Nga trang bị tổ hợp tác chiến điện tử Shipovnik-AERO, Mỹ “khóc thét”

Bộ Quốc phòng Nga đang thử nghiệm tổ hợp tác chiến điện tử Shipovnik-AERO (Cây tầm xuân) có khả năng không chỉ chế áp tín hiệu điều khiển, mà còn bẻ khóa các hệ thống trên máy bay không người lái UAV địch. Sản phẩm mới do VNII (viện nghiên cứu khoa học toàn Nga) Etalon phát triển còn xác định với độ chính xác vài cm tọa độ nơi phát tín hiệu điều khiển UAV.Đại diện bộ Quốc phòng biết tình hình kể cho báo “Izvestia”: “Hiện Shipovnik– AERO được đưa vào danh mục các phương tiện có triển vọng chống các phương tiện bay không người lái, được lên kế hoạch trang bị cho quân đội. Bộ Quốc phòng sau khi nghiên cứu dự án và kết quả thử nghiệm tổ hợp ở cấp nhà máy đã soạn thảo các nhận xét của mình, những nhận xét này sẽ được chuyển cho nhà nghiên cứu chế tạo. Sau khi được hoàn chỉnh, Shipovnik sẽ được chuyển cho các chuyên gia quân đội thử nghiệm. Nhìn chung chúng tôi hài lòng với các thông số và khả năng của sản phẩm, và chúng tôi cho rằng có thể nhận được các tổ hợp đầu tiên trong hai– ba năm tới”.Theo người tiếp chuyện của báo “Izvestia”, ưu thế chủ yếu của tổ hợp mới là ở chỗ nó không chỉ dùng nhiễu mạnh “bóp nghẹt” vật thể bay không người lái của địch, mà sau khi bẻ khóa các hệ thống trên UAV, có thể giành lấy quyền điều khiển UAV.Các chuyên gia của VNII Etalon cho biết, sản phẩm mới có khả năng phát hiện và nhận dạng tín hiệu điều khiển máy bay không người lái địch trong bán kính gần 10 Km, sau đó, căn cứ vào các thông số của mục tiêu, sẽ lựa chọn loại nhiễu thích hợp hơn cả. Bản thân thiết bị của “Shipovnik” khá gọn gàng và được lắp đặt trong thùng xe tải hai cầu KamAZ-4320.Chuyên gia của Shipovnik giải thích: Shipovnik-AERO có thể tạo ra nhiễu âm thanh mạnh, nhiễu này đơn giản là sẽ “làm điếc” tín hiệu điều khiển. Đồng thời tổ hợp này có thể, sau khi phân tích và đánh giá các thông số, làm méo (theo cách nói của các chuyên gia tác chiến điện tử là “làm hư hỏng”) tín hiệu, làm cho hệ thống điều khiển UAV bị mất phương hướng. Song Shipovnik còn có chế độ làm việc thứ ba, khi đó tín hiệu điều khiển UAVA bị chặn thu, giải mã, sau đó tổ hợp “cắt” UAV ra khỏi tín hiệu điều khiển gốc và thay nó bằng tín hiệu của mình. Khi đó không chỉ bẻ khóa các hệ thống điều khiển trên UAV, mà còn hoàn toàn kiểm soát nó.Có thể sử dụng Shipovnik như một phương tiện trinh sát thụ động. Thiết bị được đưa vào vị trí chiến đấu, nhưng không phát nhiễu, mà theo dõi tín hiệu điều khiển UAV và phát hiện vị trí trạm và các sĩ quan điều khiển. Ảnh: Cabin điều khiển tổ hợp tác chiến điện tử Shipovnik-AERO.Thật ra, theo chuyên gia của Bộ Quốc phòng Nga chuyên tổ chức chống lại các phương tiện bay không người lái, hiện có thể chặn thu tín hiệu điều khiển không phải của mọi loại UAV.Chuyên gia này nói: “Có thể đối phó một cách có hiệu quả với các sản phẩm thương mại khác nhau, kể cả những sản phẩm được sử dụng để điều khiển mạng Wi– Fi. Đối phó với các UAV được điều khiển theo các kênh vô tuyến điện, bắt đầu từ RQ-11 Raven nhỏ bé cho đến các máy bay khá lớn Hermes của Israel hay RQ-5 và RQ-7 9 (ảnh) của Mỹ cũng không phải là phức tạp lắm. Nhưng những UAV nguy hiểm như MQ-9 Reaper, RQ-4 Global Hawk và RQ-170 của Mỹ, được điều khiển theo các kênh liên lạc vệ tinh, mà tín hiệu của chúng rất mạnh và được bảo vệ tốt. Muốn bẻ khóa chúng phải có những máy tính rất mạnh.Theo nhận định của chuyên gia này, Reaper và Global Hawk được trang bị những hệ thống chuyên dùng đặc biệt, liên tục kiểm soát tín hiệu điều khiển, và khi phát hiện ra sự can thiệp thì chúng ngay lập tức đưa ra lệnh cho UAV quay trở về sân bay.Người tiếp chuyện báo Izvestia đưa ra kết luận: Shipovnik-AERO tạo ra nhiễu tiếng ồn mạnh, tới mức nếu không làm điếc kênh điều khiển, thì cũng “làm hư hại” tín hiệu, nhất định buộc UAV quay trở về căn cứ mà không thực hiện được nhiệm vụ đã được giao”.Theo nhà lịch sử quân sự Dmitriy Boltenkov, kinh nghiệm tác chiến ở Gruzia tháng 8 năm 2008 cho thấy, là các tổ hợp tác chiến điện tử chính là phương tiện hiệu quả hơn cả trong cuộc chiến chống UAV .Boltenkov nói: “Vào thời điểm xảy ra xung đột, các Lực lượng vũ trang Gruzia có mấy chục UAV các loại, gồm cả Hermes 450 thuộc loại hiện đại nhất của Izrael. Vào giai đoạn chiến sự đầu tiên, Tbilisi đã rất tích cực sử dụng UAV cho trinh sát và hiệu chỉnh hỏa lực pháo binh. Nhưng sau khi tiểu đoàn tác chiến điện tử của quân khu Bắc– Kavkaz được triển khai ở khu vực biên giới, các chuyến bay của UAV Gruzia thực chất đã bị ngừng lại. Mấy năm sau biết được, rằng dù tiểu đoàn này đã không được trang bị các phương tiện chuyên dùng chống máy bay không người lái, nhưng thậm chí các trạm thông thường gây nhiễu cho thông tin liên lạc vô tuyến đã phong tỏa khá thành công các kênh điều khiển UAV của địch.

