Tại Triển lãm “Thành tựu kinh tế - xã hội năm 2015” với chủ đề “Đổi mới, hội nhập và phát triển” tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã giới thiệu nhiều loại vũ khí, khí tài, mô hình thiết bị kỹ thuật quân sự và đã nhận được nhiều quan tâm từ các độc giả, truyền thông trong và ngoài nước.
 |
| Trimble UX5 được giới thiệu tại Triển lãm “Thành tựu kinh tế - xã hội năm 2015” từ ngày 28/8-3/9/2015 |
Trong đó, có lẽ giành được sự quan tâm hơn cả đó chính là loại máy bay không người lái của Việt Nam (UAV) Trimble UX5 của Cục Bản đồ, Bộ Tham mưu.
Để giúp độc giả hiểu rõ hơn về UAV này, PV báo Người đưa tin xin giới thiệu một số thông tin cơ bản về UAV Trimble UX5 như sau:
UAV Trimble UX5 do hãng Trimble (Mỹ) chế tạo, là thiết bị bay chuyên dụng được sử dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Nhiệm vụ
 |
| Các chuyên gia quân sự Việt Nam cho rằng, UAV Trimble UX5 phù hợp với bay, chụp ảnh thành lập bản đồ quân sự tại các địa hình khu vực trung du, đồng bằng, vùng ven sông, ven biển. |
Trimble UX5 dùng để thực hiệm các nhiệm vụ như kiểm soát biển, rừng, đất nông nghiệp; khảo sát địa hình; lập bản đồ; chụp khai quật khảo cổ;
ứng dụng trong khảo sát xây dựng và kỹ thuật; có thể được sử dụng bất cứ nơi nào cần chụp ảnh trên không chất lượng cao…
Kết cấu
Trimble UX5 là máy bay không người lái, được chế tạo theo sơ đồ “cánh bay”. Kết cấu này khác có sự khác biệt ở chất lượng động học cao, cho phép sử dụng động cơ tiết kiệm để đạt được các chỉ số về tốc độ cao và thời gian bay dài.
Ngoài ra, Trimble UX5 có thể mạng tải hữu dụng lớn. Trong mô hình này sử dụng động cơ điện tử không chổi than.
 |
| Kết cấu của Trimble UX5. |
Khác với động cơ dầu, động cơ này đơn giản trong khai thác sử dụng, tiện lợi, độ rung, tiếng ồn thấp, tin cậy.
Tuy nhiên để hoạt động sử dụng ắc quy và nếu so sánh về các đặc tính kích cỡ của bình xăng so với ắc quy thì rõ ràng thời gian hoạt động của loại động cơ này nhỏ hơn.
Quy trình nạp ắc quy của Trimble UX5 có thể được tiến hành từ mạng điện ô tô hoặc mạng điện cố định. Để khôi phục đầy đủ khả năng làm việc của nó đòi hỏi thời gian gần 2h.
Trọng lượng nhỏ nhờ sử dụng các vật liệu composite, khung carbon và polypropylene (EPP).
Tất cả các vặt liệu này có các đặc tính cơ khí tốt, bền trước tác động của nước, dầu và các vật liệu khác cũng như chống mài mòn, cho phép Trimble UX5 hạ cánh từ thân mà không cần sự hỗ trợ của khung gầm nào.
Trimble UX5 có thể tiếp đất ở cơ chế tự động, sử dụng công nghệ lực đẩy ngược và phương pháp tiếp cận quỹ đạo tròn khi hạ cánh, cho phép sử dụng diện tích rất nhỏ để hạ cánh. Trimble UX5 cất cánh bằng thiết bị phóng.
