Theo phân tích của những chuyên gia sức khỏe đăng trên kênh Đại Y Bản Thảo đường của Trung Quốc thì bí quyết sống khỏe mạnh của vua Khang Hi thời nhà Thanh cho đến nay vẫn là một trong những kiến thức quan trọng có thể áp dụng rộng rãi trong cộng đồng.
Có tới 349 vị hoàng đế trong suốt chiều dài lịch sử Trung Quốc, với tuổi thọ trung bình là 41,75 tuổi, và chỉ có 12 vị hoàng đế trên 69 tuổi.
Trong khi đó, Hoàng đế Khang Hi thời nhà Thanh qua đời ở tuổi 69, được coi là sống thọ.
Khi nghiên cứu về những bí quyết giúp Khang Hi sống khỏe mạnh, nhà sử học nổi tiếng Trung Quốc - ông Diêm Sùng Niên (Yan Chongnian) đã tóm tắt các quan niệm triết lý dưỡng sinh của Khang Hi về chế độ ăn uống, sinh hoạt, bắn cung, luyện tập và sức khỏe của Khang Hitrong cuốn sách "Khang Hi Đại Đế" nổi tiếng trung Quốc.
Sau đây là những bí quyết độc đáo để sống khỏe của Khang Hi giúp chúng ta hiểu được và có thể áp dụng tốt ở thời hiện đại.
Những bí quyết sống khoẻ mạnh, khoa học và dễ áp dụng của Khang Hi
1. Rượu vang đỏ là loại thuốc bổ tuyệt vời
Khang Hi tin rằng: "Đối với sức khỏe của con người, thức ăn là thứ quan trọng nhất, vì vậy nước được sử dụng hàng ngày cũng là quan trọng nhất."
Khang Hi thường uống nước suối được lấy từ núi Ngọc Tuyền, Tây Sơn, Bắc Kinh. Ông rất coi trọng việc uống nước và uống trà vào các ngày trong tuần, và nước dùng để pha trà cũng phải là nước suối của núi Ngọc Tuyền.
Khang Hi từ nhỏ đã "không thích rượu" chứ đừng nói là nghiện rượu như một số vị vua khác.
Ông cho rằng rượu không chỉ vô dụng đối với con người mà còn có thể làm rối loạn tâm trí con người hoặc gây ra bệnh tật. Nhưng ông phân biệt rõ tác dụng của rượu vang và rượu trắng đối với sức khỏe con người.
Ông có thể chọn uống rượu trắng khi ở một mình. Ông nói: "Rượu tây tốt nhất chính là rượu vang được làm từ nho, đây là một loại thuốc bổ tuyệt vời. Việc uống một lượng nhỏ rượu vang được làm từ nho đối với các vị cao niên thì giống như sức mạnh của sữa người đối với trẻ sơ sinh vậy."
2. Rất thích ăn trái cây và rau quả theo mùa, uống nước sạch
Ông cho rằng rau và trái cây là món quà tuyệt vời mà thiên nhiên ban tặng cho con người. Chế độ ăn uống hàng ngày của người cao tuổi nên chọn thực phẩm thanh đạm, nhẹ nhàng, ăn cơm với rau sẽ ít bệnh tật và có lợi cho sức khỏe cơ thể.
"Ông thường xuyên ăn nhiều rau, nhất là rau và trái cây theo mùa, những thứ mà ông ấy tin là tốt cho sức khỏe, có tác dụng dưỡng sinh rất tốt".
Theo quan điểm của y học hiện đại, nước là nguồn gốc của sự sống. Các chất có trong nước như strontium, metasilicat, lithium, bromium, magie, kẽm, selen, iốt… trong nước khoáng có thể ngăn ngừa loãng xương, bảo vệ hệ tim mạch và mạch máu não, điều hòa các hoạt động của hệ thần kinh trung ương, tăng cường khả năng miễn dịch...
Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng trà là thức uống giải khát tốt nhất cho người cao tuổi.
Theo khoa học hiện đại đã xác định, trà có chứa gần 300 thành phần như polyphenol trong trà, caffeine và lipopolysaccharides, có tác dụng chống oxy hóa, giảm stress và chống ung thư.
Trong khi đó, rượu vang rất giàu polyphenol và resveratrol, nó có chức năng siêu chống oxy hóa, có thể ngăn ngừa sự tích tụ quá nhiều chất béo trong động mạch.
Rượu vang đỏ còn chứa flavonoid và saponin nên có thể ngăn ngừa các bệnh tim mạch và cải thiện quá trình trao đổi chất của con người.
3. Sinh hoạt đều đặn hàng ngày và duy trì giấc ngủ ngon
Lịch trình làm việc và nghỉ ngơi của Khang Hi rất đều đặn và có sự tiết chế rõ ràng dựa trên các nguyên tắc.
Ông duy trì thói quen thường xuyên dậy sớm và đi ngủ sớm. Thông thường, ông sẽ thức dậy vào buổi sáng trong khung giờ Dần (3 ~ 5 giờ).
Sau khi Khang Hi bước vào tuổi trung niên, ông đã dọn ra sống ở ngoại ô hầu hết thời gian; vào mùa xuân và mùa thu, ông thường sống trong vườn Trường Xuân, và vào mùa hè thì chủ yếu sống ở ở khu nghỉ mát mùa hè.
Ông từng cho biết, mỗi lần lên núi nghỉ dưỡng, ông thấy khỏe hơn, ăn nhiều hơn, ngủ ngon hơn, tinh thần sảng khoái hơn.
