Vào đầu tháng 8/2022, sự chú ý của cả thế giới không còn quá tập trung vào xung đột Nga-Ukraine nữa, nhưng tình hình chiến sự đã có một số thay đổi mới đáng chú ý.
Trước hết, hãy nói về tình hình chung của từng mặt trận hiện nay, gồm chiến trường chính Donbass và ba chiến trường phụ là Kharkov, Zaporozhye và Kherson.
Viện nghiên cứu Chiến tranh của Mỹ cho biết, theo hướng Kharkov, cuộc phản công lớn trước đó của quân đội Ukraine đã thất bại hẳn, chủ yếu là do bị thương vong nặng nề nhưng không có hiệu quả rõ rệt. Quân đội Ukraine đã buộc phải điều chỉnh chiến lược và chuyển quân từ Kharkov sang các mặt trận khác, đồng thời không còn tập trung lực lượng theo hướng này.
Quân đội Nga ở hướng này cũng không nhiều, chủ yếu là để kiềm chế quân đội Ukraine và bảo vệ tuyến hậu cần, đương nhiên không thể tiến lên nên; do vậy hai bên lâm vào tình trạng đối đầu bằng pháo binh.
Theo hướng Zaporozhye, ngoài việc diễn ra các trận tấn công vào các vị trí phòng thủ với quy mô nhỏ, thì hiện nay giữa quân đội Nga và Ukraine, chủ yếu là đối đầu bằng pháo binh; và đây là đặc điểm chủ đạo trên hướng mặt trận này.
Theo hướng Kherson, quân đội Ukraine vẫn đang tích cực chuẩn bị cho một cuộc phản công lớn. Hiện cuộc phản công ở Kherson được quân đội Ukraine tuyên bố hoãn đến sáng năm, nhưng họ vẫn đang “tập trung lực lượng, vũ khí”.
Tất nhiên, có những lý do thực tế cho điều này, vì thứ nhất đó là quân đội Ukraine có sức mạnh lớn nhất ở hướng này; trong khi quân đội Nga chỉ là một bộ phận để tổ chức phòng thủ;
Thứ hai: Việc tiếp tế hậu cần của quân đội Ukraine ở hướng này là thuận lợi và dồi dào nhất, còn quân đội Nga cần tiếp tế qua sông, là khâu tiếp tế khó khăn nhất cho công tác bảo đảm hậu cần chiến dịch.
Thứ ba đó là, chiến thắng Kherson có thể phá hủy đầu cầu của quân đội Nga ở phía tây sông Dnepr, giành lại căn cứ lương thực quan trọng, uy hiếp trực tiếp phía đông sông và tiếp cận Crimea. Nếu đạt được, chiến thắng này có ý nghĩa chiến lược với Ukraine và sức tuyên truyền lớn.
Nói cách khác, cuộc phản công của quân đội Ukraine nhằm vào Kherson có khả năng đạt được kết quả thực tế cao về mặt truyền thông - hơn là thực tế trên chiến trường.
Nhưng ở phía ngược lại, Kherson cũng quan trọng không kém đối với quân đội Nga.
Về mặt địa lý, khu vực Kherson làm hàng rào bảo vệ và nơi quan trọng cung cấp nước ngọt cho bán đảo Crimea và phía đông sông Dnepr.
Về mặt chiến lược, nếu tình hình thuận lợi có thể tiếp tục mở rộng vùng kiểm soát về phía Tây. Nếu xảy ra tình trạng quân Ukraine chiếm bên kia sông như hiện nay, rõ ràng sẽ bất lợi cho Nga.
Do đó, khi quân đội Ukraine tập trung lực lượng tên lửa HIMARS quý giá của mình, để tấn công các cây cầu và các nút hậu cần của quân đội Nga ở mặt trận Kherson, thì quân đội Nga cũng đang cử thêm các đơn vị công binh, để cải thiện tình trạng tiếp tế, đồng thời tăng quân ra phía trước.
Theo tờ Skynews, quân đội Nga nhìn chung đã hình thành một khu vực phòng thủ dọc theo đường cao tốc T2207 ở phía bắc Kherson, một khu phòng thủ trên sông Ingulets, và một khu phòng thủ ở ngoại vi thành phố Kherson.
Đồng thời, quân đội Nga cũng đang tăng cường tấn công các địa điểm tập kết và các nút chỉ huy, tiếp tế của quân đội Ukraine trong khu vực.
Trong hai tháng qua, khu vực Kherson đã bị truyền thông và một số nhà lãnh đạo Ukraine hô hào phản công nhiều lần; nhưng trên thực tế, hình thái chiến trường tại khu vực này không có mấy sự thay đổi.
Do đó, trước khi có sự thay đổi cơ bản về cục diện trận chiến theo hướng Kherson, không cần phải quan tâm quá nhiều đến kết quả dự báo kiểu "nó sẽ diễn biến như thế nào", mà nên căn cứ vào tình hình thực tế trên chiến trường.
Còn trên chiến trường chính của Donbass, nay đã có sự phát triển khi tự chia thành bốn mặt trận nhỏ.
Một là chiến trường phía bắc và phía nam Izyum, nơi trực tiếp đe dọa đến sự an toàn của thành phố Slavyansk của quân đội Ukraine (căn cứ chính đóng quân của quân đội Ukraine ở Donbass).
Tình trạng “giằng co” đã kéo dài trong một thời gian, quân đội Nga không có một cuộc tấn công quy mô lớn và quân đội Ukraine cũng không có một cuộc phản công quy nào đáng kể.
Tuy nhiên quân đội Ukraine gần đây đã khôi phục được một phần của tuyến bảo đảm hậu cần và cải thiện trạng thái phòng thủ. Hiện chưa rõ ý định của quân đội Nga trên hướng này.
Thứ hai là chiến trường ở phía đông thành phố Slavyansk. Phòng tuyến này ban đầu nằm trong nhóm thành phố Bakhmut của vùng Luhansk, nơi các trận chiến đấu phòng ngự xung quanh Seversk-Atmusk vẫn đang diễn ra ác liệt.
Thứ ba là mặt trận Donetsk, bao gồm Marinka ở phía tây đến Avadivka ở phía bắc và sau đó là ngoại vi của Gerlovka. Chiến trường này rất quan trọng, nhưng trước đây chúng ta ít đề cập đến. Hiện lực lượng vũ trang Donetsk đã mở một cuộc tấn công tổng lực vào tuyến này, đây là điểm nhấn lớn nhất của cuộc chiến gần đây.
Thứ tư là chiến trường phía nam ở phía tây nam Marinka, thực ra là ở giữa Donetsk nối liền với chiến trường Zaporozhye, đây thực sự là một mặt trận “tương đối bình lặng”.