Bộ Quốc phòng Nga đang thử nghiệm tổ hợp tác chiến điện tử Shipovnik-AERO (Cây tầm xuân) có khả năng không chỉ chế áp tín hiệu điều khiển, mà còn bẻ khóa các hệ thống trên máy bay không người lái UAV địch. Sản phẩm mới do VNII (viện nghiên cứu khoa học toàn Nga) Etalon phát triển còn xác định với độ chính xác vài cm tọa độ nơi phát tín hiệu điều khiển UAV.

Đại diện bộ Quốc phòng biết tình hình kể cho báo “Izvestia”: “Hiện Shipovnik– AERO được đưa vào danh mục các phương tiện có triển vọng chống các phương tiện bay không người lái, được lên kế hoạch trang bị cho quân đội. Bộ Quốc phòng sau khi nghiên cứu dự án và kết quả thử nghiệm tổ hợp ở cấp nhà máy đã soạn thảo các nhận xét của mình, những nhận xét này sẽ được chuyển cho nhà nghiên cứu chế tạo. Sau khi được hoàn chỉnh, Shipovnik sẽ được chuyển cho các chuyên gia quân đội thử nghiệm. Nhìn chung chúng tôi hài lòng với các thông số và khả năng của sản phẩm, và chúng tôi cho rằng có thể nhận được các tổ hợp đầu tiên trong hai– ba năm tới”.

Theo người tiếp chuyện của báo “Izvestia”, ưu thế chủ yếu của tổ hợp mới là ở chỗ nó không chỉ dùng nhiễu mạnh “bóp nghẹt” vật thể bay không người lái của địch, mà sau khi bẻ khóa các hệ thống trên UAV, có thể giành lấy quyền điều khiển UAV.

Các chuyên gia của VNII Etalon cho biết, sản phẩm mới có khả năng phát hiện và nhận dạng tín hiệu điều khiển máy bay không người lái địch trong bán kính gần 10 Km, sau đó, căn cứ vào các thông số của mục tiêu, sẽ lựa chọn loại nhiễu thích hợp hơn cả. Bản thân thiết bị của “Shipovnik” khá gọn gàng và được lắp đặt trong thùng xe tải hai cầu KamAZ-4320.