Theo quan điểm của y học hiện đại, các cơ quan trong cơ thể chúng ta đều hoạt động theo nhịp điệu của đồng hồ sinh học riêng của chúng, ví dụ như hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả nhất trong một khoảng thời gian nhất định.
Nếu đồng hồ sinh học của cơ thể bị rối loạn theo thời gian sẽ gây tăng cân và suy nhược tinh thần, cũng như tăng nguy cơ mắc bệnh tim hoặc bệnh gan.
Ngủ ngon và làm việc, nghỉ ngơi đều đặn, hợp lý có thể điều chỉnh các chức năng sinh lý và duy trì sự cân bằng của hệ thần kinh.
4. Đam mê cưỡi ngựa bắn cung, tăng cường vận động ngoài trời
Khang Hi từng thực hiện 3 chuyến đi dài ngày về phía đông, xuất phát từ Bắc Kinh, đi qua Sơn Hầu, qua Thẩm Dương, đến Cát Lâm, cưỡi ngựa đường dài, đường đi gập ghềnh, ông cho rằng có thể làm như vậy thì cơ xương khớp đều vận động, tốt cho sức khỏe.
Tiếp đó, ông lại có 6 chuyến đi đến phía nam, một chuyến cả đi và về thường kéo dài đến bảy ngàn dặm, bao gồm rất nhiều hình thức di duyển như cưỡi ngựa, chèo thuyền, đi bộ, diễu binh, tập võ thuật…
Thông qua nhiều hình thức, ông có thể làm cho bản thân được mở rộng tâm trí, cải thiện thể chất và làm cho tâm trạng luôn thư thái, vui mừng.
Vào năm Khang Hi thứ 21, một bãi đá Hoa Mộc Lan được làm ra và đưa vào sử dụng. Khang Hi đã đi săn 48 lần, mỗi lần hơn 20 ngày.
Vào mùa hè và mùa thu, Khang Hi thường rời Bắc Kinh – nơi có thời tiết tương đối nóng nực và thường để trốn cái nóng – ông sẽ ra phía bên ngoài Vạn Lý Trường Thành, nơi có con đập được bao quanh.
Khang Hi thường nói với những cận thần của ông trong những năm cuối đời rằng: "Từ nhỏ đến già, tôi đã sử dụng súng ngắn và cung tên để thu về được 135 con hổ, 20 con gấu, 20 con báo, 10 con linh miêu, 14 con nai sừng tấm, 96 con sói, 132 con lợn rừng… quá nhiều những con vật mà tôi nhìn thấy, đếm không xuể.
Có những ngày, chỉ trong một ngày tôi đã bắn tới 318 con thỏ. Qua đó có thể thấy Khang Hi từ nhỏ đã đam mê cưỡi ngựa bắn cung, thường xuyên vận động, luyện công.
Có thể nói, khoa học hiện đại cũng đã chứng minh rằng, tập thể dục có nhiều lợi ích, nó có thể thúc đẩy chức năng của các cơ quan trong cơ thể, tăng cường chức năng tim và phổi, giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim và hệ thống mạch máu, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Tập thể dục cũng có thể giúp cơ thể con người kiểm soát lượng calo nạp vào, cải thiện đáng kể khả năng miễn dịch của cơ thể, nâng cao hoạt động và sự tự tin của con người.
5. Nguyên tắc dưỡng sinh xuyên suốt đời người:
Bớt ham muốn dục vọng để dưỡng tinh, ít nói để dưỡng khí, bớt suy nghĩ để dưỡng tâm, an thần
Khang Hi cũng là con người như những người bình thường khác, dù ông là vua nhưng ông cũng có bảy cảm xúc và sáu ham muốn như mọi người.
Ông cho rằng, bảy cảm xúc và sáu ham muốn đã ảnh hưởng đến việc dưỡng sinh, nuôi dưỡng sinh lực, nuôi dưỡng tâm trí, do đó ảnh hưởng đến tuổi thọ. Nếu không vướng phải những điều này thì con người có thể sống lâu hơn.
Do đó, bí quyết quan trọng của ông là giảm bớt ham muốn, không sống một cuộc sống xa hoa. Cuộc sống hàng ngày của Khang Hi rất đơn giản và chi phí không lớn.
Mặc dù ông đã cưới hơn 50 thê thiếp trong đời, điều này khiến tinh khí của ông bị tổn thương nghiêm trọng.
Thứ hai, ông là người có cách sống tình cảm quá sâu nặng. Sau cái chết của hoàng thái hậu, thái hậu và hoàng hậu, ông không thể kiểm soát cảm xúc bằng lý trí, và ông đã quá đau buồn và làm tổn thương mình.
Thứ ba, ông là người tư duy quá cẩn thận, chi tiết. Việc phế truất thái tử không thể thực hiện đơn giản nhẹ nhàng được, mà phải tốn quá nhiều công sức. Khi được công bố trước công chúng, hoàng tử đã khóc và ngã xuống đất mà không nghĩ đến chuyện ăn uống. Điều này đã làm tổn thương tinh thần của ông rất nặng nề.
Vì Khang Hi chú trọng nhiều đến những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày và giữ gìn sức khỏe cẩn thận hơn nên ông đã sống lâu hơn nhiều vị hoàng đế trong lịch sử Trng Quốc. Do vậy mà những kinh nghiệm giữ gìn sức khỏe của ông rất đáng để chúng ta ngày nay có thể học hỏi.
Tuy nhiên, vì cuộc sống trong cung điện xa hoa, tình cảm có lúc thái quá, suy nghĩ quá kỹ càng khiến bản thân ông cũng bị tổn thương về tinh thần, khí phách. Do đó, bài học thất bại của ông cũng cần được thế hệ mai sau rút kinh nghiệm.
