukraine không thể đánh bật quân Nga ra khỏi thành phố.

Linh Azov cua Ukraine su dung chien thuat moi o thanh pho Toretsk

Trong những ngày qua, giao tranh ở tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine diễn ra ác liệt; Quân đội Nga đã tràn ngập nhiều khu vực rộng lớn, chiếm một số thành phố quan trọng. Giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn ở một số thành phố khác.

Xem chi tiết

Đọc nhiều nhất

Đêm trước trận chiến Donbass và tuyến phòng thủ sắp sụp đổ của Kiev

Đêm trước trận chiến cuối cùng ở Donbass, tuyến phòng thủ “không còn đường lui” của Kiev; quân Ukraine bị bao vây ở Mirnohrad vẫn hy vọng có thể đột phá.

Tại sao Indonesia “quay xe” vụ mua J-10 của Trung Quốc?

Trang Sohu của Trung Quốc cho biết, hợp đồng trị giá 9 tỷ USD mua máy bay chiến đấu J-10 của Indonesia đã bị hủy bỏ. Vậy đâu là nguyên nhân?

Nhật Bản mạnh tay chi tiền mua tên lửa chống đổ bộ

Lực lượng phòng vệ Nhật Bản lên kế hoạch mua 11 tổ hợp tên lửa chống tàu đổ bộ, tăng thiết giáp để bảo vệ các đảo tiền tiêu ở khu vực tây nam.

Hành động theo phương châm '5 vững', xây dựng quân đội trong tình hình mới

Tổng Bí thư Tô Lâm mong muốn mỗi cán bộ, chiến sỹ biến "5 vững" thành hành động hằng ngày, thành thước đo kết quả xây dựng quân đội trong tình hình mới.

Vùng 3 Hải quân xuất quân thực hiện Chiến dịch Quang Trung

Sáng 4/12, Vùng 3 Hải quân tổ chức xuất quân thực hiện “Chiến dịch Quang Trung” giúp nhân dân tỉnh Gia Lai xây dựng, sửa chữa nhà ở bị thiệt hại sau mưa lũ.