Băng cướp "ăn tạp"
Sau khi gây một loạt vụ cướp tàn độc, bắn chết một chiến sĩ Công an tỉnh Lạng Sơn, Chung "chón" được liệt vào danh sách "tiêu diệt tại chỗ" của cả lực lượng Công an và quân đội tỉnh Lạng Sơn hồi ấy. Đã có hẳn một đội hỏa lực mạnh sẵn sàng nổ súng khi phát hiện ra tung tích của tướng cướp Chung "chón".
Đến bây giờ, ngồi kể lại những vụ cướp kinh hoàng do Chung "chón" và đám tay chân gây ra, Đại tá Triệu Văn Điện (hiện là Trưởng phòng Cảnh sát truy nã - Công an tỉnh Lạng Sơn), Anh hùng LLVTND khi đó là, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS) - vẫn thấy tức giận. Vụ cướp nào Chung "chón" cũng vác AK, lựu đạn và nhiều loại súng hiện đại khác đi theo để sẵn sàng tiêu diệt nạn nhân và làm trò giải trí. Sở dĩ hắn có biệt danh là "chón", tiếng Nùng nghĩa là "sóc" bởi sự tinh thông võ nghệ, vũ khí và di chuyển nhanh như sóc.
Đầu tháng 1/1989, Chung "chón" từng "xộ khám" vì tội tổ chức đồng bọn vác súng đi chặn xe và cướp tài sản của những người đi đường tại khu vực cầu Bản Liếp, xã Phú Xá, huyện Cao Lộc, Lạng Sơn. Tuy nhiên, "xộ khám" chưa được bao lâu thì tháng 5/1990, Chung "chón" đã dùng lửa đốt phá cánh cửa buồng giam trốn thoát.
 |
| Đại tá Triệu Văn Điện kể lại hành trình truy bắt tên cướp gian xảo. |
Như con sói thoát bẫy, Chung ngày càng gian manh, xảo quyệt và liều lĩnh hơn. Đi tới đâu, hắn cũng thâu nạp thêm tay chân, lấy cướp bóc làm kế sinh nhai, bắn nạn nhân làm trò giải trí và "thử súng". Điều lạ là mỗi lần đám đệ tử "xộ khám", hắn đều lọt lưới một cách ngoạn mục và lại lẩn trốn đi nơi khác, tiếp tục lập băng cướp mới. Trong một thời gian dài, những ổ nhóm tội phạm do Chung cầm đầu ôm AK cướp dọc quốc lộ 1B, tại Dốc Quýt, Đồng Đăng... rồi lẩn trốn vào rừng sâu, núi thẳm.
Nhưng dù nổi tiếng với những vụ cướp táo tợn, tàn độc, băng cướp Chung "chón" cũng không "chừa" những vụ cướp vặt. Từ cướp một con gà, nồi khoai lang đến hàng trăm triệu đồng, vụ nào chúng cũng vác súng ra bắn vô tội vạ. Cuối tháng 2/1992, chúng đã từng xả hết 6 băng đạn chỉ để cướp một nồi khoai lang. Rất may nạn nhân đã kịp thời chạy thoát. Khoảng tháng 3/1992, hết tiền ăn tiêu, Chung lại cùng đồng bọn xách súng và lựu đạn đến khu vực xã Phú Xá chờ cướp.
Lần này chúng cướp được 300.000 đồng và… một con vịt mà nạn nhân đem đi góp giỗ sau khi đã bắn nạn nhân bị thương vào đùi. Một tuần sau, đồng bọn của Chung sa lưới nhưng hắn vẫn trốn thoát một cách ngoạn mục. Sau khi trốn khỏi địa phương, Chung mò sang địa bàn khác, lập băng cướp mới. Ngày 27/12/1992, Chung khoác AK cùng đồng bọn ra cầu Khánh Khê, huyện Văn Quan chặn xe cướp. Lần này, chúng làm nạn nhân bị thương nặng và cướp được 15 triệu đồng.
