Tần Thủy Hoàng (210 TCN – 259 TCN) là vị hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc thống nhất. Hơn 2.000 năm lể từ ngày qua đời, hậu thế vẫn luôn tìm cách phá giải 3 bí mật lớn nhất trong cuộc đời ông.
1. Diện mạo
Có rất nhiều tranh phác họa diện mạo của Tần Thủy Hoàng nhưng về cơ bản không thể chắc chắn được bức nào sát với người thật nhất. Liên quan đến ngoại hình của vị hoàng đế này có hai luồng ý kiến trái chiều:
Tranh chân dung Tần Thủy Hoàng
Một bên miêu tả ông vô cùng điển trai, phong độ với đôi mắt to, mũi cao, giọng nói to, rõ ràng, dáng đi thẳng, tự tin. Lý lẽ đưa ra là vì cha ông là Trang Tương Vương nước Tần, mẹ là Triệu Cơ. Cả hai đều là những người nổi tiếng có dung mạo xuất chúng nên chắc chắn Tần Thủy Hoàng sẽ được thừa hưởng gene đẹp của cha mẹ. Chưa kể, người xưa rất coi trọng dung mạo, khó có ai xấu xí lại được quần thần và dân chúng phục tùng đến vậy.
Ở chiều ngược lại, Tần Thủy Hoàng được cho là ngườicó chiều cao khiêm tốn, cơ thể bị biến dạng, xấu xí với chiếc mũi gãy, nhãn cầu lồi và ngực nhô ra. Ông còn được miêu tả là có giọng nói khó nghe, mắc bệnh viêm khí quản và còi xương.
2. Lý do cả đời không lập Hoàng hậu
Hình tượng Tần Thủy Hoàng trên phim ảnh
Suốt 37 năm trị vì, Tần Thủy Hoàng là Hoàng đế không lập Hoàng hậu. Nguyên nhân không được ghi trong sử sách nhưng các nhà nghiên cứu sử học đã đưa ra một số lý do để giải thích:
Đầu tiên là vì Tần Thủy Hoàng không đặc biệt sủng ái ai, bản thân nắm giữ quyền lực tối thượng nên không cần thiết phải lập hoàng hậu có gia thế hiển hách để chống lưng.
Thứ hai, hoàng đế muốn tập trung vào việc chính sự, không muốn lập hậu để tránh những cám dỗ, tranh giành chốn hậu cung.
Thứ ba, Tần Thủy Hoàng cả đời theo đuổi mộng trường sinh, không còn tâm trí để ý đến chuyện lập hậu.
Lý do nào cũng có vẻ có lý nhưng tất cả chỉ là suy đoán, sự thật ra sao đến nay chưa có ai có thể chứng minh được.
3. Thân thế thực sự
Triệu Cơ vốn là thiếp của Lã Bất Vi - Ảnh minh họa
Trên danh nghĩa, Tần Thủy Hoàng là con trai của Trang Tương Vương nước Tần và Triệu Cơ. Tuy nhiên, một số tài liệu lịch sử đã vạch trần thân thế thực sự của ông chính là con trai của Lã Bất Vi – vị tướng quốc xuất thân là một thương nhân giàu có, thông minh, nhiều năm qua lại với mẹ ông là Triệu Cơ.
Một số nhà sử học cho rằng có lẽ trong khoảng thời gian Trang Tương Vương làm con tin của Tần ở nước Triệu, Lã Bất Vi đã quen biết và dâng người thiếp đang mang thai của mình là Triệu Cơ cho ông. Tần Thủy Hoàng sinh ra lấy họ của Trang Tương Vương để sau này có thể danh chính ngôn thuận trở thành hoàng đế nhà Tần.
Sự mâu thuẫn giữa các tài liệu sử khiến cho thân thế của Tần Thủy Hoàng đến nay vẫn chưa thể xác nhận rõ.