Tuyến cao tốc nghìn tỷ Vân Đồn - Móng Cái thần tốc GPMB, thi công thế nào?

Sau nghi thức tổ chức khánh thành và đưa vào khai thác ngày 1/9, tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái (Quảng Ninh), tính đến 17h chiều 2/9 đã có 16.784 lượt phương tiện tham gia cao tốc Vân Đồn-Móng Cái.

Để tri ân sự đóng góp của nhân dân trong quá trình thi công cao tốc Vân Đồn-Móng Cái, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo chủ đầu tư không thu phí trên tuyến cao tốc này đến hết ngày 30/9.

Cao tốc Vân Đồn-Móng Cái được khởi công từ tháng 4/2019 với thiết kế đường dài gần 80km, rộng 25,25m, 4 làn xe, vận tốc tối đa 120km/h, tổng vốn đầu tư gần 13.000 tỷ đồng. Được đưa vào khai thác sau 25 tháng thi công, tuyến đường sẽ kết nối đồng bộ, hiện đại, liên thông tổng thể với cao tốc Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn, tạo thành tuyến cao tốc dài nhất Việt Nam (gần 600km) và Quảng Ninh là tỉnh có số km cao tốc lớn nhất cả nước (176/1.046km), góp phần giảm cự ly và rút ngắn thời gian đi lại giữa các địa phương.

Từ Hà Nội đến Móng Cái từ gần 400km, thời gian đi lại mất 7 giờ đồng hồ trước đây, thì nay quãng đường chỉ còn 276km đường cao tốc, với 2,5 giờ di chuyển.

Ông Nguyễn Tường Văn - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khi phát biểu tại lễ khánh thành Cao tốc Vân Đồn - Móng Cái cho biết, công trình đã nhận được sự đồng lòng, ủng hộ cao của người dân, chỉ sau 15 ngày phát động, toàn bộ 1.186/1.186 hộ dân thuộc diện phải giải phóng mặt bằng khi điều chỉnh dự án tự nguyện ký biên bản bàn giao mặt bằng sạch cho các đơn vị thi công dự án, 326 hộ phải bố trí tái định cư, 320 ngôi mộ phải di chuyển, với diện tích thu hồi khoảng 527ha.

Với quyết tâm hoàn thành sớm nhất, Quảng Ninh đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện dự án do Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh trực tiếp làm Trưởng ban Chỉ đạo.

Ngày 1/7/2020, tỉnh Quảng Ninh tổ chức phát động chiến dịch 500 ngày đêm hoàn thành dự án và càng được đẩy lên mạnh mẽ trong giai đoạn thi công nước rút khi ngày 2/9/2021 tỉnh Quảng Ninh đã phát động đợt thi đua cao điểm 100 ngày đêm hoàn thành tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái. Chỉ sau 25 tháng thi công, đến nay Đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái đã hoàn thành và khánh thành đưa vào sử dụng.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, dự án Đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái theo hình thức đối tác công tư, hợp đồng BOT được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt tại Quyết định số 418 ngày 9/12/2018.

Quá trình triển khai thực hiện, tỉnh Quảng Ninh đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh dự án Đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái theo hợp đồng BOT thành 2 dự án độc lập với chiều dài toàn tuyến 80,23km, có quy mô đường cao tốc 4 làn xe, tốc độ thiết kế 120km/h, tổng mức đầu tư của dự án trên 14.000 tỷ đồng.

Theo đó: Dự án Đường cao tốc Vân Đồn - Tiên Yên có tổng chiều dài 16,08km, được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, tổng mức đầu tư 3.658 tỷ đồng.

Dự án Đường cao tốc Tiên Yên - Móng Cái được đầu tư theo phương thức đối tác công - tư, hợp đồng Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao, tổng chiều dài 63,25km, tổng vốn đầu tư 9.113 tỷ đồng.

Dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng, rà phá bom mìn để thực hiện đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái là 1.455 tỷ đồng, từ nguồn vốn ngân sách tỉnh.

Quá trình triển khai thi công dự án cao tốc Vân Đồn - Móng Cái gặp rất nhiều khó khăn do khối lượng thi công lớn trong điều kiện địa chất, thủy văn hết sức phức tạp, địa hình thi công liên tục thay đổi, khối lượng của dự án rất lớn, gần 15 triệu m3 đất đá, xây dựng 35 cầu trên tuyến chính với tổng chiều dài 7,9km, 4 nút giao, 3 cầu vượt nút giao (trong đó cầu Vân Tiên là cầu vượt biển, có chiều dài lớn nhất trên địa bàn tỉnh với 1.515m, lập kỷ lục mới về tiến độ thi công với 11 tháng), 17 cầu vượt, 47 hầm chui dân sinh, 291 cống các loại…

Để hoàn thành công trình đáp ứng tiến độ, Liên danh Nhà đầu tư Công ty TNHH Đầu tư và phát triển hạ tầng Long Vân - Công ty cổ phần Mặt trời Vân Đồn - Công ty cổ phần đầu tư phát triển hạ tầng Vân Đồn và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ninh cùng doanh nghiệp dự án đã triển khai với tinh thần khẩn trương, tổ chức lựa chọn các nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm.

