Than sạch không khí lưu huỳnh
Tại nhiều quán nướng từ vỉa hè đến nhà hàng mà phóng viên tìm hiểu, than sạch được sử dụng để nướng thực phẩm thay vì than hoa. Không những thế, than sạch không khói cũng đang len lỏi vào các gia đình khi sử dụng các món nướng tại các buổi tiệc liên hoan, pic nic...
Theo đó, than nướng sạch không khói BBQ được quảng cáo sản xuất từ nguyên liệu là gỗ, đước, gáo dừa... Khi đốt cháy, than không sinh ra mùi, ít khói và khói không cay mắt cũng như không gây ngạt trong điều kiện không thông thoáng. Chỉ cần một que diêm người dùng có thể làm than nướng tự động cháy mà không phải vất vả như các loại than khác. Thời gian sử dụng lên đến 2 giờ đồng hồ. Vì than sạch, không khói nên thức ăn không bị hấp thu các khí độc, từ đó không có các chất độc gây ảnh hưởng sức khỏe. Ngoài ra, than không có khí lưu huỳnh nên người dùng có môi trường sạch để thưởng thức món ăn...
Trước quảng cáo trên, PGS.TS Phạm Hoàng Lương, Phòng Nghiên cứu hệ thống năng lượng bền vững, Viện Tiên tiến Khoa học và Công nghệ, trường Đại học Bách khoa Hà Nội phân tích, công nghệ than sạch không khói ở đây có thể là từ gỗ, bã cà phê, gáo dừa... được than hóa bằng cách gia nhiệt để thành các viên than. Về cơ bản, than từ các nguyên vật liệu này có thuộc tính không khác so với than hoa. Tuy nhiên, do đặc thù được ép từ các vật liệu khác nên cháy lâu hơn than hoa.
Bàn về độ độc hại, vị chuyên gia này cho rằng, than hoa nói chung hay than sạch không khói nói riêng gần như không có độc hại. Bởi đây là than từ nhiên liệu thực vật, khi đốt cháy không tạo ra khí lưu huỳnh và khí CO do bản thân than không có các chất trên. Trong khi đó, than mỏ (than đá) có thành phần lưu huỳnh và cacbon. Khi đốt, than đá thải ra khí lưu huỳnh và CO là những khí độc hại. Than dễ đốt do trước đó đã được tẩm cồn. Chỉ cần mồi lửa cồn sẽ cháy giúp than bén lửa. Vì thế, về nguyên lý, than này không có chất độc trong quá trình đốt.
 |
| Các chất hữu cơ sản sinh ra chất độc, thực phẩm dẫn đến cháy ở nhiệt độ từ 120 độ C trở lên. |
Không đồng nghĩa thực phẩm sạch
Tuy nhiên, ở phương diện quảng cáo cho rằng, thức ăn được nướng trên than sạch không khói sẽ an toàn, không ảnh hưởng đến sức khoẻ... thì các chuyên gia cho rằng chưa chính xác.
ThS Nguyễn Hồng Dương, Trung tâm sức khoẻ cộng đồng Hà Nội nhận định, nếu nướng thức ăn bằng than không sạch hay các nguồn nhiệt sản sinh khí độc như gas... thì thực phẩm kèm theo các chất độc do khí bám vào. Tuy nhiên, về cơ bản than sạch không sinh ra khí độc để bám vào thực phẩm, nhưng khi nướng thức ăn trên lửa nóng thì tự thân thực phẩm đã có sự thay đổi. Bởi ở nhiệt độ cao khoảng 120oC trở lên, thực phẩm chuyển dần trạng thái để chín, dần dần dẫn đến cháy. Lúc này, các chất hữu cơ sản sinh ra chất độc.
Bản thân PGS.TS Lê Trần Ngoan, trường Đại học Y Hà Nội đã rất lo lắng khi nhu cầu ăn các món nướng ngày càng được ưa chuộng. Tại nhiều con đường, góc phố đâu đâu cũng bắt gặp tràn lan các quán nướng. Nhu cầu thực phẩm này đồng nghĩa với việc ăn uống không khoa học. Bởi quá trình nướng, thực phẩm không thể tránh khỏi không bị cháy đen. Đây là quá trình biến đổi hàng trăm chất gây ung thư được hình thành từ các chất hữu cơ kết hợp với các chất phụ gia được sử dụng trong quá trình chế biến thực phẩm.
Không những thế, ngoài tác động do nướng thì nguy cơ các nhà hàng dùng thực phẩm không rõ nguồn gốc, bẩn cũng là điều đáng bàn. Đó là mối đe dọa sức khoẻ người dân về lâu dài.
Không chỉ có đồ nướng mà các loại thịt xiên nướng được dành cho trẻ nhỏ cũng cần hạn chế. Khi ăn mọi người cần cắt hết phần thực phẩm bị cháy. Dùng lửa ở độ cháy thấp để thức ăn được chín đều mà không bị cháy phần ngoài.