Cách đây 1 năm, Hà An (35 tuổi, sống tại Hải Phòng) kết hôn theo mai mối của bố mẹ. 4 tháng sau đám cưới, cô bàng hoàng phát hiện chồng lén lút qua lại với bạn gái cũ - người từng yêu anh 5 năm nhưng bị gia đình ngăn cấm vì bệnh tật.

Sau đó, An còn phát hiện chồng đưa tình cũ đi khám, cho cô ta 10 triệu/tháng và ở lại nhà trọ qua đêm. Cả ngày, cặp đôi ngoại tình cũng ríu rít nhắn tin và gọi điện liên tục.

“Dù biết hết mọi chuyện, tôi không thể ‘đánh ghen’ vì nhận ra mình mới là người không được yêu. Tôi có phản ứng thế nào, mọi thứ với anh ta đều vô nghĩa”, cô nói.

Cuối cùng, An quyết định ly hôn, chấm dứt chuỗi ngày kiệt quệ thể xác lẫn tinh thần.

Theo số liệu trong cuộc Điều tra giữa kỳ dân số và nhà ở năm 2024, được Tổng cục Thống kê công bố đầu năm nay, cả nước có hơn 2,2 triệu người ly hôn/ly thân, phổ biến nhất trong nhóm 40-49 tuổi.

Trước đó, thống kê của Viện Nghiên cứu gia đình và giới chỉ ra nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến khủng hoảng hôn nhân. Trong đó, 27,7% là mâu thuẫn về lối sống, 25,9% đến từ ngoại tình, yếu tố kinh tế chiếm 13%, bạo lực gia đình chiếm 6,7%, sức khỏe chiếm 2,2% và sống xa nhau nhiều ngày chiếm 1,3%. Tất cả đều dẫn đến kết cục ly hôn khi không thể tìm được hướng giải quyết.

Ngoại tình “giết chết” hôn nhân

Cuộc hôn nhân của Hồng Nhung (30 tuổi, Mê Linh, Hà Nội) từng đứng bên bờ vực đổ vỡ khi cô phát hiện bạn đời có mối quan hệ ngoài luồng. Tất cả bắt đầu từ những thay đổi nhỏ nhưng đủ khiến cô linh cảm bất an: chồng ít ở nhà hơn, hay viện cớ ăn cơm bên ngoài, đi qua đêm, tránh ánh mắt vợ.

“Điện thoại anh giấu kín, tin nhắn ẩn trong Zalo, những cuộc gọi đến rồi tắt vội. Anh ăn diện hơn mỗi khi ra ngoài, dễ cáu gắt và đôi lúc thất thần”, cô nhớ lại.

Linh cảm phụ nữ thôi thúc Nhung kiểm tra điện thoại chồng. Khi nhìn thấy tin nhắn ẩn, tim cô “đập loạn nhịp”. Cô tra hỏi, rồi gào khóc trong tuyệt vọng khi chồng cúi đầu thừa nhận đã phản bội.

Ý định thoát khỏi cuộc hôn nhân dối trá nảy ra nhiều lần với Nhung, nhưng thương con nhỏ và sự khuyên can của gia đình khiến cô chọn ở lại.

Thế nhưng, ở lại không đồng nghĩa mọi thứ tốt đẹp hơn. Tổn thương khiến Nhung luôn trong tâm thế nghi ngờ, giận dữ và mất niềm tin. Có thời gian, cô phải về nhà bố mẹ đẻ để ổn định tinh thần.

Sau đó, chồng Nhung xin lỗi, níu kéo, hứa thay đổi và đón cô về. Tuy vậy, nỗi bất an vẫn hiện diện.

“Khi phát hiện chồng lén gặp tình nhân tại một quán karaoke, tôi gần như vụn vỡ lần nữa”, cô nhớ lại.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, giảng viên Học viện Chính trị khu vực II kiêm chuyên viên tham vấn tâm lý tình yêu - hôn nhân - gia đình tại Nhà Văn hóa TP.HCM, cho biết trong 25 năm làm tham vấn tâm lý, bà đã trò chuyện khoảng 30% thân chủ có liên quan đến ngoại tình và xu hướng đang ngày càng gia tăng.

