Cá khô để cả năm vẫn ngon
Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản tỉnh Bình Thuận vừa kiểm tra 232 cơ sở chế biến hải sản, chủ yếu là hải sản phơi khô. Qua kiểm tra cũng đã phát hiện một số cơ sở chế biến thủy sản sử dụng clorine để vệ sinh, khử trùng khu vực sản xuất do loại hóa chất này có tác dụng đuổi ruồi. Cơ quan chức năng tỉnh này đang tiến hành điều tra về thông tin cá khô độc hại ở một số cơ sở đã bị xịt trichlorfon, một loại thuốc diệt ruồi, kiến để bảo quản được lâu.
Theo một tiểu thương ở chợ Nghĩa Tân (Hà Nội), cá khô hay mực khô là loại thực phẩm dễ bị kiến đục, muốn để lâu hay đem đi xa phải tẩm ướp rất kỹ. Nếu không chỉ vài ngày là hỏng, không bán được. Do cá khô rất dễ bị kiến đục nên phải xịt thuốc chống kiến. Sau 3 ngày, thuốc bay hơi hết nên khi đưa hàng ra chợ, người ta vẫn phải tiếp tục xịt thuốc diệt kiến. Hàng càng để lâu càng phải xịt nhiều thuốc. Tỷ lệ pha là khoảng 3 muỗng cà phê hóa chất với 10 lít nước và ngâm tất cả cá khô vừa mua vào khoảng 20 phút, sau đó vớt ra rồi đem phơi nắng. Để cá khô khoảng 3 ngày cho bay hết mùi là mang ra bán ngoài chợ được.
Với việc sử dụng chất này, cá khô sẽ bảo quản được hơn 1 năm mà không sợ hỏng. Theo một số tiểu thương, không riêng cá khô mà cả tôm khô cũng thường được tẩm ướp hóa chất khá nhiều. Tôm nguyên liệu mua về được phân loại. Loại ngon chế biến riêng, phơi ở những nơi có nền xi măng và có người trông coi cẩn thận. Ướp hóa chất này cũng là cách để xua đuổi côn trùng, ruồi muỗi vì bản thân loại thực phẩm này rất thu hút chúng.
 |
| Ảnh minh họa. |
Khó xác định bằng mắt, sờ bằng tay
TS Lê Quang Trí, Phòng Thí nghiệm công nghệ sinh học cho biết, trichlorfon là hóa chất dùng trong công nghiệp sản xuất thuốc trừ sâu, thuốc diệt côn trùng. Đây được coi là "khắc tinh" của côn trùng, có thể diệt được chúng trong một thời gian rất dài mà côn trùng không sinh sôi trở lại. Chất này nằm trong danh mục cấm sử dụng vào công nghệ chế biến thực phẩm. Các loại cá khô, tôm, mực khô thường do những người sản xuất nhỏ lẻ làm, tự ý cho loại chất độc hại này vào, đe dọa nghiêm trọng sức khoẻ của người sử dụng.
TS Đặng Hồng Khôi, Viện Hóa học cho hay, trichlorfon là một loại hóa chất hữu cơ dùng làm thuốc trừ sâu và diệt côn trùng. Đây là chất có độc tính cao, dễ hấp thụ qua da, có thể gây dị ứng nặng cho da. Nếu hít phải chất độc này sẽ có nguy cơ xuất huyết đường mũi, ho, tức ngực, thở khó. Mắt thường tiếp xúc với trichlorfon cũng sẽ bị chảy máu mắt, mờ mắt dẫn đến mù lòa. Trong trường hợp nhiễm nặng có thể bất tỉnh, co giật dẫn đến tử vong.
Theo TS Đặng Hồng Khôi, không phải loại khô cá nào cũng chứa hóa chất độc hại, nhưng khó để xác định trong đó có dư lượng vượt mức hay không nếu chỉ nhìn bằng mắt, sờ bằng tay. Bởi đây là loại chất độc không mùi, không màu. Nhiều người rỉ tai nhau bằng cách ngửi, nếu thấy mùi hắc hắc thì không mua. Nhưng thực tế, cá, tôm, mực khô vốn là những thực phẩm rất đậm mùi, hóa chất dù có mùi thì cũng khó mà lấn át được mùi tanh của thực phẩm. Trong khi chưa thể kiểm soát được việc sử dụng hóa chất độc hại này thì người tiêu dùng chỉ còn biết trông chờ vào cơ quan chức năng, lựa chọn mua hàng ở những cơ sở uy tín, có nhãn mác. Đặc biệt, không mua hàng trôi nổi tại các chợ cóc, chợ tạm vì nguy cơ ngộ độc là rất lớn.
Các dấu hiệu để nhận biết bệnh nhân bị ngộ độc là người bệnh cảm thấy buồn nôn, chóng mặt sau khi ăn. Nguy hiểm là chất trichlorfon có thể tiếp xúc qua đường hô hấp. Nạn nhân có thể bị ngộ độc nếu hít phải trichlorfon trong không khí hoặc khi đun nấu. Khi bị nhiễm độc, cách tốt nhất là đưa người bệnh đến bệnh viện sớm nhất để được súc dạ dày và làm các xét nghiệm cần thiết nhằm có giải pháp điều trị tối ưu.