Theo các chuyên gia, hang Sơn Đoòng (xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) được hình thành cách đây khoảng 2.3 triệu năm, khi một con sông lớn làm xói mòn hàng loạt đoạn núi đứt gãy trong Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng.
Hang động này hiện là nơi sinh sống của hàng loạt các loài động thực vật quý hiếm, nhờ lượng mưa dồi dào và ánh sáng chiếu vào hang.
Sơn Đoòng đã được Sách kỷ lục Guinness thế giới công nhận là hang động lớn nhất thế giới vào năm 2009. Mặt cắt ngang hang động của Việt Nam được cho là rộng gấp đôi so với lối đi lớn nhất của hang Deer, Malaysia.
Nhưng hiện nay, nhiều chuyên gia tin rằng hang Sơn Đoòng có thể còn lớn hơn những gì đã phát hiện ra trước đây.
 |
| Hang Sơn Đoòng được cho là điểm đến không thể bỏ qua của những du khách ưa thám hiểm trên khắp thế giới. Ảnh: CNTraveller
|
Ngoài hang Sơn Đoòng của Việt Nam, trong danh sách những điểm tham quan dưới lòng đất đẹp nhất thế giới của SCMP còn có hang Tham Luang Nang Non (Thái Lan), Hầm mộ Paris (Pháp), Hầm trú ẩn thời Chiến tranh Lạnh (Albania), Hang sáo sậy (Trung Quốc), Đường hầm Malinta (Philippines) và Bảo tàng khai thác than quốc gia (Vương quốc Anh).
Điểm lại hành trình tìm ra hang động lớn nhất thế giới tại Việt Nam, tác giả Tim Pile của tờ South China Morning Post cho biết: "Vào đầu tháng 12 năm 1990, trong một chuyến đi tìm trầm hương, một người dân địa phương tên Hồ Khanh gặp một trận mưa lớn, buộc ông phải tìm vách đá để trú. Trong khoảng thời gian trú mưa tại đây, ông nhìn thấy những cột sương mù kèm theo hơi lạnh thổi ào ào từ bên trong miệng hang ra khiến ông rất hoảng sợ. Những cảnh tượng này theo suốt ông nhiều năm về sau".
Năm 2007, ông Howard Limbert, trưởng đoàn thám hiểm hang động Anh - Việt tại Phong Nha đi quanh làng hỏi thăm những người thợ sơn tràng, nếu họ tìm thấy hang động trong quá trình đi tìm trầm hương thì đoàn thám hiểm sẽ thuê để dẫn đường cho các chuyên gia hang động vào khảo sát và đo vẽ. Ông Hồ Khanh kể cho ông Howard nghe về cảnh tượng mình chứng kiến vào năm 1990. Howard nhận định có thể đây là một hang động rất lớn nên đề nghị ông Hồ Khanh đi tìm và đánh dấu vị trí để dẫn đoàn thám hiểm vào khảo sát.
 |
| Hang Sơn Đoòng có một thảm thực vật vô cùng ấn tượng. Ảnh: National Geography |
Sau đó, ông Khanh đã dành rất nhiều thời gian và đã thực hiện rất nhiều chuyến tìm kiếm lại vị trí vách đá nơi ông trú mưa trước đây nhưng đều thất bại. Năm 2008, Hồ Khanh may mắn tìm lại được vị trí cửa hang tưởng chừng đã bị lãng quên. Ông cẩn trọng ghi nhớ vị trí cửa hang, dùng cách định hướng bằng các ngọn núi, đồng thời ghi nhớ lại đường đi trong đầu rồi trở về tìm cách liên lạc với đội thám hiểm.
Ngày 07 tháng 04 năm 2009, ông Howard Limbert đã thành lập đoàn thám hiểm phối hợp với trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện chuyến thám hiểm khảo sát hang, thời điểm hang chưa được đặt tên.
Cùng với sức mạnh truyền thông, Việt Nam và nhóm chuyên gia hang động đã chính thức giới thiệu hang Sơn Đoòng đến thế giới. Kích thước, hệ sinh thái độc đáo của hang Sơn Đoòng đã khiến cả thế giới phải kinh ngạc.