Nữ sinh bán gà ở Điện Biên bị sát hại: Có xứng đáng được khen thưởng?

Vụ án đặc biệt nghiêm trọng nữ sinh bán gà ở Điện Biên - Cao Mỹ Duyên (SN 1997, đội 5, xã Thanh Hưng, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) bị sát hại khi đi giao gà là vụ án man rợn nhất trong nhiều năm qua khiến ai ai cũng phải căm phẫn với tội ác tày trời của 5 bị can.

Nhất là khi Công an tỉnh Điện Biên tổ chức họp báo cung cấp thông cáo báo chí về diễn biến vụ án bóc trần hành vi, thủ đoạn tàn ác của các đối tượng thì sự căm phẫn ấy đã lên đến tột cùng. Bởi khó có tội ác nào man rợn hơn thế.

Không căm phẫn sao được khi đúng dịp Tết đến xuân về, khi nhà nhà sum họp, quây quần đầm ấm thì một em nữ sinh về nhà ăn Tết đã phải vĩnh viễn rời xa cuộc sống khi bị một lũ ác nhân đánh ngất giam giữ và thay nhau hãm hiếp, sát hại để bịt đầu mối.

Khi bản thông cáo báo chí vụ án nữ sinh bán gà ở Điện Biên bị sát hại được báo chí đăng tải, bất kỳ ai tiếp nhận những thông tin về diễn biến vụ án đều giận dữ tột độ bởi hành vi quá man rợn của các đối tượng tiền án, tiền sự.

Những ngày giáp tết Nguyên đán Kỷ hợi, hai đối tượng Bùi Văn Công, Vương Văn Hùng bàn bạc nhau đi cướp tài sản, hiếp dâm và người chúng nhắm vào chính là nữ sinh Cao Mỹ Duyên – phụ mẹ bán gà ở chợ Mường Thanh. Chúng lên kế hoạch chi tiết bài bản khi Hùng làm quen và xin số của Duyên đề nghị "ship" gà ngày 30 tết. Sau đó, Hùng dùng côn có xích sắt siết cổ nạn nhân đến khi ngất đi và đưa vào ngôi nhà hoang. Hùng, Công rủ thêm Phạm Văn Nhiệm đến và thay nhau hãm hiếp nạn nhân. Sau đó, chúng tiếp tục đưa nạn nhân lên thùng xe của Công và giam giữ tại đó. Đến mùng 2 tết, Lường Văn Hùng và Lường Văn Lả đến nhà Bùi Văn Công chơi và được Công cho biết là đang giữ Cao Mỹ Duyên trên thùng xe ô tô của Công, sau đó Lường Văn Hùng và Lường Văn Lả đã lên thùng xe hiếp dâm Cao Mỹ Duyên. Sau đó, 5 đối tượng đã bàn bạc giết nạn nhân để bịt đầu mối. Sau khi liên tiếp thực hiện các hành vi tàn ác, chúng mang xác nữ sinh đến ngôi nhà hoang và tìm cách che giấu hành vi phạm tội.

Ngay các luật sư khi tiếp nhận thông tin vụ án đều cho rằng, cần phải loại bỏ vĩnh viễn cả 5 đối tượng ra khỏi đời sống xã hội. Bởi các đối tượng không chỉ gây tang thương mất mát cho gia đình bị hại mà xét trên tính chất, mức độ, hậu quả, hành vi, sự tàn ác, dã man không còn tính người của chúng cũng khiến “trời không dung, đất không tha”, gây bất bình trong cả nước khiến xã hội bất an, người dân sống trong cảnh lo lắng bởi họ có thể là nạn nhân của tội ác bất cứ khi nào.

Dư luận xã hội còn căm phẫn tột độ thì những người thân của nạn nhân còn căm phẫn đến thế nào. Những ngày xuyên suốt vụ án, trên Facebook của mẹ nạn nhân, từ khi con mất tích, người mẹ đã phải lên mạng xã hội kêu cứu mọi người tìm giúp con gái, khi phát hiện thi thể nạn nhân người mẹ đau đớn tột cùng tiếp tục kêu cứu lực lượng chức năng nhanh chóng phá án. Không cần nói ra nhưng với những bậc sinh thành, những thông tin về hành vi tội ác của các đối tượng gây ra cho con gái họ như những vết dao cắt nhiều lần vào tâm can. Nỗi đau này có lẽ khó có thể nguôi ngoai cho đến hết của đời của những người thân nữ sinh.

Trước vụ việc man rợn tàn ác trên, sự phẫn nộ tột cùng của dư luận cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, ngoài sự căm phẫn hành vi tội ác của các đối tượng, không ít người đã chỉ trích việc Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên và Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên khen thưởng đột xuất cho các tập thể, cá nhân tham gia điều tra và bắt giữ các nghi phạm ngay trong buổi họp báo thông tin đến báo chí. Vậy lực lượng tham gia phá án được “thưởng nóng” có xứng đáng trong vụ án trên?

