"Nhìn thấy Thương Tín, tôi bất ngờ và thấy rất thương"
Cùng với thế hệ các nghệ sĩ như Trà Giang, Thanh Loan, nhắc đến NSND Minh Châu , người ta nhớ đến một "người đàn bà đẹp" của điện ảnh. Khi nghe danh xưng này, bà có thấy vui không?
- Tôi vui nhưng cũng thấy hơi ngượng vì so với những nghệ sĩ khác, tôi xấu hơn họ nhiều. Khán giả đặt cho tôi danh hiệu đó chắc là do con mắt của người xem. Có thể, những nhân vật tôi đóng tạo ra một hình ảnh đẹp, nên người xem ấn tượng như vậy. Trong phim Người đàn bà nghịch cát thì tôi đóng vai điên, xấu xí, méo mó. Hay Nguyệt trong Cô gái trên sông thì cũng không phải là người đẹp… Chắc là khán giả yêu quý mình nên họ mới ưu ái vậy.
Bây giờ đi ngoài phố, khán giả vẫn nhận ra tôi, nhìn thấy là họ gọi: Bà hút thuốc lào ơi… vì khán giả nhớ đến vai bà Thường trong phim Bí thư tỉnh ủy . Khi tôi đi chợ, nhiều người cũng nhắc đến những nhân vật trong các phim khác tôi từng đóng. Đó là niềm vui của nghệ sĩ, khán giả phải yêu mới nhớ.
Thời gian gần đây, nhiều nghệ sĩ gạo cội hay tham gia đóng phim truyền hình, vì sao NSND Minh Châu không đi đóng phim?
Thời gian gần đây, tôi nhận được nhiều lời mời làm phim truyền hình, điện ảnh. Tôi không nhận lời làm phim truyền hình vì không thể theo một phim mấy tháng trời được.
Tuy nhiên phim điện ảnh thì tôi vẫn tham gia. Mới đây, tôi có vào phim Cu li không bao giờ khóc của đạo diễn Phạm Ngọc Lân. Ở phim này, tôi đã bất ngờ gặp lại nghệ sĩ Thương Tín, chúng tôi đúng chung một phim nên có rất nhiều cảm xúc.
Khi gặp nghệ sĩ Thương Tín, cảm xúc của bà thế nào?
- Thương Tín và chồng cũ của tôi là bạn, ông ấy và Thương Tín ngày xưa là "bạn rượu" của nhau đấy. Ngày tôi còn ở nhà chồng ở Hàng Ngang - Hàng Đào, Thương Tín ra Hà Nội là ở nhà tôi, rồi đi làm phim ở ngoài này. Hồi đó Thương Tín dễ thương, ga lăng và đào hoa lắm (cười).
Tôi và Thương Tín bằng tuổi nhau. Gần đây khi làm phim Cu li không bao giờ khóc ở Hà Tĩnh, tôi nhìn thấy Thương Tín thì tiến đến hỏi: Có nhớ ra ai không? Thương Tín nói: Minh Châu đấy à? Trí nhớ của Thương Tín còn rất tốt.
Nhìn thấy Thương Tín, tôi bất ngờ và thấy rất thương. Khi tôi diễn cùng, cảnh diễn cũng không đến mức phải rơi lệ, nhưng tôi thấy thương Thương Tín thực sự nên nước mắt cứ thế chảy ra.
Nhìn thấy tài tử Thương Tín như vậy, bà có chạnh lòng không?
- Nhìn thấy đồng nghiệp như vậy, tôi cũng không dám hỏi, vì đó là cuộc sống riêng tư của Thương Tín, sợ người ta lại nghĩ mình tò mò soi mói. Thương Tín từng bước lên đỉnh cao của sự nghiệp, giờ lại có cuộc sống khó khăn, xuống dốc thì mình cũng thấy buồn. Tôi cho rằng cái gì cũng có hai mặt, cũng do bản thân mình nữa.
Khi tôi gặp Thương Tín, tôi đã nghĩ, hãy nhìn ở nhiều góc độ để nhận xét, đừng phán xét một cách cực đoan về ai đó. Tuy nhiên, để cuộc sống của mình "xuống dốc không phanh" như vậy, lỗi ở bản thân mình nhiều.
Nghệ sĩ U70 tự lái xe xuyên Việt
Bà đánh giá chất lượng của diễn viên phim truyền hình hiện ra sao? Bà thích cách diễn của diễn viên trẻ nào?
- Lớp diễn viên trẻ hiện nay diễn rất giỏi, do các bạn ấy được xem và có trải nghiệm nhiều về nghề nên diễn rất tự nhiên, các vai diễn đời thường các bạn ấy làm tốt lắm. Thời của tôi, ít được xem bạn diễn lắm, cũng không có nhiều phim để tham khảo.
