Sáng 19/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) cho biết, định giá đất để bồi thường là vấn đề hết sức phức tạp, nhạy cảm và thực tiễn cho thấy càng điều chỉnh, càng dễ phát sinh vướng mắc nếu không quy định chặt chẽ.
Giá đất liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích của người có đất, là tài sản lớn, thậm chí là duy nhất của nhiều hộ dân. Do vậy, ngoài vai trò quyết định của Nhà nước, cần có mức độ tham gia phù hợp của chủ đất; trên cơ sở khung giá, bảng giá đất và chính sách thuế, Nhà nước điều tiết hợp lý để chủ đất không lợi dụng, đưa ra yêu sách không chính đáng.
Mặt khác, đại biểu Nguyễn Anh Trí đề nghị quy định rõ hệ số điều chỉnh giá đất phải được cập nhật thường xuyên theo thời gian và theo biến động thực tế, bởi giá đất chịu ảnh hưởng lớn từ sự phát triển hạ tầng, dịch vụ, tiện ích như trường học, bệnh viện, chợ, ga đường sắt… xuất hiện xung quanh khu đất.
Về cơ chế cưỡng chế thu hồi đất, ông cho biết, thực tế thời gian qua cho thấy có tình trạng một số ít hộ dân cố tình chậm bàn giao mặt bằng, làm kéo dài tiến độ, gây thiệt hại lớn cho dự án chỉ vì muốn "nấn ná" để nhận thêm bồi thường.
Do đó, theo đại biểu, cần quy định chế tài xử phạt đối với trường hợp chậm trễ. Đồng thời việc bồi thường trong trường hợp cưỡng chế chỉ nên được áp dụng ở mức trung bình, không bằng mức cao nhất tại thời điểm cuối cùng, để tránh tạo động cơ trì hoãn.
Đại biểu cũng đề xuất quy định rõ giá đất cần có mức tối đa và tối thiểu trong khung cho phép để tránh tình trạng phá giá, bị ép giá quá thấp hoặc đẩy giá quá cao, gây biến động thị trường bất hợp lý.
Người có đất có thể được phép đề xuất mức giá trong khung này, thể hiện quyền lợi chính đáng, nhưng Nhà nước sẽ điều tiết thông qua cơ chế thuế để bảo đảm hài hòa lợi ích.
