Vốn dĩ, cố gắng tích lũy chất béo để chuẩn bị cho chuyến di cư dài là chuyện hết sức bình thường đối với các loài chim di trú.
Mẹ thiên nhiên tuy hào phóng nhưng đôi lúc cũng rất khắc nghiệt. Chim Limosa lapponica (290g) phải bay một mạch từ Alaska tới New Zealand trong suốt 9 ngày mà không ngừng nghỉ, không săn mồi. Chim dẽ lưng nâu chỉ nặng 140g thì lại liên tục đi-về giữa Nam Mỹ và Bắc Cực vì sinh tồn. Nếu tính tổng đường bay một đời của nó, người ta thấy còn nhỉn hơn khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trăng (384.403km) vài dặm đường.
Nhưng nhân vật chính của chúng ta ngay hôm nay không phải là 2 chú chim kể trên đâu, mà là 2 loài chim tí hon, nhỏ bé hơn thế gấp nhiều lần là chim ruồi họng đỏ (Archilochus colubris) và chim chích Blackpoll (Setophaga striata). Chim ruồi họng đỏ bình thường chỉ nặng từ 2-3g, còn chim chích Blackpoll thì khá khẩm hơn, được hẳn 12g.
 |
| Chim chích Blackpoll (trái) và chim ruồi họng đỏ. |
Có điều dù nhỏ xíu như thế, chúng cũng vẫn là chim di trú. Khi tiết thu về trên vùng Bắc Mỹ, cả hai nhà lông vũ tí hon này đều cật lực tăng cân, và chúng tăng cân rất... đị
Chim chích Blackpoll – bay thẳng một lèo 80h để vượt Đại Tây Dương
Mùa thu về trên vùng đất Bắc Mỹ cũng là lúc cây cối trút lá, trơ cành trụi. Trong cái nền thiên nhiên hoang tàn ấy, những chú chim chích Blackpoll siêu bé với sắc lông giản dị cũng dường như nổi bật hơn. Dù chào đời và lớn lên ở đây, song chúng vẫn phải lo chuẩn bị một chuyến bay cực dài trước khi mùa đông thật sự tràn về.
Cơ thể nhỏ bé nhưng chim chích Blackpoll lại tiềm ẩn một khả năng chinh phục đường dài vô địch. Trong suốt khoảng 3 ngày trời, có khi lên tới 80 tiếng, chúng sẽ bay không ngừng nghỉ, cắt một đường thẳng băng qua biển Đại Tây Dương để đến Colombia hoặc Venezuela.
 |
| Dù bé nhưng chim chích Blackpoll lại tiềm ẩn một khả năng chinh phục đường dài vô địch. |
Với chuyến bay thẳng một lèo như thế, chúng tất nhiên phải lo dự trữ sao cho đủ năng lượng. Chúng sẽ ngấu nghiến mọi thứ có thể, cố gắng làm sao cho trọng lượng tăng gấp đôi càng nhanh càng tốt.
Thức ăn chủ yếu của chim chích Blackpoll là côn trùng và quả mọng. Song trước lúc di cư, chúng sẽ xơi luôn cả nhện, trứng nhện lẫn rệp vảy nữa. Đến khi cân nặng tăng gấp đôi, chúng sẽ nhắm thẳng hướng đích đến mà cất cánh.
Chim ruồi họng đỏ - chinh phục Vịnh Mexico bằng 20h đập cánh liên hồi
Dù sao cũng không quá khó để chim chích Blackpoll tăng cân, vì thức ăn của chúng hết sức đa dạng, giàu dinh dưỡng. Còn với chim ruồi họng đỏ thì khác! Chúng gần như phụ thuộc hoàn toàn vào mật hoa.
 |
| Chim ruồi họng đỏ gần như phụ thuộc hoàn toàn vào mật hoa. |
Với trọng lượng trung bình chỉ 2-3g, sải cánh thì nhỏ bé, chim ruồi họng đỏ cũng chẳng thích thú gì với việc di cư. Nhưng khi mùa đông đến, cây cối ở Canada, Mỹ và nam Mexico - những địa bàn sinh sống chủ yếu của chúng - cũng không còn trổ bông nữa. Thế nên chúng bắt buộc phải vượt qua Vịnh Mexico để tới Panama, nơi tiết trời hãy còn ấm áp.
Và mặc dù không phải bay xa quá xa, chúng vẫn cần đập cánh bay liên tục không ngừng nghỉ trong suốt 18-20h. Sau gần trọn một ngày này, chim ruồi họng đỏ đốt cháy hẳn chừng 1/3 trọng lượng cơ thể.
Ngay cả nhịp sống cũng luôn nhanh và gấp
Nếu đã từng xem video về chim ruồi, bạn sẽ thấy chúng hình như chẳng lúc nào thôi đập cánh. Ngay cả trong lúc đang hút mật, đôi cánh nhỏ xíu của chúng vẫn vẫy liên hồi, giữ cơ thể lơ lửng như đứng yên trong không trung.
Theo xác nhận của các nhà khoa học, chim rồi họng đỏ đập cánh những 70 lần/giây trong khi đang bay và tận 200 lần/giây khi nó "đứng yên" trên không. Đến nhịp tim của chim ruồi họng đỏ cũng nhanh khủng khiếp, những 225 lần/phút khi nó nghỉ ngơi, và 1200 lần/phút khi nó đang bay.
 |
| Chim rồi họng đỏ đập cánh những 70 lần/giây trong khi đang bay. |
Để phục vụ cho nhịp sống gấp gáp ấy, nhà chim ruồi phải ăn liên hồi. Theo tính toán của nhà nghiên cứu Anusha Shankar, nếu quy đổi khả năng ăn thần thánh của chim ruồi sang con người, thì nó tương đương với một người phải ăn tới 300 chiếc bánh hamburger/ngày.
Và để chuẩn bị cho chuyến bay vượt Vịnh Mexico, chúng thậm chí còn hút mật điên cuồng hơn, có thể nhồi nhét hẳn gấp đôi trọng lượng của chính mình mỗi ngày. Để đến khi đã sẵn sàng lên đường, cân nặng của nó cũng tăng gấp đôi, lên tới 6g.
Một điều thú vị nữa ở nhà chim ruồi là chúng cực kỳ độc lập và... keo kiệt. Mỗi một con chim ruồi đều cố gắng khoanh vùng, thống trị một địa bàn, giữ khư khư những bông hoa đầy ắp mật ngọt làm của riêng.
Những con chim ruồi khác cũng có thể lẻn vào hút trộm. Tuy nhiên, chúng sẽ phải trả giá đắt nếu bị "chủ nhà" phát hiện.
