Đáng chú ý là nữ quân nhân Nadezhda Savchenko cách đây chưa lâu từng bị kết án tại Nga vì vụ giết hại nhà báo rồi được Tổng thống Putin ân xá và được Kiev phong danh hiệu “Anh hùng Ukraine”.
 |
| Nữ nghị sĩ, "Anh hùng Ukraine" Nadezhda Savchenko (bên phải) bị các bên xúm vào chỉ trích tại Quốc hội Ukraine. Ảnh Sputnik |
Đây không phải là phát ngôn đầu tiên của nữ nghị sĩ Savchenko mâu thuẫn hoàn toàn với lập trường chính thức của chính quyền Ukraine.
Động chạm đến hệ thống quyền lực ở Ukraine
Theo nhà phân tích người Nga Zakhar Vinogradov, trong thời gian gần đây, “Anh hùng Ukraine” Nadezhda Savchenko đã động chạm đến một số điều khoản của Bộ luật hình sự Ukraine.
Thứ nhất, nữ nghị sĩ Savchenko đề xuất thay đổi thủ tục hình thành chính quyền. Theo ý tưởng của cô, nên giới hạn quyền lực của Tổng thống Ukraine và tổng thống chỉ nên mang tính biểu tượng và chỉ thực hiện chức năng đại diện thuần túy. Điều này đụng chạm đến Hiến pháp Ukraine.
Thứ hai, nữ nghị sĩ Savchenko tuyên bố rằng cô đã "chán" làm việc trong Verkhovnaya Rada (Quốc hội Ukraine) vì "sự phi lý và phản bội", còn bản thân cô cần nói lên sự thật, bởi đó là điều mà những người dân bình thường chờ đợi ở một nghị sĩ quốc hội. Điều này có thể bị cơ quan dân biểu tối cao là Quốc hội Ukraine xem như sự phỉ báng và vu khống.
Thứ ba, Nadezhda Savchenko nói thẳng ra rằng trong quân đội Ukraine tràn lan tham nhũng và trộm cắp. Nữ nghị sĩ Savchenko nói: "Tôi thường xuyên đến các đơn vị quân đội ở tiền tuyến trong những kỳ công tác huấn luyện và tôi thấy quân đội của chúng ta được cấp toàn những đồ bỏ đi. Là thành viên Ủy ban An ninh Quốc gia và Quốc phòng, tôi biết có những khoản kinh phí nhân sách khổng lồ đã được chi để mua sắm những thứ bỏ đi ấy. Tham nhũng tràn lan trong quân đội… Cuộc chiến này (cuộc chiến ở miền đông Ukraine) có lợi cho ai đó".
Ý kiến này cũng có thể bị xem là phỉ báng vu khống, vì rằng ban lãnh đạo Ukraine liên tục nhận kinh phí quân sự từ ngân sách Mỹ (riêng trong năm nay hơn 330 triệu USD) để bảo đảm quân đội. Ban lãnh đạo này đã cam đoan với các nhà tài trợ rằng binh sĩ Các lực lượng vũ trang Ukraine được cấp phát quân trang tốt, được ăn no chưa từng thấy. Và không một xu nào từ số tiền của người đóng thuế Mỹ bị lãng phí vô ích ở đất Ukraine.
Thứ tư, nữ nghị sĩ Savchenko tố cáo rằng, dưới chiêu bài chiến dịch chống khủng bố, ở Ukraine đang phát triển kinh doanh bất hợp pháp.
Khẳng định này của Savchenko hoàn toàn có thể bị quy kết là cản trở hoạt động kinh doanh của những chính khách cao cấp nhất định, những người hiển nhiên không nỡ chia tay với khối tài sản sôcôla của họ ở Nga.
Cuối cùng, tuyên bố gần đây nhất của Savchenko gọi chiến dịch chống khủng bố là "mớ hỗn độn". Trên kênh truyền hình Ukraine, nữ nghị sĩ Nadezhda Savchenko tuyên bố: "Chúng ta cần phải kết liễu ‘mớ hỗn độn’ được gọi là chiến dịch chống chủ nghĩa khủng bố càng sớm càng tốt, không có bất kỳ cuộc chiến nào tiếp theo nữa". Điều này có thể vị khép tội lộ bí mật quân sự, bởi ban lãnh đạo ở Kiev vốn quen khẳng định rằng quân đội Ukraine thiện chiến hơn bao giờ hết và sẵn sàng đánh nhau với bất kỳ đối thủ nào. Ngày 2/8, tại cuộc họp báo đặc biệt ở Kiev, nữ nghị sĩ Nadezhda Savchenko đã gọi các chỉ huy quân sự Ukraine là quái thai và đòi trừng phạt họ vì vô số tổn thất của Các lực lượng vũ trang Ukraine trong năm 2014 và đầu năm 2015.
Trên thực tế, đây chưa phải là danh sách đầy đủ những điều khoản luật Hình sự Ukraine mà tuyên bố của Nadezhda Savchenko đã vi phạm.
Thực ra, nữ nghị sĩ Nadezhda Savchenko chỉ nói đúng những gì mà các cử tri Ukraine muốn nghe. Cô cho biết rằng cơ cấu chính quyền hiện nay, nơi tất cả do một Tổng thống quyết định, rõ ràng mang tính phản dân chủ và cái gọi là “chiến dịch chống khủng bố” đã làm tất cả mọi người mệt mỏi.
Bị cáo buộc là “con ngựa thành Trojan” của điện Kremlin
Thủ lĩnh phe đảng Cấp tiến Oleg Lyashko trong Verkhovnaya Rada (Quốc hội Ukraine) cáo buộc nữ nghị sĩ Nadezhda Savchenko đã thỏa thuận với chính quyền Nga đổi việc được phóng thích khỏi nhà tù "lấy việc giao nộp Ukraine”.
Trên trang Facebook cá nhân ngày 3/8, Oleg Lyashko viết: “Savchenko không phải là nhân vật tự chủ độc lập mà chịu điều khiển từ bên ngoài. Nadezhda không đáng để chúng ta tôn trọng nữa. Cần tước danh hiệu Anh hùng Ukraine của cô ta, miễn nhiệm nghị sĩ và loại khỏi phái đoàn Ukraina tại PACE".
Nghị sĩ đảng Cấp tiến Ukraina Andrey Lozovoi tuyên bố: "Tôi nghĩ rằng phần lớn mọi người bây giờ đã mở mắt ra. Khi nghe những lời lẽ này, thoạt đầu tôi đã hy vọng rằng đó là hậu quả của hai năm tù, rằng đó là áp lực tâm lý, rằng cô ta không kham nổi chừng ấy khối lượng thông tin… Nhưng sau thì trở nên rõ ràng là Savchenko đang thực hiện chính xác chức năng ‘con ngựa thành Trojan’ của Kremlin"
Còn nghị sĩ quốc hội của "Mặt trận Nhân dân" Andrei Teteruk thì kêu gọi đảng "Tổ quốc" cách ly với Nadezhda Savchenko. Andrei Teteruk cho rằng Savchenko nêu ra những luận điểm chính trị tương tự những gì mà chính quyền Nga thường đưa ra.
Thực ra, “Anh hùng Ukraine” Savchenko chẳng nói cái gì mới mẻ. Cô chỉ tái khẳng định những gì mà các cử tri Ukraine đều đã biết. Chỉ có điều, Nadezhda Savchenko lại tuyên bố công khai và điều này khiến cô bị rất dễ dàng gán cho nhãn hiệu “bất đồng chính kiến” hay thậm chí là “con ngựa thành Trojan” của điện Kremlin.