Ngày 25/11/2025, trong khuôn khổ Phiên họp Đoàn Chủ tịch (Presidium meeting) của Viện Hàn lâm Khoa học Nga (RAS), GS.VS. Châu Văn Minh đã vinh dự đón nhận danh hiệu Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga từ GS.VS. Gennedy Kraniskov, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Nga.

Với sự kiện này, GS.VS. Châu Văn Minh là Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga thứ 4 của VAST, đồng thời là Viện sĩ của ba tổ chức hàn lâm quốc tế gồm: Viện Hàn lâm Khoa học Nga, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Belarus và Liên hiệp các Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (IAAS).

Chuyên gia hóa sinh với gần 500 công trình, 40 sáng chế

GS.VS. Châu Văn Minh sinh năm 1961 tại Thừa Thiên Huế. Ông đạt trình độ Giáo sư, Viện sĩ, Tiến sĩ ngành Hóa, đồng thời có trình độ lý luận chính trị Cao cấp.

GS.VS. Châu Văn Minh là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực hóa sinh các hợp chất thiên nhiên. Ông có gần 500 công trình khoa học và hơn 40 sáng chế, giải pháp hữu ích. Trên cương vị Chủ tịch VAST từ năm 2008, ông đã triển khai nhiều chương trình khoa học – công nghệ trọng điểm quốc gia. Có thể kể đến Chương trình Tây Nguyên 3, dự án phát triển vệ tinh quan sát Trái đất của Việt Nam, hệ thống bảo tàng thiên nhiên quốc gia và dự án phát triển trường Đại học công lập quốc tế Việt – Pháp (USTH).

Đặc biệt, GS.VS. Châu Văn Minh đã có đóng góp nổi bật trong thúc đẩy hợp tác khoa học Việt – Nga. Ông chủ trì việc xây dựng các lộ trình hợp tác biển giữa hai Viện Hàn lâm, chỉ đạo các chuyến khảo sát chung bằng tàu nghiên cứu khoa học Nga “Viện sĩ Oparin” và “Viện sĩ Lavrentiev” tại vùng biển Đông Việt Nam.

Ngoài ra, ông thúc đẩy hợp tác nghiên cứu và đào tạo nhân lực trong lĩnh vực vật lý hạt nhân tại Viện Liên hiệp Nghiên cứu Hạt nhân Dubna (JINR) và phát triển các chương trình nghiên cứu liên ngành về vật liệu mới, hóa dược – công nghệ sinh học, vật lý hạt nhân và công nghệ vũ trụ với nhiều viện nghiên cứu, trường đại học của Nga.

Những nỗ lực này không chỉ củng cố nền tảng nghiên cứu cơ bản của VAST mà còn đào tạo đội ngũ cán bộ khoa học trình độ cao, góp phần sâu sắc hóa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt – Nga. Trên cơ sở thành công trong hợp tác nghiên cứu và đào tạo, GS.VS. Châu Văn Minh được Liên hiệp các tổ chức giáo dục và khoa học Liên bang Nga tín nhiệm phong danh hiệu “Đại sứ Giáo dục và Khoa học Nga”.

Hành trình trở thành Viện sĩ RAS và củng cố hợp tác khoa học Việt – Nga

Việc Chủ tịch VAST được bầu làm Viện sĩ RAS không chỉ là ghi nhận cá nhân mà còn là niềm tự hào của cộng đồng khoa học Việt Nam. Đây là minh chứng cho sự phát triển và hội nhập sâu rộng của khoa học Việt Nam trên bản đồ quốc tế, mở ra nhiều cơ hội tăng cường hợp tác nghiên cứu và đào tạo giữa hai nước.

Phát biểu tại buổi lễ, GS.VS. Châu Văn Minh bày tỏ niềm tự hào khi được vinh danh, khẳng định danh hiệu này vừa là thành tựu cá nhân, vừa là sự ghi nhận đối với VAST. Ông tin tưởng rằng mối quan hệ hợp tác giữa hai Viện Hàn lâm sẽ ngày càng phát triển, đóng góp cho sự tiến bộ khoa học và tăng cường tình hữu nghị Việt – Nga.

Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga, ông Đặng Minh Khôi, nhấn mạnh đây là dấu mốc quan trọng với khoa học Việt Nam, bởi RAS là một trong những viện hàn lâm uy tín nhất thế giới, với lịch sử hơn 300 năm, quy tụ gần 2.000 viện sĩ và hàng trăm viện nghiên cứu. RAS từng sản sinh nhiều nhà khoa học đoạt giải Nobel và là nơi tạo ra những đột phá quan trọng trong các lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ.

Với sự kiện này, GS.VS. Châu Văn Minh trở thành Viện sĩ RAS thứ tư của VAST, cùng với GS.VS. Trần Đại Nghĩa, GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu và GS.VS. Đặng Vũ Minh. Đồng thời, ông là viện sĩ của ba tổ chức hàn lâm quốc tế, khẳng định uy tín khoa học cá nhân và vai trò dẫn dắt của ông trong cộng đồng khoa học quốc tế.

Sự kiện này không chỉ tôn vinh những thành tựu cá nhân của GS.VS. Châu Văn Minh mà còn là minh chứng cho năng lực nghiên cứu, hợp tác quốc tế và hội nhập toàn cầu của khoa học Việt Nam. Nó mở ra những cơ hội hợp tác nghiên cứu chiến lược mới, góp phần nâng cao trình độ khoa học – công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt – Nga trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng.