Tính chất chính trị của LHHVN được thể hiện ở chỗ:
(1) Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo toàn xã hội, mọi tổ chức của đất nước ta, trong đó có LHHVN và đội ngũ trí thức KH&CN. Vì thế, LHHVN là hình thức chính trị để Đảng tập hợp, vận động, giáo dục đội ngũ trí thức KH&CN vào các phong trào cách mạng, sự nghiệp CNH, HĐH, hội nhập quốc tế... để thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Đảng.
 |
| VUSTA họp Đoàn chủ tịch Hội đồng Trung ương lần thứ 2. |
(2) LHHVN có Đảng đoàn là tổ chức đảng do Ban Bí thư thành lập để thay mặt Đảng chỉ đạo hoạt động của đội ngũ trí thức KH&CN - bộ phận cấu thành tạo nên nền tảng liên minh chính trị với giai cấp công nhân, giai cấp nông dân - thực hiện đường lối chính trị của Đảng và đất nước.
(3) LHHVN đại diện cho đội ngũ trí thức KH&CN, tạo sự đoàn kết, đồng thuận trong đội ngũ trí thức, góp phần đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, luật pháp của Nhà nước vào đời sống; xây dựng và củng cố chính quyền; tư vấn, tham mưu giúp Đảng, Nhà nước, các cấp ủy, chính quyền xem xét, quyết định đúng đắn các vấn đề quan trọng về KT-XH, KH&CN, giáo dục - đào tạo, phát triển đội ngũ trí thức.
(4) LHHVN là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện chính trị cho đội ngũ trí thức KH&CN trong quan hệ với Đảng và Nhà nước; cùng với các tổ chức, đoàn thể khác trong hệ thống chính trị hợp thành nền tảng liên minh công - nông - trí. Vì thế, LHHVN là một thành tố không thể thiếu được trong hệ thống chính trị nước ta.
(5) LHHVN là cầu nối giữa Đảng và đội ngũ trí thức để quán triệt các nghị quyết, chủ trương của Đảng, thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước, thu hút nhân tài; động viên các hội viên và đội ngũ trí thức phát huy tiềm năng và sức sáng tạo đóng góp có hiệu quả cho sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước.
Tính chất xã hội có quan hệ mật thiết với tính chất chính trị, được còn thể hiện ở chỗ:
(1) LHHVN là tổ chức tự nguyện, tập hợp, đoàn kết và đại diện cho tiếng nói, ý chí của các hội thành viên và các tổ chức khác; bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các hội thành viên, tập hợp và đoàn kết đội ngũ trí thức KH&CN, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của các hội viên.
(2) Kết quả các hoạt động LHHVN đã góp phần giải quyết các vấn đề của xã hội như: huy động các nguồn lực cho hoạt động KH&CN, xoá đói, giảm nghèo, phòng trừ bệnh tật, phòng chống thiên tai, địch họa, bảo vệ môi trường; các hoạt động tương thân tương ái và hỗ trợ cộng đồng nhằm phát triển bền vững.
(3) LHHVN thông qua các hội thành viên để TT&PBKT, hướng dẫn áp dụng tiến bộ KH&CN vào sản xuất, góp phần tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa, giảm nghèo bền vững, cải thiện chất lượng cuộc sống nhân dân; tổ chức các hoạt động giáo dục - đào tạo, góp phần xây dựng xã hội học tập, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài...
(4) LHHVN phối hợp với các tổ chức khác của hệ thống chính trị nước ta để triển khai các hoạt động chung nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp, tăng cường liên minh công nhân - nông dân - trí thức và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; phản ánh nguyện vọng và ý kiến đóng góp của đội ngũ trí thức KH&CN với Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; tham gia đấu tranh bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh, góp phần xây dựng và củng cố tình hữu nghị, sự hiểu biết và hợp tác giữa các quốc gia và dân tộc; tăng cường hợp tác với các tổ chức phi chính phủ, các tổ chức KH&CN khu vực và quốc tế theo quy định của pháp luật.
Như vậy, việc ra đời của LHHVN là một tất yếu khách quan, vừa thực hiện sứ mệnh chính trị, vừa thực hiện sứ mệnh xã hội. Chính vì lẽ đó, Đảng CSVN đã khẳng định LHHVN là tổ chức chính trị - xã hội; Chính phủ đã cụ thể hoá chủ trương quan trọng này của Đảng thành các quy định và chính sách cụ thể; Thủ tướng Chính phủ đã phê chuẩn Điều lệ của LHHVN tại Quyết định 1795/QĐ-TTg ngày 21/10/2015. LHHVN ngày càng lớn mạnh về tổ chức và hoạt động càng hiệu quả, chất lượng, đã khẳng định được vị trí, vai trò là tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ khoảng 2,2 triệu trí thức KH&CN Việt Nam trong tổng số 3,7 triệu hội viên.
>>> Mời quý độc giả xem thêm video: VUSTA tổ chức gặp mặt cơ quan báo chí