Thủ tướng Nhật thăm Nga: Khai thông bế tắc

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.

Lần đầu tiên trong 10 năm qua, một Thủ tướng Nhật Bản sẽ đến thăm Nga từ ngày 28 đến ngày 30/4. Trước thềm chuyến thăm Nga, Thủ tướng Abe cho biết về dự định thể hiện ý chí chính trị nhằm tiếp tục cuộc đàm phán bị gián đoạn bởi vấn đề lãnh thổ.

Nhưng chỉ ý chí chính trị không thôi thì còn ít để giải quyết vấn đề 4 hòn đảo Kuril. Đó là tuyên bố với đài "Tiếng nói nước Nga" của ông Victor Pavlyatenko, chuyên gia Viện Nghiên cứu Viễn Đông: “Ý chí chính trị trước hết là hùng biện. Khi vừa được bầu làm thủ tướng, ông Abe đã lặp đi lặp lại tất cả các tuyên bố liên quan đến Nga mà ông đã nói trong năm 2006. Hồi ấy ông ta cũng đã nói về ý chí chính trị”.

Sau đó, Tokyo đã duy trì lập trường khá cứng rắn về vấn đề 4 hòn đảo Kuril. Trong những năm gần đây, tình hình khi thì nóng lên, khi thì giảm nhiệt. Trong bối cảnh này, ý chí chính trị của ông Shinzo Abe có lẽ là ý định theo đuổi một cuộc đối thoại mang tính xây dựng.

Thủ tướng Nhật Bản đã đích thân gọi điện cho Tổng thống Nga và đề xuất thảo luận về vấn đề này trong một môi trường thân thiện và thoải mái, để tìm giải pháp hai bên cùng có thể chấp nhận. Rõ ràng, ông sẵn sàng giải quyết các tranh chấp lãnh thổ phức tạp một cách linh hoạt hơn.

Trong khi đó, giáo sư MGIMO Alexander Panov, cựu Đại sứ Nga tại Nhật Bản, cho rằng vấn đề biển đảo sẽ không phải là chủ đề chính trong cuộc gặp của Tổng thống Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản: “Vấn đề lãnh thổ sẽ không phải là trung tâm, đó là điều rõ ràng. Các bên không đưa ra đề xuất mới nào, không có bất cứ điều gì cụ thể trong chương trình nghị sự. Đơn giản là thể hiện mong muốn chung nhằm tiến hành đàm phán và bắt đầu các cuộc thảo luận cụ thể”.

Ông Victor Pavlyatenko tán thành ý kiến của cựu Đại sứ Alexandr Panov: “Ông Abe có thể làm được điều gì trong chuyến thăm của ông? Đó là khôi phục mối quan hệ cá nhân đã có trước đây với ông Putin. Điều đó có thể hỗ trợ ông ta trong việc giải quyết nhiều vấn đề. Và điều thứ hai là làm sống lại các cuộc đàm phán. Sau tất cả, ‘bông hoa đàm phán’ đã bị ‘héo’ trong 10 năm qua. Vì nhiều lý do, các nhà lãnh đạo Nhật Bản vừa qua đã không đến thăm chúng ta. Lần ghé thăm trước đây là năm 2003. Do đó điều cần thiết là tưới cho bông hoa’ đó tươi tắn trở lại”.

Tháp tùng thủ tướng Shinzo Abe trong chuyến thăm Moscow sẽ có đoàn đại biểu các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản hơn 100 người. Trong khuôn khổ chuyến thăm, ngày 29/4 hai bên sẽ tổ chức cuộc Diễn đàn kinh doanh Nga-Nhật. Theo dự định, tại diễn đàn sẽ công bố thành lập Quỹ đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào nền kinh tế Nga. Đồng thời, theo kế hoạch, khi tổng kết chuyến thăm sẽ công bố về việc tăng nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên hóa lỏng của Nga sang Nhật Bản và sự tham gia của các công ty Nhật Bản trong việc xây dựng nhà máy LNG tại Vladivostok. Có thể là các bên sẽ bàn bạc chi tiết về việc xây dựng đường ống dẫn khí đốt từ Nga sang Nhật Bản, cũng như các dự án mới để khai thác và chế biến dầu khí.