Nếu xét trên góc độ nhìn nhận của người dân, việc chỉ trích, bức xúc trước việc lực lượng phá án được khen thưởng nóng cũng là điều dễ hiểu. Bởi ngay thời điểm cô gái mất tích chiều 30 Tết, với linh cảm của người mẹ khi con gái không về, bà đã trình báo với cơ quan công an và lên mạng xã hội đăng tin nhờ tìm con gái. Tuy nhiên, sau đó 3 ngày, người dân phát hiện xác cô gái ở căn nhà bỏ hoang ở một nơi vắng vẻ. Ngay việc phát hiện chiếc xe máy cũng đều từ người dân. Dư luận đặt câu hỏi, từ khi tiếp nhận tin báo mất tích, công an tỉnh Điện Biên có động thái gì để tìm kiếm nạn nhân hay đến khi phát hiện thi thể nạn nhân mới vào cuộc? Bởi thực tế trong những ngày bị giam giữ, hãm hiếp nữ sinh hoàn toàn có thể được giải cứu nếu lực lượng công an tích cực vào cuộc, rốt ráo truy tìm theo nhiều phương án như truy vị trí điện thoại, huy động quần chúng nhân dân tham gia tìm nạn nhân, trích xuất camera…

Ngay việc khai quật tử thi nạn nhân để giám định pháp y dù được giải thích là do kết quả điều tra, tài liệu chứng cứ và lời khai của các đối tượng còn nhiều mâu thuẫn nên buộc cơ quan điều tra phải thực hiện yêu cầu của cơ quan kiểm sát là khai quật lại để làm rõ. Tuy nhiên, dư luận cũng đặt ra việc khám nghiệm tử thi lần đầu được làm thiếu thận trọng dẫn đến không đủ căn cứ buộc tội nên phải khai quật lần hai bởi điều tra vụ án phải căn cứ vào bằng chứng chứ không chỉ là lời khai các bị can. Ngay cả việc chậm trễ trong việc xác định nữ sinh có bị hiếp dâm hay không cũng khiến dư luận đặt câu hỏi về năng lực điều tra của lực lượng công an địa phương.

Thậm chí, theo thiếu tướng Sùng A Hồng – Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên trả lời trong buổi họp báo ngày 18/2 cho biết, cơ quan công an đang điều tra nên chưa thể thông tin lý do các bị can gây án với Cao Mỹ Duyên. Xâu chuỗi diễn biến và lời khai bị can thấy rằng còn nhiều chi tiết cần được làm sáng tỏ? Như vậy, quá trình điều tra vẫn chưa được làm sáng tỏ động cơ khiến các đối tượng chỉ nhắm vào nữ sinh Cao Mỹ Duyên để thực hiện hàng loạt hành vi tàn ác thì việc khen thưởng lực lượng phá án có phải quá vội vàng?

Tuy nhiên, trên thực tế nếu xét ở góc độ điều tra thì khó trách được lực lượng công an trong vụ án trên. Bởi thời điểm xảy ra vụ việc nữ sinh Cao Mỹ Duyên mất tích chiều 30 Tết, lực lượng công an địa phương đang căng mình trực 100% quân số để đảm bảo an ninh trật tự, đêm giao thừa. Trong khi đó, thời gian nữ sinh mất tích chỉ 2 tiếng đồng hồ chưa nói lên được việc gì nên khó có thể tập trung toàn bộ lực lượng để ráo riết kiếm tìm. Lực lượng công an địa phương đã lưu ý đến các chốt chặn về trường hợp nữ sinh Cao Mỹ Duyên. Đồng thời, đã tổ chức việc tìm kiếm, ngăn chặn nạn nhân bị bắt cóc để đưa ra nước ngoài đã được thực hiện.

Ngay khi nhận được tin báo về việc phát hiện thi thể nữ sinh, lực lượng công an địa phương đã xác định đó là án mạng nên đã tập trung lực lượng truy xét và tìm ra nghi phạm đầu tiên là Vương Văn Hùng, sau đó các nghi phạm khác đã lần lượt bị bắt giữ và hành vi tội ác của các đối tượng đã được lực lượng công an vạch trần. Để phá được vụ án trên, 100% quân số điều tra hình sự đến công an các huyện xã được huy động, lực lượng công an đã rà soát hơn 1000 đối tượng để tìm ra nghi phạm cho thấy nỗ lực của công an địa phương trong việc phá án.

Về việc khám nghiệm tử thi lại, theo Khoản 4 Điều 202 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 thì trường hợp cần khai quật tử thi thì phải có quyết định của Cơ quan điều tra và thông báo cho người thân thích của người chết biết trước khi tiến hành. Do đó nếu Kết quả điều tra, tài liệu chứng cứ và lời khai của các đối tượng còn nhiều mâu thuẫn thì buộc cơ quan điều tra phải thực hiện yêu cầu của cơ quan kiểm sát là khai quật lại để làm rõ. Bởi ngay cả lực lượng công an hay chức năng liên quan cũng không ai muốn tổ chức khai quật lần thứ 2 để người nhà nạn nhân thêm một lần đau đớn nhưng với mục đích tìm ra hung thủ, làm rõ bản chất vụ án thì họ phải thực hiện.

Xét toàn bộ vụ án trên, việc khen thưởng biểu dương lực lượng phá án sẽ khích lệ họ trong công tác đảm bảo an ninh trật tự, nhất là với tỉnh biên giới nơi tình hình tội phạm khá phức tạp là việc nên làm. Bởi thực tế, ai có tội phải chịu, ai có công cần được khen thưởng. Tuy nhiên, của cho không bằng cách cho, nếu đợi đến khi vụ án kết thúc, những đối tượng phải chịu bản án thích đáng của tòa án cho những hành vi tội ác mà chúng gây ra khi đó khen thưởng cũng chưa muộn, lại nhận được sự đồng tình của nhân dân địa phương, dư luận xã hội.