Đây là căn bệnh thầm lặng đang gặm nhấm nhiều cuộc hôn nhân hiện đại, nơi áp lực mưu sinh đã biến người chồng thành "chiến binh cô độc" ngoài xã hội, còn người vợ thành "người mẹ đơn thân" kiệt sức trong nhà. Cả hai đều nỗ lực nhưng lại không thể tìm thấy sự đồng hành và thấu hiểu ở nhau.
"Vợ coi tôi như đồ vô dụng"
Ngôi nhà của anh Duy và chị Ánh ở Hà Nội vẫn là tổ ấm theo đúng nghĩa, nhưng đã nhiều năm nay, nó không khác gì một nhà trọ tiện nghi. Từ gần chục năm trước, anh Duy đã lên Phú Thọ khởi nghiệp, tìm kiếm cơ hội thoát nghèo.
Những ngày đầu xa nhà, tình cảm vợ chồng vẫn là điểm tựa lớn nhất cho hai người. Chị Ánh thường xuyên gọi điện hỏi han, động viên chồng. Anh Duy cũng kể cho vợ nghe về từng kế hoạch, những khó khăn ở nơi xa. Tuy nhiên, một thời gian sau, gánh nặng mưu sinh đã dần biến những cuộc điện thoại thành những "bản báo cáo" khô khan, rồi tắt hẳn.
Anh Duy khởi nghiệp, gặp vô vàn chông gai. Có những khách hàng lớn "bùng tiền" cả trăm triệu, anh phải còng lưng gánh nợ. Có những đêm mưa rét, nửa đêm anh vẫn phải tự mình lái xe chở hàng, một mình chịu đựng. Những lúc ấy, anh chỉ muốn gọi về nhà, nghe một lời động viên nhưng rồi anh lại tự nuốt nỗi cô độc vào lòng.
"Tôi không gửi tiền về. Không phải tôi không muốn mà vì tôi không kiếm được. Đồng nào kiếm ra lại phải gồng gánh trả nợ cho cậu em trai vỡ nợ, bị xã hội đen đe dọa. Vợ tôi ở nhà, bao nhiêu năm một mình chăm hai đứa con mà không có đồng nào của chồng, cô ấy kiệt sức là đúng", anh Duy trầm giọng kể.
Sự kiệt sức về thể xác và hụt hẫng về tinh thần đã biến chị Ánh thành một con người khác. Chị coi chồng như "người vô hình". Mỗi lần anh gọi điện, chị Ánh lảng tránh, đưa điện thoại cho con: "Con nói chuyện với bố đi!".
Chị Ánh có lý lẽ của riêng mình, lý lẽ của một người vợ "một mình giữa bão tố". Chị luôn chân luôn tay mỗi khi rời công sở, từ chợ búa, cơm nước, đón con, dạy con học… Chị không chỉ thiếu tiền, chị thiếu cả một vòng tay.
"Hành trình nuôi con vất vả thế nào, tôi cũng một mình chịu. Con sốt 39, 40 độ, tôi tự đưa đi bệnh viện. Nắng mưa đưa con đi học cũng tự mình xoay xở. Nhìn người ta có chồng đỡ đần, tôi tủi thân lắm chứ. Hai vợ chồng lo cho 2 đứa con còn vất vả, huống hồ chỉ có mình tôi. Nhưng nhiều năm phải lo mọi việc như thế tôi cũng quen đi. Ai cũng nói tôi mạnh mẽ. Vậy nhưng bao nhiêu mạnh mẽ tan biến hết khi tôi bị sốt xuất huyết, phải vào viện cấp cứu. Lúc ấy, tôi bật khóc ngon lành vì cảm thấy kiệt quệ và cô đơn khủng khiếp", chị Ánh kể lại.
Nỗi khát khao có một người bên cạnh để được sẻ chia, động viên tinh thần rất lớn nhưng chị vẫn cố chấp không thông báo cho chồng. Chị gọi em gái đến lo cơm nước cho con, giữ sự im lặng với anh Duy. Sự im lặng ấy khiến khoảng cách giữa họ càng thêm lạnh lẽo.
Cuộc hôn nhân của họ vẫn tồn tại, nhưng chỉ là mặt pháp lý. "Ly hôn hay không cũng vậy thôi, tình trạng của vợ chồng tôi có khác gì ly hôn đâu. Giờ anh ấy về nhà chỉ là bố của hai đứa trẻ, đưa con đi ăn món ngon để… lấy lòng con", chị Ánh nói. Còn anh Duy chấp nhận, bởi thấy mình không còn tư cách để đòi hỏi.
Hai người họ, một người bươn chải giữa nợ nần, một người oằn mình trong căn nhà quá tải trách nhiệm. Họ sống như "hai người đơn thân" trong chính cuộc hôn nhân của mình.
Hôn nhân thiếu sự sẻ chia
Câu chuyện của anh Nam (35 tuổi, nghề xây dựng) và chị Mai (33 tuổi, chuyên viên truyền thông) là một ví dụ khác của "ly thân trong lòng", nơi khoảng cách địa lý và áp lực mưu sinh đẩy hai nỗi cô đơn vào thế đối đầu.
