Theo Kyiv Independent, Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 12/12 đã quay một đoạn video từ Kupiansk, khu vực được coi là một trong những điểm nóng nhất trên tiền tuyến. Trong video, ông ca ngợi các binh sĩ Ukraine đang chiến đấu tại thành phố này.

“Tôi đã đến thăm quân đội của chúng tôi và chúc mừng họ. Cảm ơn từng chiến binh. Tôi tự hào về các bạn. Tôi cũng gửi lời tri ân tới toàn bộ Lực lượng Lục quân Ukraine – hôm nay là ngày của các bạn”, ông Zelensky nói, khi đứng trước tấm biển chỉ dẫn vào thành phố.

Tổng thống Ukraine nhấn mạnh rằng lợi thế trên chiến trường đóng vai trò then chốt đối với nỗ lực ngoại giao của Kiev. Ông nói: “Hiện nay, điều đặc biệt quan trọng là giành được kết quả trên mặt trận, bởi đó là cơ sở để Ukraine đạt được kết quả về ngoại giao. Các vị trí vững chắc trong nước sẽ tạo nên các vị thế vững chắc trên bàn đàm phán nhằm chấm dứt xung đột”.

Chuyến thăm tiền tuyến của ông Zelensky diễn ra trong bối cảnh Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine thông báo Quân đoàn Khartiia số 2 đã tiến hành một cuộc phản công thành công ở phía Bắc Kupiansk. Ông Ihor Obolienskyi, chỉ huy Quân đoàn Khartiia, nói với báo Ukrainska Pravda rằng hiện có thể khẳng định các đơn vị Nga trong thành phố đã bị cắt đứt hoàn toàn.

Những diễn biến này trái ngược với các tuyên bố trước đó từ phía Nga. Ngày 4/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng nói Kupiansk “gần như đã nằm trong tay lực lượng Nga”, cho rằng quân đội nước này chỉ còn tiến hành các hoạt động truy quét tại một số khu phố lẻ tẻ và tương lai của thành phố “đã được định đoạt”. Đến ngày 20/11, Tổng tham mưu trưởng Nga Valery Gerasimov tiếp tục tuyên bố Nga đã kiểm soát Kupiansk.

Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskii sau đó bác bỏ các tuyên bố này.

Trong thông cáo báo chí ngày 12/12, Quân đoàn Khartiia số 2 cho biết họ phát động phản công tại Kupiansk sau khi tình hình tại đây trở nên nghiêm trọng từ tháng 9. Theo đó, các đơn vị thuộc “Nhóm Tìm kiếm và Tấn công” đã tiến tới sông Oskil ở phía Bắc thành phố, cắt đứt hoàn toàn các tuyến đường bộ mà lực lượng Nga sử dụng để tiếp cận Kupiansk. Quân đoàn này cũng cho biết đã giành lại các làng Kindrashivka, Radkivka cùng những khu vực lân cận.

Trong khi đó, giao tranh vẫn tiếp diễn tại Pokrovsk, thành phố chiến lược ở miền Đông Ukraine. Tướng Syrskii cho biết lực lượng Ukraine vẫn kiểm soát gần 13 km2 ở phía Bắc Pokrovsk, đồng thời mô tả đây là giai đoạn “vô cùng khó khăn” của cuộc chiến.

Các đoạn video được định vị địa lý cho thấy UAV của Nga tấn công khu vực Pokrovsk hôm 27/11, qua đó xác nhận sự hiện diện của binh sĩ Ukraine tại đây. Nga tuyên bố đã kiểm soát toàn bộ Pokrovsk từ ngày 2/12, song phía Ukraine cho biết các đơn vị của họ từng rút lui mang tính chiến thuật, sau đó tổ chức phản công và quay trở lại thành phố.

Ông Syrskii cũng cho hay quân đội Ukraine hiện kiểm soát khoảng 54 km2 ở phía tây Pokrovsk và tiếp tục chống đỡ các đợt tiến công của Nga tại Myrnohrad, thành phố nằm phía Đông Pokrovsk. Hai đô thị này gần như bị bao vây, với các tuyến tiếp tế và sơ tán chỉ còn thông qua một hành lang hẹp ở phía tây.

Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine xác nhận các lực lượng nước này vẫn đang đẩy lùi các đợt tấn công của Nga tại Pokrovsk, Myrnohrad và các làng ngoại vi xung quanh.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington, những tuyên bố từ phía Nga là một phần của chiến dịch gây sức ép nhằm buộc Ukraine chấp nhận kế hoạch hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất hồi tháng trước. Kế hoạch này yêu cầu Ukraine chuyển giao Pokrovsk cùng toàn bộ “vành đai pháo đài” tại tỉnh Donetsk, khu vực mà Kiev đã đầu tư khoảng một tỷ USD để phòng thủ trong năm ngoái.

ISW nhận định nỗ lực quân sự của Nga nhằm kiểm soát hoàn toàn tỉnh Donetsk có thể kéo dài từ hai đến ba năm, với chi phí lớn và nhiều thách thức, vượt quá khả năng duy trì lâu dài của Moskva.

Về phần mình, Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine chưa chấp nhận bất kỳ nhượng bộ lãnh thổ nào theo đề xuất ban đầu và vẫn đang tiếp tục đàm phán, dù nhiều chuyên gia cho rằng tiến trình này khó đạt được kết quả rõ rệt.

Sử gia Timothy Garton Ash của Đại học Oxford nhận định tiến trình hòa bình do Mỹ dẫn dắt hiện nay “thiếu nghiêm túc”, cho rằng Washington đang tìm kiếm một thắng lợi nhanh mà chưa thực sự giải quyết các nguyên nhân cốt lõi của xung đột.

Ngày 9/12, Tổng thống Putin tái khẳng định các mục tiêu thời chiến của Nga, trong đó có việc kiểm soát tỉnh Donetsk.

Số liệu cho thấy năm ngoái Nga kiểm soát thêm khoảng 0,69% diện tích Ukraine và từ đầu năm nay con số này vào khoảng 0,77%.