Các nhà thầu đã phải huy động tối đa các loại máy móc, thiết bị tiên tiến, hiện đại bậc nhất, đòi hỏi độ chính xác cao, với trên 1.000 máy móc, thiết bị. Công trình đã phải huy động gần 3.000 kỹ sư hàng đầu có kinh nghiệm và được đào tạo chuyên sâu cùng đội ngũ công nhân lành nghề để vừa đảm bảo chất lượng thi công, vừa đảm bảo an toàn lao động và thẩm mỹ của công trình với nhiều giải pháp thi công hiệu quả nhất.

Trong điều kiện dịch bệnh COVID-19 bùng phát, vừa phải thực hiện các biện pháp phòng chống dịch, vừa duy trì tổ chức thi công liên tục, trong đó nhiều đơn vị thi công, lực lượng chỉ huy, cán bộ kỹ thuật và công nhân lao động ở lại lâu nhất trên công trường, liên tục xuyên qua 2 dịp Tết nguyên đán cổ truyền Canh Tý và Nhâm Dần.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Tường Văn khẳng định, dự án Đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái đã được xác định trong các chủ trương, quy hoạch của Trung ương và của tỉnh Quảng Ninh qua nhiều thời kỳ; là một hợp phần, mảnh ghép cuối cùng để cùng với cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Hải Phòng - Hạ Long và Hạ Long - Vân Đồn hình thành tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái với tổng chiều dài 281km; liên thông với tuyến cao tốc Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn thành tuyến cao tốc dài nhất Việt Nam gần 600 km; đưa tỷ lệ đường cao tốc Quảng Ninh chiếm gần 16,83% tổng chiều dài cao tốc hiện có của cả nước.

Đây là công trình giao thông trọng điểm, có ý nghĩa động lực, quan trọng đối với tỉnh Quảng Ninh, quốc gia và khu vực; đáp ứng năng lực vận tải lớn, tốc độ cao và an toàn; kết nối các trung tâm kinh tế - xã hội các tỉnh ven biển và các tỉnh miền núi phía Bắc với các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu, cảng biển, cảng hàng không, các khu du lịch vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng, các khu danh lam thắng cảnh, khu di tích văn hóa tâm linh… trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh; tăng sức hấp dẫn các nhà đầu tư trong và ngoài nước, tạo điều kiện thu hút các nguồn lực đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội; tạo động lực phát triển toàn diện của Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, thúc đẩy và tăng cường kết nối giao thương với ASEAN và Trung Quốc; giảm tải lưu lượng giao thông trên QL18; tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh khu vực.

Ông Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh, cao tốc Vân Đồn - Móng Cái được đưa vào sử dụng đã tạo nên những giá trị khác biệt, đó là: Con đường của niềm tin, khát vọng, chiến lược, kết nối, trách nhiệm và thân thiện.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh 9 ý nghĩa quan trọng của việc hoàn thành tuyến đường cao tốc cuối cùng để kết nối vùng. Trong đó, thực hiện đường lối, chính sách của Đảng về phát triển hạ tầng chiến lược; tạo động lực, không gian phát triển mới cho vùng trung du miền núi phía Bắc, vùng đồng bằng sông Hồng; thực hiện thành công mô hình hợp tác công tư về đầu tư phát triển hạ tầng; thúc đẩy sản xuất kinh doanh, thương mại, dịch vụ, tạo ra không gian phát triển mới về công nghiệp, dịch vụ, du lịch, nông nghiệp và mang lại hạnh phúc ấm no cho nhân dân…

“Đây là con đường cao tốc của khát vọng và niềm tin, với chiều dài 176km đã kết nối vùng động lực trong 3 cực tăng trưởng Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh. Cùng với tuyến đường cao tốc những công trình hạ tầng giao thông được đầu tư trên địa bàn tỉnh như: cảng biển, sân bay, đường ven biển đã phá bỏ thế độc đạo của Quảng Ninh”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, từ kết quả và ý nghĩa trên có thể rút ra 8 bài học. Trong đó, nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ lòng dân; Trung ương mạnh dạn phân cấp phân quyền cho địa phương. Đồng thời, phải thiết kế các công cụ giám sát kiểm tra, đôn đốc và thực hiện quản lý nhà nước một cách nghiêm túc, chống tham nhũng tiêu cực lãng phí trong triển khai các dự án; Các địa phương phải tự lực, tự cường, tự vươn lên từ bàn tay khối óc, chân trời, cửa biển của mình, dám nghĩ, dám làm không trông chờ ỷ lại, xóa bỏ cơ chế xin cho, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất hiệu quả…