Để có tiền mua căn hộ, anh Nam chấp nhận chuyển công tác lên một công trình thủy điện ở Tây Nguyên, cách nhà gần 1.000 cây số. Cứ 3 tháng anh mới về nhà 1 lần. Thu nhập cao gấp đôi nhưng đổi lại là những bữa cơm nguội lạnh và những đêm dài cô độc.
Áp lực của anh Nam không chỉ là tiến độ mà còn là sự nguy hiểm luôn rình rập. Ngày hôm ấy, một sự cố nhỏ trên giàn giáo suýt lấy đi mạng sống của anh. Tay chân run rẩy, sau khi giải quyết xong công việc, anh tìm đến góc lán trại lạnh lẽo, gọi điện thoại về nhà. Anh cần một lời an ủi, một sự thấu hiểu cho cái chết vừa lướt qua mình.
Đồng hồ điểm 11 giờ đêm. Điện thoại đổ chuông. Chị Mai nằm cạnh con gái 4 tuổi đang sốt 39.5 độ, quấy khóc không dứt. Chị đã thức trắng 2 đêm, đầu óc căng như dây đàn vì phải tự mình xoay xở mọi thứ.
Anh Nam cố gắng trấn an vợ và dè dặt kể về sự cố suýt mất mạng trên giàn giáo, muốn tìm kiếm một chút sẻ chia từ hậu phương. Nhưng giọng chị Mai, mệt mỏi và cáu gắt, ngay lập tức chặn lại mọi lời trần tình. Chị trách anh gọi điện giờ này trong khi con đang sốt cao, rồi lạnh lùng phủ nhận nỗi sợ hãi của chồng. Chị nhấn mạnh rằng, việc anh "suýt gặp chuyện" không đáng bận tâm bằng việc chị đang vật lộn với con ốm ở nhà. Câu hỏi "Anh có về được không?" đã kết thúc cuộc trò chuyện, rằng nếu không thể về, hãy để chị cúp máy lo cho con.
Sự lạnh lùng ấy như một gáo nước lạnh tạt vào mặt anh Nam. Sự hy sinh, sự nguy hiểm của anh, trong mắt chị, chỉ là một cái "suýt" vô nghĩa, không đáng bận tâm bằng cơn sốt của con.
"Tôi hiểu vợ vất vả nhưng cô ấy chưa bao giờ hiểu tôi đang chiến đấu với thứ gì ở cái nơi heo hút này. Cô ấy chỉ thấy mình là "mẹ đơn thân", còn tôi, tôi cũng là một "người chồng đơn độc", không có ai để nói về nỗi sợ hãi của mình", anh Nam kể lại với vẻ chua chát.
Về phía chị Mai, áp lực không chỉ là một đứa con ốm. Người giúp việc liên tục nghỉ, KPI nặng nề từ cơ quan, mỗi tối về nhà lại ngập trong công việc không tên. Chị cần một sự chia sẻ cụ thể, cần chồng đỡ đần một đêm, một vài việc nhỏ. "Tôi là một "bà mẹ đơn thân có chồng", kiệt sức vì không có người đồng hành", chị Mai tâm sự.
Những cuộc gọi về sau này thưa dần. Anh Nam chỉ nhắn tin hỏi thăm con rồi tập trung vào công việc. Chị Mai cũng chỉ trả lời ngắn gọn về chi tiêu. Họ vẫn là vợ chồng nhưng sự chia sẻ đã chết. Sự hy sinh về mặt kinh tế của anh Nam đã bị chị Mai phủ nhận bằng sự cô đơn về mặt tinh thần của chị. Ngược lại, sự kiệt sức của chị Mai đã bị anh Nam đáp lại bằng sự cô độc của chính mình. Cả hai đều tin rằng mình đang là nạn nhân, căn bệnh "ly thân trong lòng" cứ thế lan rộng, biến hôn nhân của họ thành một chiếc hộp rỗng chỉ chứa toàn tiền và nước mắt.
"Ly thân trong lòng" là một bi kịch của thời hiện đại. Chúng ta có thể xây được những ngôi nhà thật to nhưng lại không thể giữ được hơi ấm trong đó. Trong cuộc đua mưu sinh, nhiều người quên rằng hôn nhân không phải hợp đồng kinh tế. Nó là một giao ước của hai tâm hồn, cần sự vun đắp và đồng hành mỗi ngày.
Có lẽ, đã đến lúc những người chồng, người vợ đang sống kiếp "đơn thân" trong chính hôn nhân của mình cần chậm lại, gạt bớt những hóa đơn, KPI sang một bên. Hãy nhìn thẳng vào mắt nhau, hỏi nhau một câu giản dị, thật lòng: "Hôm nay anh/em có ổn không?".
Tiền bạc có thể xây được nhà, nhưng chỉ có tình yêu và sự thấu hiểu mới làm nên một gia đình thực sự. Đừng để đến lúc ngoảnh lại, thứ còn sót lại chỉ là tấm giấy chứng nhận kết hôn úa màu, minh chứng cho một cuộc ly hôn không cần thủ tục.
(Tên nhân vật trong bài đã được thay đổi)