Nghề diễn là nghề của tuổi trẻ, có sức khỏe, đam mê. Ngày xưa tôi cũng thừa nhiệt huyết, một năm cũng làm mấy phim một lúc. Nhưng cũng có thời kỳ tôi thấy mình không còn nhiệt tình nữa, chắc cũng do tuổi tác.
Tôi thích cách diễn của Khả Ngân trong phim 11 tháng 5 ngày , diễn viên nam thì Đình Tú, Bảo Anh, Doãn Quốc Đam, Thanh Sơn… cũng có những nét diễn riêng. Tôi nghĩ, có thể diễn viên có chuyên môn nhưng vào một phim mà kịch bản không hay thì nhân vật không thể nổi bật được. Không cần vai dài, vai chính, có thể là một diễn viên phụ nhưng diễn đặc sắc, lấp lánh thì cũng gây ấn tượng.
NSND Minh Châu có thấy mình là một người hiện đại không?
- Tôi rất hiện đại, tôi dùng Facebook, Zalo hàng ngày. Tôi cũng dùng mạng xã hội để nói chuyện với bạn bè thường xuyên. Tôi có nhiều nhóm bạn, họ chủ yếu không làm nghệ thuật nhưng cũng chia sẻ với tôi nhiều thứ. Hàng ngày, tôi vẫn xem thời sự buổi tối đế cập nhật tin tức xã hội. Ngủ dậy, tôi cầm điện thoại để xem hôm nay có gì.
Facebook cũng có cái hay là nhiều khi bạn bè ít gặp nhau, nhưng lại có thể trò chuyện vói nhau không khoảng cách. Nhất là đợt dịch Covid-19, chỉ ở trong nhà, không được giao tiếp xã hội thì lên Facebook là một giải pháp hay, tôi cũng học làm các loại bánh ở trên mạng xã hội nhiều.
Hiện tại, tôi vẫn học tiếng Anh hàng ngày. Việc học tiếng Anh của tôi như một trò chơi, mình học để bộ não của mình được hoạt động, không bị trì trệ. Tôi học và viết mẫu câu ra vở cho nhớ. Khi đi thăm con gái ở Mỹ, tôi cũng có giao tiếp được, dù không nhiều.
Còn chuyện bà tự lái xe trong chuyến xuyên Việt vừa qua cùng con gái, có đúng không? Bà có sợ sức khỏe của mình không đảm bảo không?
- Con gái Kiều Linh vừa qua có về Việt Nam thăm mẹ 12 ngày, nhân có một đoàn phim ở TP.HCM mời tôi vào làm nên tôi quyết định cùng con gái di chuyển bằng ô tô vào đó. Chắc do tôi thừa năng lượng nên đã quyết định xuyên Việt như vậy. Hai mẹ con đã đi trong 5 ngày. Mọi người bảo: Hay thuê người lái đi, nhưng tôi lại thích tự lái như vậy. Tôi thích tự do, không phụ thuộc vào ai.
Linh ở nước ngoài nhiều, không quen đường ở Việt Nam nên tôi là người lái xe. Trên đường đi, hai mẹ con cũng dừng lại ở một số cảnh đẹp để ngắm cảnh hay rẽ vào nhà một số người bạn. Tôi muốn trải nghiệm cùng con gái ở một số chặng đường.
Làm môi giới bất động sản bất đắc dĩ
Người ta đồn, NSND Minh Châu giàu lắm, sở hữu nhiều nhà đất ở khắp Hà Nội, bà phản hồi tin đồn này thế nào?
- Họ đồn thì chịu rồi, có khi có 1 họ nói lên 10 ấy chứ. Tôi nói thật là nghề diễn viên không nuôi được mình, lương nghệ sĩ thấp lắm. Phải chắt bóp mới nuôi được con. Ai mà có chồng con hỗ trợ về kinh tế thì tốt quá, nhưng tôi thì không được vậy. Tôi cũng phải tự bươn chải một thời gian dài.
Hồi xưa lúc khó khăn nhất, tôi thường tự nhủ: Mình không được nghèo, mình phải cố gắng lên. Tôi bắt đầu vào nghề bất động sản bằng cách giới thiệu nhà cửa cho người ta, sau đó tích góp dần mới có. Số tiền từ nhỏ đến lớn, rồi mua căn này, bán đi mua căn khác. Cái nghề này cũng là "bất đắc dĩ" khi mình mua nhà này, vừa đặt cọc xong thì có người lại muốn mua căn đó, thế là tự nhiên có lãi. Tôi gặp may mắn, có lộc về đất đai.
