Theo daibieunhandan.vn, nỗi lo về một đại dịch toàn cầu mới đang dần lớn lên tại Trung Quốc khi một biến thể virus cúm mới, có nguồn gốc từ gia súc, cho thấy những dấu hiệu thích nghi nguy hiểm với cơ thể người, với tỷ lệ phơi nhiễm đáng kinh ngạc tại một số khu vực.

Nghiên cứu vừa công bố của các nhà khoa học Trung Quốc chỉ ra rằng, virus Cúm D (Influenza D - IDV), vốn được xem là chỉ lây nhiễm ở vật nuôi, có thể đã vượt qua rào cản loài và bắt đầu lưu hành âm thầm trong cộng đồng.

Tâm điểm của lo ngại này là chủng virus D/HY11, lần đầu phát hiện ở đàn bò tại Đông Bắc Trung Quốc vào năm 2023. Kết quả thí nghiệm tại Viện Thú y Trường Xuân cho thấy chủng này có khả năng nhân lên trong tế bào đường hô hấp của người - một dấu hiệu cho thấy virus không còn giới hạn trong vật chủ tự nhiên là gia súc. Đáng chú ý, thử nghiệm cũng phát hiện khả năng virus tồn tại và phát tán trong mô của nhiều loài động vật khác.

Khả năng lây truyền qua không khí - yếu tố then chốt để một mầm bệnh bùng phát thành đại dịch - đã được kiểm chứng, khi virus lây từ chồn sương bị nhiễm sang chồn khỏe mạnh mà không cần tiếp xúc trực tiếp. Chồn sương vốn được xem là mô hình sinh học tiêu chuẩn để đánh giá nguy cơ lây nhiễm ở người.

Phân tích trên các mẫu máu lưu trữ tại Đông Bắc Trung Quốc cho thấy 74% người dân có kháng thể với virus IDV, tức là đã từng phơi nhiễm. Con số này tăng đột biến lên đến 97% ở những người từng có triệu chứng hô hấp. Mặc dù hiện chưa có bằng chứng rõ ràng về lây truyền từ người sang người, các chuyên gia không loại trừ khả năng virus đã âm thầm lan truyền qua các ca nhiễm nhẹ hoặc không triệu chứng.

Thông qua các thí nghiệm dược lý, virus tỏ ra nhạy với một số thuốc kháng virus thế hệ mới như baloxavir, nhưng kháng với các phương pháp điều trị cúm phổ biến như Tamiflu. Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ khó kiểm soát nếu virus này thực sự lây lan rộng. Đồng thời, hệ polymerase - bộ máy sao chép RNA của virus D/HY11 - thể hiện hoạt động mạnh bất thường, một đặc điểm thường gắn với khả năng lây truyền tăng cao giữa các loài có vú.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh: “Hiện không có hệ thống giám sát hay xét nghiệm thường quy nào trên thế giới dành cho IDV, điều này làm dấy lên lo ngại về khả năng lây lan âm thầm của loại virus panzootic (tức dịch bệnh trên nhiều loài) và sự xuất hiện của các biến thể mới”.

Bài nghiên cứu được công bố trên tạp chí Emerging Microbes & Infections là lời cảnh tỉnh rằng mầm bệnh đại dịch tiếp theo có thể không đến từ một loại virus hoàn toàn mới, mà từ một dòng virus động vật đã tồn tại lâu năm nhưng đang âm thầm thích nghi.