Ở Việt Nam, không có nhiều dữ liệu khảo sát về vấn đề ngoại tình trong hôn nhân. Nhưng không ít nghiên cứu trên thế giới chỉ ra vợ/chồng có quan hệ ngoài luồng một trong những nguyên nhân dẫn đến rạn nứt.

Báo cáo năm 2025 của trang lưu trữ và phân tích dữ liệu ZipDo cho thấy ngoại tình chiếm khoảng 25-40% nguyên nhân ly hôn. Sau khi mối quan hệ vụng trộm bị phanh phui, khoảng 70% cặp đôi cho biết sự thân mật giảm đáng kể. 55% các cuộc hôn nhân có ngoại tình kết thúc bằng ly hôn trong vòng 5 năm.

Báo cáo cũng chỉ ra nguy cơ ly hôn tăng gấp 3 lần nếu một bên phản bội. 70% cho rằng ngoại tình cảm xúc gây tổn thương nhiều hơn ngoại tình thể xác. Khoảng 60% cặp đôi từng trải qua ngoại tình cố gắng hàn gắn, nhưng chỉ 20-30% thực sự khôi phục được mối quan hệ. Khoảng 65% cặp đôi có xu hướng hàn gắn sau khi tìm đến nhà tâm lý, chuyên gia tư vấn hôn nhân.

Spoelawyers - công ty luật ở Mỹ - cũng chỉ ra ngoại tình nằm trong top 5 nguyên nhân dẫn đến ly hôn. Sự phản bội này tác động trực tiếp vào nền tảng của một mối quan hệ.

Tha thứ hay rời đi?

Theo tiến sĩ Phạm Thị Thúy, những người tìm đến tham vấn hôn nhân thường thuộc các nhóm sau: một là phát hiện ngoại tình, muốn ly hôn sớm; hai là chọn tha thứ nhưng không biết phải làm sao để xây dựng lại niềm tin và tình cảm; ba là ly hôn vì ngoại tình khiến họ đau khổ, thù hận, nuối tiếc và tìm cách thoát ra khỏi những cảm xúc tiêu cực đó.

Với mức độ tổn thương khác nhau, việc tha thứ hay tiếp tục hôn nhân sau ngoại tình phụ thuộc chủ yếu vào tình cảm còn lại giữa hai người.

“Nếu không còn yêu, không tôn trọng mà vẫn ở lại chỉ vì con cái, đó là ngụy biện. Trẻ lớn lên trong gia đình rạn nứt sẽ mất niềm tin vào hôn nhân”, bà nhận định.

Với các cặp còn tình cảm, nếu sẵn sàng chấm dứt quan hệ với người thứ ba, cơ hội hàn gắn cao hơn. Ngược lại, nếu đã mất kết nối lâu ngày hoặc đối phương bên ngoài có tình cảm sâu sắc, thậm chí là con riêng, khả năng níu kéo thường rất thấp.

Sau biến cố phát hiện chồng ngoại tình, Hồng Nhung (Mê Linh, Hà Nội) khóc ướt gối mỗi đêm, dằn vặt tự hỏi liệu mình có sai lầm khi quay về. Cuối cùng, cô quyết định cho hôn nhân thêm một cơ hội cuối cùng.

Bước ngoặt xuất hiện khi Nhung bắt đầu bình tĩnh hơn, học cách quản lý cảm xúc, cách giao tiếp không áp đặt và chia sẻ nhu cầu của bản thân một cách nhẹ nhàng.

“Chồng thay đổi, chủ động chăm sóc gia đình, quan tâm vợ con, thậm chí biếu quà bố mẹ vợ, điều mà trước đây tôi rất mong nhưng chưa từng thấy”, cô chia sẻ.

Nhung thừa nhận hôn nhân trước đây vốn đã thiếu kết nối. Chính khoảng trống ấy là điều tạo cơ hội cho người thứ ba xen vào. Nhưng với cô, sự tha thứ không phải là “quên hết” hay hết đau ngay lập tức.

Giờ đây, vợ chồng Nhung trò chuyện nhiều hơn, quan tâm đến cảm xúc của nhau. Nửa kia chủ động tạo cảm giác an toàn, còn cô tiếp tục duy trì hành trình phát triển bản thân.