Đoàn Việt Nam do ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao và Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đồng chủ trì.
Đoàn Nhật Bản do Thứ trưởng Ngoại giao Namazu Hiroyuki và Thứ trưởng Quốc phòng Kano Koji đồng chủ trì. Tham dự có các quan chức Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Việt Nam và Nhật Bản.
Việc tổ chức Đối thoại cấp Thứ trưởng Ngoại giao - Quốc phòng Việt Nam - Nhật Bản (2+2) lần thứ nhất có ý nghĩa quan trọng, thể hiện sự tin cậy chính trị giữa hai nước, góp phần bảo đảm an ninh, tạo dựng lòng tin, xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, đóng góp quan trọng cho hợp tác và phát triển ở khu vực cũng như thế giới.
Tại Đối thoại, hai bên đánh giá cao sự phát triển mạnh mẽ của quan hệ Việt Nam-Nhật Bản, nhấn mạnh Việt Nam và Nhật Bản có sự tin cậy chiến lược cao; chia sẻ tầm nhìn, quan điểm chung trong nhiều vấn đề khu vực và quốc tế. Hai bên coi trọng quan hệ song phương, khẳng định tiếp tục thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác tiếp tục đi vào chiều sâu, đáp ứng lợi ích chung của hai nước. Hai bên nhấn mạnh coi trọng và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, tăng cường hợp tác tại các diễn đàn do ASEAN dẫn dắt.
Hai bên nhất trí cho rằng hợp tác quốc phòng là một trụ cột quan trọng trong quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Nhật Bản, đang được triển khai sâu rộng, bao gồm đối thoại-tham vấn thường xuyên ở các cấp, chia sẻ thông tin, đào tạo, huấn luyện, nâng cao năng lực...
Phát biểu tại Đối thoại, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến tái khẳng định chính sách quốc phòng “Bốn không” của Việt Nam, nhấn mạnh, Quốc phòng Việt Nam là nền quốc phòng toàn dân, mang tính chất hòa bình, tự vệ; tích cực, chủ động, kiên quyết, kiên trì ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh. Mục tiêu xuyên suốt của quốc phòng Việt Nam là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước; thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ quốc tế cao cả, mong muốn đóng góp cho hòa bình, thịnh vượng, hợp tác phát triển chung của khu vực và thế giới. Triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước, là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, Quân đội nhân dân Việt Nam đã mở rộng quan hệ, hợp tác quốc phòng với các nước và tổ chức quốc tế. Việt Nam thúc đẩy hợp tác quốc phòng với các nước nhằm mục đích tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác, phát triển vì hòa bình, ổn định của mỗi quốc gia cũng như của khu vực và trên thế giới. Việt Nam luôn chú trọng xây dựng nguồn nhân lực, hiện đại hóa vũ khí, trang thiết bị quân sự để phục vụ mục đích bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ hòa bình. Việt Nam luôn mong muốn mở rộng hợp tác với tất cả các nước, trong đó có Nhật Bản, một nước có nền khoa học, công nghệ, kỹ thuật phát triển, qua đó nâng cao năng lực công nghiệp quốc phòng theo hướng tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại.
Về vấn đề Biển Đông, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh, Việt Nam quan ngại sâu sắc trước tình hình phức tạp ở Biển Đông thời gian qua. Quan điểm nhất quán của Việt Nam là giải quyết mọi tranh chấp, bất đồng trên Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế trong đó có UNCLOS 1982. Để một Biển Đông hòa bình, hữu nghị, hợp tác, các lực lượng hoạt động trên biển cần kiềm chế, tránh những hành động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình, đối xử nhân đạo với ngư dân, xây dựng lòng tin, đẩy mạnh hợp tác thực chất trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Về hợp tác quốc phòng song phương giữa Việt Nam – Nhật Bản, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến bày tỏ vui mừng trước nhiều kết quả có ý nghĩa, trong đó nhấn mạnh ba vấn đề quan trọng.
Thứ nhất, hai bên đã thiết lập và duy trì thường xuyên các cơ chế trao đổi đoàn, Đối thoại và Tham vấn. Trong đó, Đối thoại Chính sách quốc phòng cấp Thứ trưởng đã tổ chức được 11 phiên, đây là cơ chế quan trọng nhằm rà soát, đánh giá và xác định phương hướng hợp tác quốc phòng Việt Nam - Nhật Bản. Ngoài ra, hai bên còn tổ chức Tham vấn Sĩ quan tham mưu ba Quân chủng Hải, Lục và Không quân. Những cơ chế này góp phần tăng cường hiểu biết lẫn nhau, tạo điều kiện để Lãnh đạo Bộ Quốc phòng, cấp làm việc hai bên kịp thời trao đổi, thúc đẩy các nội dung hợp tác ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng và khả năng đáp ứng của mỗi bên. Đề nghị thời gian tới, hai bên duy trì thường xuyên, hiệu quả các cơ chế quan trọng này.
Thứ hai, Việt Nam đánh giá cao sự hợp tác, hỗ trợ của Chính phủ và Bộ Quốc phòng Nhật Bản góp phần nâng cao năng lực cho Quân đội nhân dân Việt Nam, trong đó, có giáo dục đào tạo là một điểm sáng. Hy vọng, sau Đối thoại, Bộ Quốc phòng hai bên ký Ý định thư về hợp tác đào tạo sẽ thúc đẩy hơn nữa lĩnh vực này, mong muốn Nhật Bản đào tạo các chuyên ngành công nghệ cao, cơ khí chính xác, an ninh mạng, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo...Bên cạnh đó, các nội dung hợp tác về nâng cao năng lực như rà phá bom mìn dưới nước, cứu nạn đường không, y học dưới nước, khí tượng hàng không,...cùng được các cơ quan, đơn vị của hai bên thường xuyên triển khai.
Thứ ba, về hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến mong muốn Bộ Ngoại giao Nhật Bản tiếp tục ủng hộ, tích cực hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh thông qua các gói viện trợ không hoàn lại, vốn vay ưu đãi của Chính phủ Nhật Bản.
Về công nghiệp quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến đề nghị hai bên tiếp tục có những dự án cụ thể, thực chất, hiệu quả. Đặc biệt, sau Đối thoại, Bộ Quốc phòng hai nước sẽ ký Bản ghi nhớ về cứu hộ, cứu nạn, tạo cơ sở quan trọng thúc đẩy hợp tác của hai bên trong thời gian tới.