Camera
Trên Trimble UX5 lắp đặt máy ảnh không gương Sony NEX-5R được tích hợp cảm biến APS-C có độ phân giải là 16.1 MP và 1 ống kính với tiêu cự ổn định.
 |
| Ảnh minh hoạ. |
Đặc tính của camera cho phép chụp ảnh chất lượng thực tế ở bất kỳ điều kiện thời tiết và ánh sang nào nhờ có dải tần trị số lớn ISO: 100 – 25600. Camera không có bộ phận chuyển động nên nó có thể giảm thiểu những thiệt hại khi hạ cánh.
 |
| Ảnh chụp từ độ cao 150m (trái) và 75 m (phải). |
Khi tiến hành chụp ảnh từ độ cao 150m (ảnh trái), camera có thể chụp ảnh có kích cỡ bề mặt 235x157m với độ phân giả 5cm. Ở độ cao tối thiểu 75m (ảnh phải) độ phân giải sẽ là 2.4 cm. Camera kỹ thuật số có thể chụp ảnh hồng ngoại.
Điều khiển Trimble UX5
Tổ hợp Trimble UX5 sử dụng bộ kiểm soát Trimble Tablet, cũng như các phần mềm chính hãng Trimble Access và Aerial Imaging Module dùng để thực hiện các nhiệm vụ như lập kế hoạch nhiệm vụ bay, kiểm tra trước khi bay, kiểm soát bay, kiểm tra sau khi bay.
 |
| Bộ kiểm soát điều khiển Trimble Tablet. |
Một phần nhiệm vụ này được thực hiện tự động, cho phép giảm thời gian chuẩn bị bay đến 5 phút.
Kế hoạc bay theo hành trình lập sẵn được tiến hành tự động không cần các kỹ năng điều khiển của trắc thủ. Mô hình này cho phép lập kế hoạch sớm và tải lên một số nhiệm vụ bay, do đó giảm thiểu thời gian dừng máy.
Việc can thiệp của trắc thủ vào quá trình điều khiển chỉ được thực hiện trong trường hợp xảy ra tình huống khẩn cấp, ví dụ như thay đổi thời tiết đột ngột, gió tự nhiên mạnh lên… Trong trường hợp này cần dừng bay.
Trong trường hợp mất liên lạc với thiết bị bay, Trimble UX5 sẽ tự động hạ cánh xuống vị trí hạ cánh được lập trình sẵn.
Để xử lý các dữ liệu nhận được từ Trimble UX5 sử dụng module Trimble Business Center Photogrammetry.
Kết luận
Trimble UX5 nhẹ, tiện dụng, đa năng, có các đăc tính bay tốt, được trang bị máy ảnh chất lượng cao, được đánh giá là một trong những UAV tốt nhất trên thế giới.
Các ưu điểm dễ sử dụng và chuẩn bị bay, thời gian ngừng ít, tự động hóa các quá trình, yêu cầu không cao đối với các trắc thủ điều khiển mang đến thương hiệu rất lớn trên thị trường UAV thế giới.
Các đặc tính kỹ thuật cơ bản:
Sải cánh: 1m
Diện tích cánh: 34dm2
Kích thước: 100x65x10.5cm
Đông cơ điện: 700W
Trọng lượng 2,5kg
Vật liệu thân: cacbon cốt thép, kết cấu EPP, thành phần compozit
Động cơ điện 700W
Ắc quy: 14.8 V tương đương 6000 mAh
Máy ảnh kỹ thuật số: Sony NEX-5R (bảo đảm lưu ảnh khi thay đổi thẻ nhớ)
Bộ kiểm soát: Trimble Tablet Rugged PC
Thời gian bay: Đến 50 phút
Cự ly bay: 60km
Tốc độ hành trình: 80km/h
Trần bay tối đa: 5000m (về mặt lý thuyết, nhà sản xuất cho rằng không thử nghiệm UAV ở độ cao hơn 2.500m)
Cất cánh: Bằng thiết bị phóng
Góc cất cánh: 30 độ
Hạ cánh: Bằng thân
Diện tích hạ cánh: Thông thường, 20x6m, khuyến cáo: 50x30m
Tần kiểm soát: 2.4GHz
Hiệu quả của hệ thống: 1 lần bay với thời gian 40 phút chụp được đến 1000 bức ảnh 70% chiều ngang và 60% chiều rộng (diện tích đến 2km2).
Dải nhiệt độ làm việc: từ 5 đến 35 độ C.