Bà chúa Chén được thờ ở Đền Thượng uyển hoa là ai?

Bà chúa Chén không chỉ nổi tiếng là người có tài đối đáp thơ văn, mà còn là người giàu lòng nhân nghĩa, được người dân địa phương kính trọng.

Theo bia còn lưu lại tại chùa Sùng Minh, thôn Ô Mễ, xã Tân Kỳ, TP Hải Phòng, bà chúa Chén là Đệ tam cung tần Vương phủ Nguyễn Thị Ngọc Chén, hiệu Diệu Trí, là người thôn Thượng, xã Bình Lãng (Tứ Kỳ), quê ngoại ở thôn Ô Mễ, xã Tân Kỳ.

Trong văn bia do dòng họ Vương lập nên tại đền thờ bà chúa Chén ở thôn Ô Mễ có ghi bà sinh năm Kỷ Sửu 1589. Thân phụ của bà là một nhà nho nghèo, mất sớm. Bà cùng thân mẫu là Vương Thị Đũa về quê ngoại thuộc dòng họ Vương để nương nhờ.

Trong một lần về thăm mộ cha và cắt cỏ bên bờ sông Thái Bình, bà chợt nhìn thấy thuyền rồng của chúa đi thị sát, bà liền cất tiếng hát: "Tay cầm bán nguyệt xênh xang/Trăm nghìn ngọn cỏ quy hàng ta đây". Chúa Trịnh Tùng thấy người con gái có sắc đẹp, tài ứng đối thơ văn nên đã đưa về cung làm vợ, sắc phong Đệ tam cung tần và ban chức Thượng phủ nội cung.

Đền Thượng uyển hoa ở thôn Ô Mễ thờ bà chúa Chén.
Đền Thượng uyển hoa ở thôn Ô Mễ thờ bà chúa Chén.

Bà luôn nhớ về quê ngoại, nơi đã cưu mang, nuôi dưỡng. Năm 1608, bà đưa tiền về quê, tậu cho làng 5 sào đất, xây 1 ngôi chùa chính 5 gian, có tượng pháp, hiệu danh là "Sùng Minh tự", cho đúc một quả chuông "Sùng Minh tự chung".

Năm 1615, bà xin về quê ngoại ở thôn Ô Mễ sinh sống. Khi về quê, bà đã sửa ngôi đình cho làng, mua điền sản cúng cho làng 3 mẫu 8 sào, cúng cho chùa 2 mẫu; tậu 7 mẫu 2 sào cho 6 giáp...

Bà còn cho nạo vét sông ngòi, làm đường, bắc cầu để đi lại thuận tiện. Ngoài ra, bà còn đi làm phúc cho một số địa phương khác.

Bà chúa Chén mất năm Bính Dần (1626). Năm 1684, triều đình nhà Lê đã dựng bia tại khu lăng mộ của bà.

Sau khi bà chúa Chén qua đời, dòng họ Vương và nhân dân đã lập đền thờ có tên là "Thượng uyển hoa" tại thôn Ô Mễ. Ban đầu, đền gồm 5 gian nhà tre gỗ, bên trong có đủ đồ thờ cúng trang trọng. Qua thời gian, đền được tu sửa, tôn tạo nhiều lần. Các thế hệ con cháu trong dòng họ Vương sau thay nhau hương khói cho bà.

Xung quanh cuộc đời của bà chúa Chén có một số câu chuyện ly kỳ lưu truyền trong dân gian như từ xưa người dân làng Ô Mễ mỗi khi uống nước cầm chiếc chén đều gọi tránh sang tên là cái chớn. Vì nếu nói cái chén sẽ đụng chạm đến tên húy của bà. Thân mẫu của bà chúa Chén là Vương Thị Đũa. Vì thế, người dân nơi đây khi mang bát đũa ăn cơm không dám nói đôi đũa mà nói tránh là đôi dọng.

Vào khoảng năm 1980, khi người dân địa phương làm thủy lợi đã đào chạm vào quan tài của bà chúa Chén. Khi lật mở quan tài, bên trong có 1 xác ướp là hình hài của một người phụ nữ còn nguyên vẹn, trong tư thế của người đang nằm ngủ, chân có đi hài. Điều kỳ lạ quan tài của bà tỏa ra mùi thơm, không có mùi của xác chết.