Từ khi xuất hiện các băng cướp của Chung "chón", cả mấy huyện biên giới như Cao Lộc, Bình Gia, Văn Quan, Bắc Sơn của tỉnh Lạng Sơn, cứ tối tối, khi màn đêm vừa buông xuống, nhà nào cũng vội vàng cửa đóng then cài, không ai dám ra đường. Cánh lái xe tải đường dài từ miền xuôi lên hay các thương lái chuyên đánh hàng Trung Quốc đều phải đổi quy luật làm ăn, chỉ dám qua những vùng này vào ban ngày…
 |
| Phòng CSHS Công an tỉnh Lạng Sơn từng 2 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng vì những thành tích đặc biệt xuất sắc, trong đó có chuyên án tiêu diệt tướng cướp Hoàng Văn Chung. |
Trước sự liều lĩnh, táo tợn của tướng cướp Chung "chón" và đồng bọn, Ban Giám đốc Công an tỉnh Lạng Sơn đã quyết định lập chuyên án, giao cho Phòng CSHS tìm cách triệt phá băng cướp này, bắt bằng được tên đầu sỏ Chung "chón". Trong khi các hoạt động điều tra đang tích cực tiến hành thì một vụ án mạng nghiêm trọng nữa lại xảy ra, nạn nhân là một cán bộ Công an.
Ngày 24/4/1993, sau khi thành lập thêm một băng mới gồm Hoàng Văn Long, Đồng Văn Eng, Lăng Văn Nhàn, giao vũ khí cho từng tên, Chung lập tức ra tay. 19 giờ tối đó, cả bọn ra đoạn đường rẽ vào xã Thụy Hùng, cách Dốc Quýt 500m ngồi rình. Đúng lúc ấy đồng chí Hoàng Văn Tiệp, cán bộ Thanh tra Công an tỉnh Lạng Sơn chở người nhà đi qua. Thấy bọn cướp lao ra bắn, anh Tiệp dùng súng bắn trả, làm tên Eng trúng đạn ngã xuống.
Tuy nhiên, sau hồi đấu súng không cân sức, anh Tiệp bị tên Nhàn dùng súng AK bắn chết tại chỗ. Khi lực lượng Phòng CSHS tới nơi thì đám cướp đã mất hút, bỏ lại tên đồng bọn bị thương nặng.
Trước tình hình đó, Cục CSHS - Bộ Công an và Công an tỉnh Lạng Sơn đã phải lập một chuyên án, đích thân do Đại tá Phạm Xuân Quắc, Cục trưởng Cục CSHS làm Trưởng ban, cả Giám đốc, Phó Giám đốc Công an tỉnh Lạng Sơn trực tiếp giám sát, chỉ đạo, quyết tâm bắt bằng được tướng cướp Hoàng Văn Chung.
Hành trình truy bắt gian nan và nguy hiểm
Xác định đây là băng cướp nguy hiểm, chỉ có thể bắt hoặc tiêu diệt được Chung "chón" mới làm tan rã được băng cướp, một kế hoạch vây bắt được vạch ra tỉ mỉ, chi tiết. Một mặt đập tan các nhóm cướp, chặt đứt đám tay chân, tận thu phương tiện vũ khí để làm mất chỗ dựa của hắn, khống chế ở mức tối đa việc hắn gây án trong khi chạy trốn.
Mặt khác kết hợp giữa trinh sát, truy lùng và tạo lõng để việc vây bắt đạt hiệu quả. Hàng ngày, các trinh sát tuần tra công khai dọc tuyến quốc lộ 1, các tuyến đường liên huyện, liên xã ở các huyện: Văn Quan, Bình Gia, Bắc Sơn, Cao Lộc - nơi Chung "chón" và đám tay chân thường hoạt động để chúng không dám lộ diện, dần dần co cụm lại, đồng thời phối hợp với lực lượng Quân đội đóng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn sẵn sàng bắt giữ, hoặc tiêu diệt tại chỗ nếu hắn manh động chống trả.
Về phía Chung, sau khi bắn chết đồng chí Tiệp, Chung và Long bỏ trốn, tiếp tục thu nạp đệ tử, lập một băng cướp mới. Tuy nhiên, chúng hoạt động cầm chừng hơn bởi sự tuần tra gắt gao của lực lượng Công an. Biết chúng lẩn trốn trong rừng hồi thuộc huyện Cao Lộc nhưng các trinh sát không thể tìm ra chỗ ở, bởi rừng núi mênh mông, bạt ngàn, chúng lại thường xuyên thay đổi địa điểm.
 |
| Quốc lộ 1B, nơi các băng cướp do Chung "chón" cầm đầu hoành hành suốt một thời gian dài. |
Tuy nhiên, nguồn tin trinh sát cho hay, Chung dù có vợ con đề huề nhưng vẫn cặp bồ với Vi Thị Vị, ở thôn Còn Chủ, xã Phú Xá, huyện Cao Lộc, Lạng Sơn và có với nhau một đứa con trai. Dù không về thăm nhà, nhưng cứ tháng một lần, Chung lại đến thăm bồ và con riêng. Vị có 3 người em trai từng tham gia các băng cướp của Chung, trong đó một người lãnh án 7 năm, một bị tuyên phạt hơn 10 năm tù. Sau khi được vận động, thuyết phục, người em trai thứ ba tên là Hạt chọn con đường lập công chuộc tội, hợp tác với Công an để bắt giữ Chung "chón".