Chuyên gia của Shipovnik giải thích: Shipovnik-AERO có thể tạo ra nhiễu âm thanh mạnh, nhiễu này đơn giản là sẽ “làm điếc” tín hiệu điều khiển. Đồng thời tổ hợp này có thể, sau khi phân tích và đánh giá các thông số, làm méo (theo cách nói của các chuyên gia tác chiến điện tử là “làm hư hỏng”) tín hiệu, làm cho hệ thống điều khiển UAV bị mất phương hướng. Song Shipovnik còn có chế độ làm việc thứ ba, khi đó tín hiệu điều khiển UAVA bị chặn thu, giải mã, sau đó tổ hợp “cắt” UAV ra khỏi tín hiệu điều khiển gốc và thay nó bằng tín hiệu của mình. Khi đó không chỉ bẻ khóa các hệ thống điều khiển trên UAV, mà còn hoàn toàn kiểm soát nó.

Có thể sử dụng Shipovnik như một phương tiện trinh sát thụ động. Thiết bị được đưa vào vị trí chiến đấu, nhưng không phát nhiễu, mà theo dõi tín hiệu điều khiển UAV và phát hiện vị trí trạm và các sĩ quan điều khiển. Ảnh: Cabin điều khiển tổ hợp tác chiến điện tử Shipovnik-AERO.

Thật ra, theo chuyên gia của Bộ Quốc phòng Nga chuyên tổ chức chống lại các phương tiện bay không người lái, hiện có thể chặn thu tín hiệu điều khiển không phải của mọi loại UAV.

Chuyên gia này nói: “Có thể đối phó một cách có hiệu quả với các sản phẩm thương mại khác nhau, kể cả những sản phẩm được sử dụng để điều khiển mạng Wi– Fi. Đối phó với các UAV được điều khiển theo các kênh vô tuyến điện, bắt đầu từ RQ-11 Raven nhỏ bé cho đến các máy bay khá lớn Hermes của Israel hay RQ-5 và RQ-7 9 (ảnh) của Mỹ cũng không phải là phức tạp lắm. Nhưng những UAV nguy hiểm như MQ-9 Reaper, RQ-4 Global Hawk và RQ-170 của Mỹ, được điều khiển theo các kênh liên lạc vệ tinh, mà tín hiệu của chúng rất mạnh và được bảo vệ tốt. Muốn bẻ khóa chúng phải có những máy tính rất mạnh.

Theo nhận định của chuyên gia này, Reaper và Global Hawk được trang bị những hệ thống chuyên dùng đặc biệt, liên tục kiểm soát tín hiệu điều khiển, và khi phát hiện ra sự can thiệp thì chúng ngay lập tức đưa ra lệnh cho UAV quay trở về sân bay.

Người tiếp chuyện báo Izvestia đưa ra kết luận: Shipovnik-AERO tạo ra nhiễu tiếng ồn mạnh, tới mức nếu không làm điếc kênh điều khiển, thì cũng “làm hư hại” tín hiệu, nhất định buộc UAV quay trở về căn cứ mà không thực hiện được nhiệm vụ đã được giao”.

Theo nhà lịch sử quân sự Dmitriy Boltenkov, kinh nghiệm tác chiến ở Gruzia tháng 8 năm 2008 cho thấy, là các tổ hợp tác chiến điện tử chính là phương tiện hiệu quả hơn cả trong cuộc chiến chống UAV .

Boltenkov nói: “Vào thời điểm xảy ra xung đột, các Lực lượng vũ trang Gruzia có mấy chục UAV các loại, gồm cả Hermes 450 thuộc loại hiện đại nhất của Izrael. Vào giai đoạn chiến sự đầu tiên, Tbilisi đã rất tích cực sử dụng UAV cho trinh sát và hiệu chỉnh hỏa lực pháo binh. Nhưng sau khi tiểu đoàn tác chiến điện tử của quân khu Bắc– Kavkaz được triển khai ở khu vực biên giới, các chuyến bay của UAV Gruzia thực chất đã bị ngừng lại. Mấy năm sau biết được, rằng dù tiểu đoàn này đã không được trang bị các phương tiện chuyên dùng chống máy bay không người lái, nhưng thậm chí các trạm thông thường gây nhiễu cho thông tin liên lạc vô tuyến đã phong tỏa khá thành công các kênh điều khiển UAV của địch.