Từ nay đến 1/7, cơ quan chức năng chỉ cấp phát hộ chiếu phổ thông mẫu cũ cho các trường hợp cần thiết, cấp bách. Thông tin này khiến nhiều người băn khoăn khi họ có kế hoạch xuất ngoại trong tháng 6.

Đại tá Nguyễn Bá Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an), đã có cuộc trao đổi với Zing về những thắc mắc của công dân.

- So với mẫu hiện hành, hộ chiếu phổ thông mẫu mới được cấp từ 1/7 có những cải tiến, khác biệt gì so với mẫu đang thông hành, thưa ông?

- Hộ chiếu phổ thông mẫu mới thay đổi về chất liệu giấy và trang trí. Người quan sát bằng mắt thường có thể khó nhận ra nhưng đối với lực lượng chức năng làm công tác quản lý xuất nhập cảnh sẽ phân biệt được.

Đây là lần đầu tiên Cục Quản lý xuất nhập cảnh in hình ảnh những địa danh nổi tiếng, đặc trưng nhất của Việt Nam như đền Hùng, vịnh Hạ Long, cố đô Huế, phố cổ Hội An, thánh địa Mỹ Sơn, bến cảng Nhà Rồng, cột cờ Lũng Cú... lên các trang bên trong hộ chiếu.

Hộ chiếu phổ thông mẫu mới tiến tới hộ chiếu gắn chip dự kiến triển khai trong năm 2022. Loại hộ chiếu này sẽ có độ bảo mật ở mức cao hơn nữa do không thể làm giả. Đồng thời, hộ chiếu mới còn giúp nâng mức độ tin tưởng của các nước đối với tấm hộ chiếu của Việt Nam.

Khác với căn cước công dân, hộ chiếu là giấy tờ đi lại quốc tế nên còn phải đảm bảo tiêu chuẩn bảo mật ICAO. 

Hiện nay, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh đã chuẩn bị tất cả khâu kỹ thuật và các bước cần thiết để đồng hành cùng việc sử dụng dịch vụ công cấp độ 4.

Cùng với đó, toàn bộ quy trình phát hành hộ chiếu phổ thông gắn chip và không gắn chip cũng đã được hoàn tất.

- Có ý kiến đánh giá mẫu hộ chiếu phổ thông hiện hành đã lỗi thời về thiết kế và công năng sử dụng, đây có phải lý do để Cục Quản lý Xuất nhập cảnh thay đổi mẫu hộ chiếu phổ thông?

- Bộ Công an đang triển khai lộ trình cấp hộ chiếu điện tử cho người dân dựa trên nền tảng hộ chiếu phổ thông. Hộ chiếu điện tử được gắn chip nhằm tăng tính bảo mật và tăng độ tin tưởng của các nước trên thế giới đối với hộ chiếu Việt Nam.

Từ nay đến khi thực hiện cấp hộ chiếu gắn chip, Bộ Công an tiến hành cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới từ ngày 1/7. Mục đích để quảng bá hình ảnh của Việt Nam ra thế giới, đồng thời giúp cho tấm hộ chiếu của Việt Nam có hiệu lực mạnh hơn.

Ý tưởng cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới được manh nha từ năm 2021 khi mà Cục Quản lý xuất nhập cảnh họp với các ban, ngành và chuyên gia đầu ngành về văn hóa để thống nhất việc đưa những hình ảnh của Việt Nam lên hộ chiếu mới.

- Từ nay đến ngày 1/7, đối với những công dân có nhu cầu xin cấp hộ chiếu phổ thông để xuất cảnh, Cục Quản lý xuất nhập cảnh sẽ giải quyết ra sao, thưa ông?

- Theo quy trình, trong vòng 30 ngày trước khi có thay đổi về hộ chiếu thì Cục Quản lý Xuất nhập cảnh Bộ Công an đã gửi thông báo với các nước trên thế giới về việc thay đổi mẫu giấy thông hành.

Thời gian này, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh khuyến cáo người dân chờ đến ngày 1/7 để được cấp hộ chiếu phổ thông mới. Còn với những công dân có nguyện vọng cấp thiết được cấp hộ chiếu trước 1/7, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh vẫn đáp ứng nhu cầu này.

Những ngày qua, một số địa phương có tình trạng người dân đến xin cấp hộ chiếu phổ thông nhưng được cán bộ thông báo chờ đến ngày 1/7. Có thể trong trường hợp này, lực lượng làm nhiệm vụ đã giải thích chưa đầy đủ.

- Vậy theo ông, như thế nào là trường hợp cần thiết, cấp bách để được cấp hộ chiếu phổ thông mẫu cũ?

- Các trường hợp cấp thiết cần phải xuất cảnh như đi chữa bệnh, đi công tác hoặc đã có vé máy bay thì chúng tôi vẫn đáp ứng cho người dân trong việc cấp hộ chiếu phổ thông mẫu cũ, làm sao để không làm gián đoạn công việc của mọi người.

Thực tế cho thấy có người thực sự có lý do cấp thiết, nhưng cũng có nhiều trường hợp chỉ nêu lý do cấp bách để mong muốn được làm hộ chiếu. Do đó, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh đã triển khai một số biện pháp để xác minh những lý do cấp bách mà người dân đưa ra khi làm thủ tục xin cấp hộ chiếu.

Với những ai có nhu cầu sử dụng hộ chiếu trong tháng 6 này, việc cấp hộ chiếu có thể kéo dài thời gian và gây ra những bất lợi. Chúng tôi đã chỉ đạo các địa phương giải thích rõ cho người dân vì sao trong tháng 6 chỉ cấp hộ chiếu phổ thông mẫu cũ cho những trường hợp cấp bách.

Trong khi đó, từ 1/7 cơ quan quản lý xuất nhập cảnh bắt đầu áp dụng cấp hộ chiếu mẫu mới. Còn người dân mà vẫn cần làm hộ chiếu cấp bách ngay thì cơ quan chức năng vẫn tiếp nhận giải quyết.

Tuy nhiên, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh không còn sản xuất, in hộ chiếu mẫu cũ nữa. Vì vậy, Bộ Công an mới khuyến cáo người dân sử dụng mẫu mới.

Sau khi cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới từ 1/7, Bộ Công an dự kiến cuối năm 2022 sẽ triển khai cấp hộ chiếu gắn chip. Khi đó, người dân không bắt buộc phải làm hộ chiếu gắn chip mà vẫn có quyền lựa chọn sử dụng loại phổ thông mẫu mới hoặc gắn chip. Hai mẫu giấy tờ này có thể sử dụng song hành và đều có thời hạn 10 năm.

Về thời hạn cấp hộ chiếu, đối với hồ sơ xin cấp nộp tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh các tỉnh, thành phố thì thời hạn trả kết quả trong 8 ngày làm việc. Còn người nộp thủ tục tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh và được chấp nhận thì sau 5 ngày sẽ nhận được kết quả.

Cục Quản lý xuất nhập cảnh cũng mong muốn người dân hợp tác với các cơ quan quản lý ở địa phương để quá trình cấp hộ chiếu mẫu mới từ 1/7 diễn ra thuận lợi. Ngoài ra, từ ngày 1/6, toàn quốc đã triển khai việc xin cấp hộ chiếu online, người dân không cần phải trực tiếp đến các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh để làm hộ chiếu. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, công sức cho công dân, hạn chế được những tiêu cực.