Để hoạt động đấu thầu hiệu quả hơn: Góc nhìn từ chuyên gia [Kỳ 4]

Chuỗi hoạt động trúng thầu của Công ty TNHH Thiên Phương với những dấu hiệu như chỉ có một nhà thầu tham gia và tỷ lệ tiết kiệm thấp đã đặt ra những câu hỏi trong công tác đấu thầu. Dưới góc nhìn pháp lý và chuyên môn, các chuyên gia đã đưa ra những phân tích quan trọng.

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP HCM, cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã tạo ra một hành lang pháp lý đầy đủ để đảm bảo tính cạnh tranh. Tuy nhiên, việc thực thi mới là yếu tố quyết định. Tình trạng một nhà thầu tham gia và trúng thầu, đặc biệt khi lặp lại nhiều lần ở một chủ đầu tư hoặc một nhóm chủ đầu tư, cần được xem xét cẩn trọng. Cần làm rõ liệu hồ sơ mời thầu có chứa các tiêu chí không phù hợp, mang tính định hướng, làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không. Đây là một trong những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang phân tích sâu hơn về khía cạnh kinh tế: "Tỷ lệ tiết kiệm là một trong những thước đo quan trọng về hiệu quả của công tác đấu thầu. Một tỷ lệ tiết kiệm chỉ 0,06% hay 0,16% là rất thấp. Điều này có thể xuất phát từ hai nguyên nhân chính: Hoặc giá gói thầu được lập quá sát với giá thực tế của nhà thầu được 'chọn', hoặc không có sự cạnh tranh về giá để kéo giá dự thầu xuống."

Ông Giang nhấn mạnh thêm: "Theo quy định mới tại Thông tư 79/2025/TT-BTC, việc công khai, minh bạch thông tin càng được siết chặt. Tuy nhiên, các chủ đầu tư, bên mời thầu cần nâng cao trách nhiệm trong việc xây dựng hồ sơ mời thầu mang tính cạnh tranh cao, phổ biến thông tin rộng rãi để thu hút nhiều nhà thầu có năng lực tham gia. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần tăng cường công tác kiểm tra các gói thầu có dấu hiệu bất thường như chỉ có một nhà thầu tham gia hoặc tỷ lệ tiết kiệm quá thấp để kịp thời chấn chỉnh."

Từ những phân tích trên, để hoạt động đấu thầu thực sự hiệu quả, việc tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15 là yêu cầu tiên quyết. Quan trọng hơn cả là trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, nơi các nhà thầu có thể tham gia một cách công bằng, từ đó tối ưu hóa lợi ích cho nhà nước và xã hội.

Công ty Thiên Phương và những gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm 2,67% [Kỳ 1]

Vừa qua, Công ty TNHH Thiên Phương đã được phê duyệt trúng gói thầu xây lắp trị giá hơn 4 tỷ đồng tại Phân hiệu Trường Đại học Giao thông Vận tải tại TP HCM. Đáng chú ý, đây là gói thầu mà doanh nghiệp này là đơn vị duy nhất tham gia nộp hồ sơ dự thầu.

Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thiên Phương (MSDN: 0302353058), với giá trúng thầu là 4.057.569.417 đồng. Gói thầu này có giá trị dự toán được duyệt là 4.169.068.625 đồng, như vậy, tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách đạt khoảng 2,67%.

screen-shot-2025-09-15-at-103457.png
Ảnh minh hoạ

Lật lại hồ sơ đấu thầu 2025 của Thiên Phương: Tỷ lệ trúng thầu "khủng" [Kỳ 2]

Thống kê hoạt động đấu thầu năm 2025 của Công ty TNHH Thiên Phương cho thấy một tỷ lệ trúng thầu ấn tượng. Tuy nhiên, khi phân tích sâu hơn, những con số về hiệu quả kinh tế lại đặt ra nhiều câu hỏi, với hàng loạt gói thầu có mức tiết kiệm ngân sách siêu thấp.

    Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, tính đến đầu tháng 9/2025, Công ty TNHH Thiên Phương đã tham gia 9 gói thầu và được công bố trúng 7 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu gần 78%. Tổng giá trị trúng thầu trong năm của doanh nghiệp này là hơn 393 tỷ đồng, một con số không hề nhỏ như đã thông tin ở bài viết: Công ty Thiên Phương và những gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm 2,67%.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý không nằm ở tỷ lệ trúng thầu, mà ở hiệu quả kinh tế mà các gói thầu này mang lại. Tỷ lệ tiết kiệm trung bình của các gói thầu mà Thiên Phương trúng trong năm 2025 chỉ đạt khoảng 1,55%. Con số này đặc biệt bị kéo xuống bởi những gói thầu quy mô lớn, nơi tỷ lệ tiết kiệm chỉ mang tính "tượng trưng".

Những gói thầu trăm tỷ của Thiên Phương: Vắng bóng đối thủ [Kỳ 3]

Luật Đấu thầu ra đời với mục tiêu cốt lõi là đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, thực tiễn tại một số gói thầu lớn do Công ty TNHH Thiên Phương trúng thầu trong năm 2025 lại cho thấy bức tranh gần như trái ngược.

Hai kỳ trước, Báo Tri thức và Cuộc sống đã thông tin về những gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm 2,67%tỷ lệ trúng thầu "khủng" của Công ty TNHH Thiên Phương. Ngoài ra, quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống cho thấy, tại gói thầu "Xây lắp (các công trình chính và hạ tầng kỹ thuật toàn khu) và dự phòng phí" thuộc dự án Trung tâm Giáo dục Quốc phòng – An ninh, với giá trị lên tới hơn 342 tỷ đồng do Bộ Tư lệnh TP.HCM làm chủ đầu tư, chỉ có duy nhất một hồ sơ dự thầu được nộp. Đó là hồ sơ của Liên danh Công ty Đông Hải - Thiên Phương – Triệu Đại Vũ - Nhất Tâm – Công ty Minh Minh Nhật. Kết quả, liên danh này đã được phê duyệt trúng thầu vào ngày 20/02/2025.

Tương tự, tại Sư đoàn 5 (Quân khu 7), gói thầu "Thi công xây dựng và lắp đặt doanh cụ toàn bộ dự án" trị giá hơn 29,5 tỷ đồng cũng chỉ ghi nhận sự tham gia của duy nhất Công ty TNHH Thiên Phương. Kết quả không ngoài dự đoán, doanh nghiệp này đã được phê duyệt trúng thầu vào ngày 19/02/2025.

Đọc nhiều nhất

Đấu thầu thiết bị tại Tây Ninh: Góc nhìn chuyên gia về rủi ro pháp lý, "bẫy giá rẻ" và kiến nghị thanh tra [Kỳ 5]

Đấu thầu thiết bị tại Tây Ninh: Góc nhìn chuyên gia về rủi ro pháp lý, "bẫy giá rẻ" và kiến nghị thanh tra [Kỳ 5]

Các chuyên gia và luật sư nhận định, việc cài cắm tiêu chí kỹ thuật và áp dụng không nhất quán quy định về "sai sót không nghiêm trọng" có dấu hiệu vi phạm Luật Đấu thầu. Đồng thời, cảnh báo rủi ro chất lượng từ mức giá giảm sốc 45% và kiến nghị thanh tra toàn diện gói thầu.

Tin mới

Đấu thầu thiết bị tại Tây Ninh: Góc nhìn chuyên gia về rủi ro pháp lý, "bẫy giá rẻ" và kiến nghị thanh tra [Kỳ 5]

Đấu thầu thiết bị tại Tây Ninh: Góc nhìn chuyên gia về rủi ro pháp lý, "bẫy giá rẻ" và kiến nghị thanh tra [Kỳ 5]

Các chuyên gia và luật sư nhận định, việc cài cắm tiêu chí kỹ thuật và áp dụng không nhất quán quy định về "sai sót không nghiêm trọng" có dấu hiệu vi phạm Luật Đấu thầu. Đồng thời, cảnh báo rủi ro chất lượng từ mức giá giảm sốc 45% và kiến nghị thanh tra toàn diện gói thầu.