Chắc ông trời cũng thương tôi vất vả, tôi "sờ" vào chỗ nào là chỗ đó ra tiền. Tôi cũng có một chút chút, đủ sống chứ không giàu có như người ta nói.
Bà vừa kể việc nghệ sĩ theo nghiệp diễn thì rất khó khăn và nghèo, có bao giờ bà muốn buông xuôi, bỏ nghề không?
- Từ năm 1994-1996, tôi bị khủng hoảng, muốn bỏ nghề, ai mời làm phim tôi cũng từ chối. Năm 1997, khi đạo diễn Bạch Diệp mời vào phim Nguyễn Thị Minh Khai , tôi lại tham gia. Đạo diễn Bạch Diệp bảo: Sao mọi người nói Minh Châu không thích đóng phim nữa? Thật ra, có thời kỳ tôi thấy chán nên vậy. Sau đó, tôi thấy Bạch Diệp là một đạo diễn có nghề, tôi lại chưa đóng một vào nào về người chiến sĩ cách mạng nên tôi tham gia. Từ đó, tôi lại tiếp tục làm nghề. Vì nghiệp ngấm vào máu rồi nên không thể bỏ được.
Nghệ sĩ trẻ hiện nay có nhiều cơ hội làm nghề, họ còn đi sự kiện, quảng cáo sản phẩm… Bà có thấy khác nhiều so với thời của mình không?
- Khác nhiều chứ, các bạn trẻ hiện nay có nhiều cơ hội làm việc vì thời đại ngày nay cũng khác. Thời của chúng tôi không bao giờ nghĩ "lợi dụng" nghề để kiếm tiền.
Hiện tại, tôi cũng được mời làm quảng cáo nhiều nhưng tôi từ chối đấy chứ. Tôi sợ nhỡ mình quảng cáo sản phẩm không tốt thì mình mang tiếng lắm. Khán giả mắng chửi mình thì sao? Tôi chỉ quảng cáo một sản phẩm mà mình dùng rồi và thấy nó tốt.
Thời gian tôi làm bất động sản, có một đơn vị mời tôi làm giám đốc kiểu "bù nhìn" để giúp họ kinh doanh nhưng tôi không làm. Với hình ảnh, tiếng tăm của tôi, tôi có cơ hội làm quen với nhiều đại gia bất động sản, có mua đi bán lại căn hộ, đất đai để kiếm lời, để giàu nhưng tôi không làm thế.
Hàng ngày, công việc của bà diễn ra thế nào?
- Thời gian rảnh thì tôi lướt mạng, nấu ăn, đi chơi với bạn. Hàng tuần tôi vẫn có người giúp việc theo giờ để dọn dẹp nhà cửa. Tôi thích nuôi cún, nhà tôi giờ có 2 chú cún tên là Nhom nhem và Chà bông. Đợt dịch mà không có chúng, chắc sẽ rất buồn. Năm nào, tôi cũng đi du lịch nước ngoài với các bạn.
Nhiều hội, nhóm mời tôi thay gia nhưng tôi không làm. Hội đồng xét duyệt danh hiệu NSND, NSƯT vừa qua cũng mời tôi làm giám khảo nhưng tôi cũng từ chối vì tôi muốn tự do, không muốn bó buộc vào một cái gì cả. Tôi luôn mong mình khỏe và vui làm những gì mình thích.
Người ở một mình lâu thường thấy cô đơn mà muốn tìm bạn tri kỷ, bà có vậy không?
- Ở một mình lâu nên tôi cũng thấy mình khó tính ra, tôi sợ hai người khó tính mà ở với nhau thì không ổn. Ở tuổi này, tìm được tri kỷ rất khó, hoặc có người hợp với mình, làm mình rung động thì họ có vợ rồi. Khi thấy có "tín hiệu" ai đó thích mình, tôi "phá" ngay. Ở tuổi này, tôi chỉ mong có sức khỏe, bình yên bên con cháu.
Dịp Tết 2023 năm nay nhà NSND Minh Châu có gì khác không?
- Kiều Linh về thăm mẹ hơn 10 ngày xong bay về Mỹ nhưng tết cổ truyền con lại về ăn Tết với mẹ. Tôi vui lắm, vì hơn 2 năm Covid-19, hai mẹ con ở xa nhau, mọi chuyện nhớ thương đều gửi qua điện thoại và mạng xã hội. Ngày Tết thì hai mẹ con vẫn nấu nướng, đi chơi và dành nhiều thời gian bên nhau.
Linh với chồng cũng mới chia tay được mấy tháng. Tôi và con coi nhau như những người bạn thân, tôi luôn động viên con luôn phải sống tốt, sống có bản lĩnh như mẹ.