Thi thể của bà đã được nhân dân địa phương chôn cất lại và xây dựng lăng mộ tại đây để thờ. Hằng năm, tại chùa Sùng Minh, các tăng ni phật tử vẫn cùng người dân Ô Mễ chung tay tổ chức hội vào ngày 9/8 âm lịch để tưởng nhớ đến công lao của bà chúa Chén đối với quê hương. Tên gọi bà chúa Chén ý chỉ tên húy và là vợ của chúa.

Theo nhà nghiên cứu sử học Tăng Bá Hoành, sau khi thi thể của bà được tìm thấy, Bảo tàng tỉnh xuống hiện trường kiểm tra. Thi thể của bà chúa Chén còn nguyên vẹn chứng minh việc ướp xác thời đó đạt yêu cầu. Đặc biệt, gỗ để làm quan tài cho bà chúa Chén là gỗ ngọc am nên có mùi hương tỏa ra. Vòng hạt xoàn cùng viên đá quý trên người bà chúa Chén hiện còn được lưu trữ tại Bảo tàng tỉnh.

"Bà chúa Chén là người có công lớn trong việc xây dựng chùa Sùng Minh ở thôn Ô Mễ - một danh lam cổ tự và được ghi lại trên bia ở ngôi chùa này. Bà góp tiền cho xây công trình căn bản của ngôi chùa gồm thượng điện, hậu am, tiền đường. Bà nổi tiếng vì nhiều đóng góp cho quê hương", ông Hoành nói.

Bí ẩn nào phía sau 3.000 món đồ trang sức vàng?

3.000 món đồ trang sức bằng vàng đã được khai quật từ một gò đất có liên quan đến nền văn minh Saka.

1-1748.png
Khi tiến hành khai quật tại một gò đất ở dãy núi Tarbagatay, thuộc miền Đông Kazakhstan, các chuyên gia đến từ Viện Khảo Cổ Học Quốc Gia Kazakhstan bất ngờ tìm thấy một kho báu cổ. Ảnh: @Viện Khảo Cổ Học Quốc Gia Kazakhstan.
2-7223.png
Kho báu bằng vàng này được cho là thuộc về giới quý tộc người Scythia, thuộc nền văn minh Saka. Ảnh: @Viện Khảo Cổ Học Quốc Gia Kazakhstan.

Khai quật quan tài đá Ai Cập, chuyên gia sững người vì...

Những bức vẽ vàng bí ẩn được tìm thấy trong chiếc quan tài bằng đá cẩm thạch ở Ai Cập gây sốc các chuyên gia khảo cổ.

1-9650.png
Khi tiến hành khai quật tại một nghĩa trang cổ ở Alexandria, Ai Cập, các chuyên gia đến từ Bộ Cổ vật Ai Cập bất ngờ tìm thấy quần thể chôn cất cổ xưa kỳ lạ. Ảnh: @Bộ Cổ Vật Ai Cập.
2-2286.png
Đó là chiếc quan tài khổng lồ làm bằng đá granit, dài 2,7 mét, rộng 1,5 mét và cao 1,8 mét. Ảnh: @Bộ Cổ Vật Ai Cập.

Phát hiện sốc bên trong giếng nước cổ thời Byzantine

Nhiều cổ vật bí ẩn xuất hiện trong giếng cổ ngập nước khiến giới khoa học sửng sốt. Phát hiện mới hé mở nghi lễ tôn giáo thời Byzantine.

1-3887.png
Thành phố cổ Aigai nằm gần khu phố Köseler và là 1 trong 12 thành phố Aeolian được thành lập ở Tây Anatolia, Thổ Nhĩ Kỳ, với lịch sử có niên đại từ thế kỷ thứ 8 Trước Công Nguyên. Ảnh: @Đại học Manisa Celal Bayar.
2-6888.png
Aigai nổi tiếng từng có cấu trúc Đền thờ Athena, tuy nhiên vì một lý do nào đó mà đền thờ này bị phá hủy hoàn toàn. Ảnh: @Đại học Manisa Celal Bayar.

Đọc nhiều nhất

Tin mới