Sau ba ngày nghị án, ngày 2/11, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội sẽ ra phán quyết đối với 12 bị cáo trong vụ thất thoát 1.664 tỷ đồng xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Các bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” và tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Quá trình xét xử, đại diện Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố tạ phiên toà khẳng định, hành vi của các bị cáo trong vụ án đã xâm phạm trực tiếp đến hoạt động đúng đắn của ngân hàng, tạo dư luận xấu, số tiền thất thoát đặc biệt lớn.
Trong vụ án này, ông Trần Bắc Hà (cố Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV) là người chịu trách nhiệm chính, thực hiện hành vi chỉ đạo xuyên suốt trong việc cho vay trái quy định gây thiệt hại cho BIDV số tiền 1.664 tỷ đồng. Trong đó phê duyệt, cấp tín dụng và giải ngân cho Công ty Bình Hà gây thiệt hại cho BIDV hơn 799 tỷ đồng; phê duyệt, cấp tín dụng và giải ngân Công ty Trung Dũng thiệt hại gần 865 tỷ đồng.
 |
| Các bị cáo tại phiên xử. |
Công ty Bình Hà là công ty sân sau của ông Trần Bắc Hà với mục đích làm dự án chăn nuôi bò ở Hà Tĩnh, vay vốn của BIDV. Công ty Bình Hà do ba cổ đông góp vốn, nhưng thực chất do Trần Duy Tùng (con trai ông Trần Bắc Hà đang bỏ trốn và bị truy nã) trực tiếp điều hành.
Công ty Bình Hà không đủ điều kiện để được cấp tín dụng nhưng quá trình thực hiện hợp đồng và giải ngân, BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh dưới sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, đã 8 lần sửa đổi điều kiện cấp tín dụng theo hướng bỏ qua một số quy định hoặc nới lỏng điều kiện.
Từ năm 2015 đến tháng 11/2018, BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh đã giải ngân cho Công ty Bình Hà vay hơn 2.600 tỷ đồng, nhưng không kiểm soát được dòng tiền. Từ đó các cổ đông của Công ty Bình Hà đã sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân.
Theo hợp đồng vay vốn, tiền bán bò của Công ty Bình Hà phải chuyển về tài khoản mở tại BIDV để từ nợ. Nhưng theo chỉ đạo của Trần Duy Tùng, các bị cáo Đinh Văn Dũng, Trần Anh Quang, Thái Thành Vinh (giúp việc cho Trần Duy Tùng) đã yêu cầu bên mua chuyển vào tài khoản của mình rồi chiếm đoạt hơn 149 tỷ đồng của BIDV, hiện mới khắc phục được 128 tỷ đồng.
Về hành vi cấp tín dụng và mở phát hành L/C (chứng thư bảo lãnh) cho Công ty Trung Dũng, đại diện Viện kiểm sát nhận định, cố Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV Trần Bắc Hà có vai trò chính, là người chỉ đạo xuyên suốt. Công ty Trung Dũng có quan hệ tài chính với BIDV Chi nhánh Hà Thành từ năm 2007. Đến năm 2011, Công ty Trung Dũng bắt đầu làm ăn thua lỗ, đề nghị BIDV tái cấp hạn mức tín dụng 700 tỷ đồng để mua bán thép và cấp tín dụng bằng hình thức phát hành L/C nhập khẩu hàng với số tiền hơn 22 triệu USD.
Viện kiểm sát cho rằng, ông Trần Bắc Hà đã gây áp lực để bốn bị cáo ở BIDV Chi nhánh Hà Thành phê duyệt, giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 700 tỷ đồng và mở phát hành L/C theo món. Trong số 26 khoản giải ngân có 20 khoản không đáp ứng đúng tỷ lệ tài sản đảm bảo. Sau khi giải ngân, nhóm cán bộ BIDV cũng không kiểm tra dòng tiền, tài sản đảm bảo để Công ty Trung Dũng sử dụng tiền không đúng mục đích, tự ý bán tài sản đảm bảo L/C. Hậu quả, BIDV bị thiệt hại gần 865 tỷ đồng.
Về mức hình phạt, đại diện Viện kiểm sát đề nghị:
Đối với nhóm 8 bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”:
Bị cáo Trần Lục Lang (cựu Phó Tổng Giám đốc BIDV) từ 6- 7 năm tù.
Bị cáo Đoàn Ánh Sáng (cựu Phó Tổng Giám đốc BIDV) từ 6- 7 năm.
Bị cáo Kiều Đình Hòa (cựu Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh) từ 4- 5 năm tù.
Bị cáo Lê Thị Vân Anh (cựu Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh) từ 3- 4 năm tù.
Bị cáo Ngô Duy Chính (cựu Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Thành) từ 7- 8 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Xuân Giáp (cựu Phó Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Thành) từ 5- 6 năm tù.
Bị cáo Phạm Hồng Quang (cựu Trưởng phòng Quan hệ khách hàng 1, BIDV Chi nhánh Hà Thành) từ 4- 5 năm tù.
Bị cáo Đặng Thanh Nam (cựu cán bộ quản lý khách hàng BIDV Chi nhánh Hà Thành) từ 3- 4 năm tù.
Đối với nhóm 4 bị cáo bị truy tố về tội “Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản”:
1. Bị cáo Đinh Văn Dũng (cựu Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà) từ 12-13 năm tù.
2. Bị cáo Đoàn Hồng Dũng (cựu Giám đốc Công ty Trung Dũng) từ 18-19 năm tù.
3. Bị cáo Trần Anh Quang (cựu Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà) từ 13- 14 năm tù.
4. Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Sơn (cựu Giám đốc Công ty Hà Nam) từ 5- 6 năm tù.
Ngoài đề nghị hình phạt tù, đại diện Viện kiểm sát còn đề nghị HĐXX tuyên phạt 8 bị cáo là cựu cán bộ Ngân hàng BIDV cấm hành nghề liên quan đến các hoạt động tín dụng trong thời hạn từ 2- 3 năm, kể từ khi chấp hành xong án phạt tù. Đại diện Viện kiểm sát cũng đề nghị HĐXX tuyên tiếp tục kê biên tài sản của ông Trần Bắc Hà và con trai ông Hà là Trần Duy Tùng để đảm bảo thi hành án.
Về trách nhiệm dân sự, đại diện Viện kiểm sát viên đề nghị HĐXX tuyên Công ty Trung Dũng trả toàn bộ tiền vay BIDV. Vợ chồng bị cáo Dũng và Sơn phải trả số tiền chiếm đoạt. Ngược lại, dư nợ thuộc Công ty Bình Hà thuộc trách nhiệm của ông Trần Bắc Hà nên tiếp tục kê biên tài sản của vị cố Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV và những người liên quan để xử lý.