Liên quan vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí - PVB (Ethanol Phú Thọ), Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa đề nghị truy tố ông Đinh La Thăng, nguyên chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cùng 9 đồng phạm về tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại Khoản 3 Điều 224 Bộ luật Hình sự.
Theo đó, ông Đinh La Thăng với vai trò là chủ tịch HĐTV PVN, trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học của PVN, mặc dù biết liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ nhưng vẫn chủ trì, kết luận các cuộc họp Ban chỉ đạo triển khai dự án nhiên liệu sinh học về chủ trương chỉ định thầu, chỉ đạo quyết liệt và ra quyết định giao liên danh nói trên thực hiện gói thầu.
Cụ thể, kết quả điều tra cho thấy, năm 2007, ông Đinh La Thăng thay mặt HĐQT PVN ký nghị quyết thông qua chủ trương đầu tư dự án Ethanol Phú Thọ. Năm 2008, PVN lập Ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, do ông Đinh La Thăng làm Trưởng ban.
 |
| Ông Đinh La Thăng. |
Để thực hiện dự án Ethanol nói trên, PVB tiến hành mời gói thầu TK05 với nội dung: "Thiết kế, mua sắm, cung ứng vật tư thiết bị, thi công xây dựng công trình Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học phía Bắc”.
Sau đó, 6 bộ hồ sơ của các nhà thầu tham gia ứng tuyển, trong đó hồ sơ của Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T. Tuy nhiên, chủ đầu tư kết luận không có nhà thầu nào đạt tiêu chuẩn.
Dù cả 6 nhà thầu không ai đủ điều kiện nhưng ông Đinh La Thăng và cấp dưới vẫn ký nhiều công văn, chỉ đạo thực hiện chỉ định thầu cho Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T tham gia dự án trên. Khi chủ đầu tư PVB có báo cáo thẩm định Liên danh này không đáp ứng yêu cầu, ông Thăng và đồng phạm tiếp tục chỉ đạo việc đồng ý chủ trương giao cho Liên danh của PVC thi công gói thầu.
Căn cứ công văn chỉ đạo của ông Thăng và cựu lãnh đạo PVN, tháng 6/2009, Công ty CP Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí ra quyết định chỉ định thầu cho liên danh PVC và ký hợp đồng EPC, chi hàng nghìn tỷ đồng cho dự án.
Quá trình thực hiện, do liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực nên dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ phải dừng thi công từ tháng 3/2013, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền lớn.
Bản kết luận điều tra khẳng định đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, được dư luận đặc biệt quan tâm. Các bị can chủ yếu là những người giữ vị trí chủ chốt trong những đơn vị kinh tế quan trọng, được Nhà nước tin tưởng giao cho quản lý vốn và thực hiện những dự án, công trình lớn.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, các bị can đã có hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại đặc biệt lớn về kinh tế, tạo bức xúc trong quần chúng nhân dân, cần phải xử lý nghiêm minh trước pháp luật.
>>> Mời độc giả xem video Ông Đinh La Thăng tiếp tục bị đề nghị truy tố:
Kết luận điều tra xác định thiệt hại do hành vi lựa chọn nhà thầu không đủ điều kiện năng lực để thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ gây ra là toàn bộ số tiền lãi suất phát sinh mà PVB đã trả và số còn có nghĩa vụ trả cho các ngân hàng từ khi dự án dừng thi công đến ngày khởi tố vụ án là hơn 540 tỷ đồng.
Quá trình điều tra, ông Đinh La Thăng thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan chức năng. Trước đây, bị can có thành tích xuất sắc trong công tác. Kết luận điều tra đề nghị VKSND tối cao áp dụng các tình tiết giảm nhẹ theo quy định đối với cựu Chủ tịch PVN.
Dự án nhà máy sản xuất Ethanol sinh học tại huyện Tam Nông, Phú Thọ (Nhà máy Ethanol) do Liên doanh PVC-Alfa Laval (Ấn Độ) làm Tổng thầu EPC. Dự án do Cty CP Hoá dầu và Nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) quản lý, Tổng Cty Dầu Việt Nam (PVOil) làm chủ đầu tư, tổng vốn lên tới 2.484,93 tỷ đồng. Khởi công năm 2009 nhưng đến năm 2011 dự án “đắp chiếu”do nhà thầu là Tổng công ty Xây lắp Dầu khí (PVC) dừng thi công từ tháng 11/2011.
Năm 2016, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện và công bố nhiều sai phạm, sau đó đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra làm rõ. Thanh tra Chính phủ từng chỉ rõ, việc dự án Ethanol Phú Thọ bị đội vốn là do các chủ đầu tư và nhà thầu có nhiều sai phạm. Cụ thể, tại Nhà máy ethanol Phú Thọ, chủ đầu tư PVB sau khi lập xong dự án đã chào thầu theo quy định.
Thế nhưng, PVN khi đó đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị liên quan giao cho PVC thực hiện theo hình thức chỉ định thầu. Thời điểm được chỉ định thầu và ký hợp đồng trọn gói EPC với trị giá hơn 59 triệu USD, PVC chưa từng thực hiện dự án nhiên liệu sinh học nào hoặc các dự án có tính chất tương tự.
Thêm vào đó, theo quy định hợp đồng, nhà thầu PVC phải có bảo lãnh việc thực hiện hợp đồng 1,293 triệu USD và tạm ứng 20% giá trị hợp đồng, tương ứng số tiền 8,62 triệu USD. Tuy nhiên, PVC đã được PVN và chủ đầu tư cho miễn thực hiện các khoản này.
Dù, giữa chủ đầu tư và PVC đã có cam kết không để phát sinh chi phí nhưng trong quá trình thực hiện, PVB đã nhiều lần có văn bản điều chỉnh lại hợp đồng EPC, đây cũng là yếu tố dẫn đến tổng mức đầu tư dự án ban đầu là 1.317 tỷ đồng bị đội lên thành 2.484 tỷ đồng. Tuy nhiên, dù tiêu tốn hơn 1.500 tỷ đồng nhưng đến thời điểm thực hiện thanh tra (tháng 9/2016) dự án vẫn dở dang.