Đích thân Thượng uý Triệu Văn Điện được Ban chuyên án giao nhiệm vụ phụ trách tổ truy bắt. Anh cùng trinh sát Đoàn Minh Hà và Đội trưởng Đội đặc nhiệm Phòng CSHS Hoàng Văn Nam (hiện là Phó phòng Cảnh sát bảo vệ và hỗ trợ tư pháp, Công an tỉnh Lạng Sơn) theo dõi sát sao nhà Thị Vị, đồng thời đưa tiền cho Hạt thường xuyên mua đồ tổ chức ăn uống để mời Chung đến.
Lúc này đã gần đến Tết nửa năm (ngày 6/6 âm lịch) của đồng bào dân tộc Nùng, Ban chuyên án quyết định lựa chọn làm thời điểm phá án. Đêm 1/8/1993, đúng kế hoạch đặt ra, sau khi ăn uống no say, Chung lên giường đi ngủ. Trong khi đó, Hạt lẩn ra ngoài báo tin cho các trinh sát. Ngay lập tức, các lực lượng tác chiến của Cục CSHS và Phòng CSHS - Công an tỉnh Lạng Sơn đã đi bộ hơn 5km vào đến nhà của Vị để tổ chức vây bắt.
Mọi hành động đều chính xác và đảm bảo bí mật tuyệt đối. Tuy nhiên, vì trong nhà có người già và trẻ nhỏ, lại đề phòng Chung "chón" cảnh giác đổi chỗ ngủ, nên các trinh sát phải áp sát tận nơi để xác định vị trí của Chung. Kiên trì bao vây đến 4 rưỡi sáng thì mẹ Vị dậy trước để vệ sinh cá nhân. Ngay lập tức, đồng chí Điện tiến lại rút thẻ ngành và dặn dò bà lão vào gọi hai cháu dậy, thả trâu ra khỏi chuồng để tránh đạn lạc.
Giờ phá án đã điểm. Tiếng loa kêu gọi đầu hàng vang lên nhưng Chung "chón" vẫn cố thủ trong nhà. Phải ném đến quả lựu đạn hơi cay thứ 3 hắn mới chịu ra ngoài. Đề phòng hắn giỏi võ, cất giấu lựu đạn, vũ khí trong người nên các trinh sát yêu cầu hắn phải cởi hết quần áo, xoè tay, kiễng chân đi ra, nhưng vừa ra khỏi đám khói, hắn đã vụt chạy ra cửa sau hòng tẩu thoát vào rừng. Nhanh như cắt, Thượng uý Điện và đồng chí Nam đã dùng võ thuật quật ngã hắn. Kiểm tra trong nhà, các trinh sát thu được một khẩu súng Colt, 60 viên đạn, 1 quả lựu đạn đã rút chốt mà tên Chung mưu mô để ngay trước cửa khi hắn phải ra khỏi nhà.
Chung "chón" bị bắt, tay chân của hắn là Long, An cũng nhanh chóng sa lưới. Sau đó Chung bị kết án tử hình, Long lãnh án 14 năm tù, An bị án 7 năm tù, còn cô bồ Vi Thị Vị thì mới đây bị Công an tỉnh Hải Dương bắt về tội lưu hành tiền giả, hiện đang thụ án tù. Tuy nhiên, suốt hơn nửa năm trời cho đến khi bắt được tên tướng cướp tàn độc, lãnh đạo Cục CSHS phải thường xuyên đi về trên quãng đường rừng núi quanh co gần 200km giữa Hà Nội - Lạng Sơn để chỉ đạo án.
Còn Thượng uý Triệu Văn Điện, Phó phòng CSHS, người được trực tiếp giao nhiệm vụ truy bắt Hoàng Văn Chung thì cùng các trinh sát hình sự "tạm trú" luôn tại một căn nhà nhỏ thuê ở khu vực Đồng Đăng để dễ bề hành động. Kết thúc chuyên án, với những thành tích xuất sắc, Thượng uý Điện được phong quân hàm vượt cấp, được mời đi báo cáo điển hình tiên tiến tại nhiều hội nghị của Bộ Công an.