Ukraine không nghe cảnh báo trực tiếp của tình báo Mỹ
Sau khi phỏng vấn hơn 100 người, cuối cùng tờ "Bưu điện Washington" của Mỹ đã khôi phục lại toàn bộ chiến dịch Kiev của Nga một cách tương đối hoàn chỉnh. Đồng thời, nó cũng giải quyết những nghi ngờ còn đọng lại trong tâm trí của hầu hết mọi người.
Trong những ngày đầu của cuộc xung đột Nga-Ukraine, 5 binh đoàn của Quân đội Nga và một lực lượng lớn gồm 100.000 quân đã có mặt ở biên giới Nga – Ukraine.
Câu hỏi đặt ra đó là, làm cách nào, mà Quân đội Nga đã đánh lừa thành công Bộ Tổng tham mưu (BTTM) Quân đội Ukraine, để họ tin rằng, hướng tấn công chủ yếu của quân Nga không phải ở Kiev?
Nên nhớ rằng, mặc dù Ukraine không phải là đồng minh của Mỹ, nhưng từ tháng 11/2021, tức là trước khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra tới 3 tháng, Mỹ đã cảnh báo Ukraine rằng, Quân đội Nga sẽ tham chiến.
Lời nhắc của Mỹ không dừng lại ở đó, vào tháng 1/2022, Giám đốc cơ quan tình báo Mỹ CIA, thậm chí còn bay thẳng tới Kiev để cảnh báo Tổng thống Ukraine Zelensky rằng, Quân đội Nga sẽ tập kích vào sân bay Antonov ngay khi cuộc chiến bắt đầu. Tuy nhiên, chuyến thăm cá nhân của Giám đốc CIA vẫn không thuyết phục được Ukraine.
Mặc dù trong những tuần trước xung đột, Quân đội Ukraine đã thực sự chuẩn bị; nhưng Quân đội Ukraine luôn tin tưởng chắc chắn rằng, hướng tiến công chủ yếu của Quân đội Nga là vùng Donbass và sẽ chỉ đánh một trận cục bộ ở vùng Donbas, chứ không tấn công toàn bộ lãnh thổ Ukraine.
Chính vì nhận định sai lầm, mà Quân đội Ukraine đã chuyển nhiều sở chỉ huy, sơ tán các chiến đấu cơ khỏi sân bay, thậm chí còn chuyển các đơn vị tên lửa phòng không của Sân bay Antonov ở Kiev đến Luhansk thuộc vùng Donbaas.
Cho đến khi cuộc xung đột nổ ra, hơn một nửa Quân đội chính quy Ukraine (khoảng 125.000 quân chủ lực), đã dồn vào khu vực Donbass.
Sai lầm quá lớn của cơ quan tình báo Ukraine
Trên thực tế, các cơ quan tình báo Ukraine cũng đã tiến hành trinh sát Nga bằng nhiều cách khác nhau, nhưng cuối cùng đã đưa ra kết luận sai lầm: “Nga sẽ không tấn công Ukraine”.
Do lính dù Nga không tiến hành một cuộc diễn tập tấn công mô phỏng cụ thể tại sân bay, nên họ hoàn toàn không thành thạo một cuộc tấn công quy mô lớn.
Một sự cố khác xảy ra vào tháng Hai, một lần nữa lại thêm sức nặng cho nhận định sai lầm của phía Ukraine, khi Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khlenin đã gọi điện cho Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Reznikov và nói rằng, ông cam kết với danh dự Quân đội của mình rằng, Quân đội Nga sẽ không tấn công Ukraine qua lãnh thổ Belarus.
Ông Reznikov đã tin vào lời hứa này và quyết định không tăng thêm quân đến phòng thủ Kiev. Đây cũng là lý do chính khiến Kiev trống quân trong tháng Hai.
Nhưng điều thú vị nhất là vào ngày xung đột nổ ra, tức là tối 24/2, Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khlenin đã gọi điện lại cho Reznikov truyền đạt ý kiến của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Shoigu, hy vọng rằng Quân đội Ukraine có thể đầu hàng. Tuy nhiên, câu trả lời của Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Reznikov rất mạnh mẽ: Tôi chỉ chấp nhận sự đầu hàng của Nga.
Ba ngày sau, 5 tập đoàn quân Nga đã bao vây Kiev từ đông và tây, và Quân đội Nga đã tiến hành một loạt hành động nghi binh chiến dịch thành công. Đúng là Ukraine đã nhận được tin Quân đội Nga không tập trận, nhưng điều này không ảnh hưởng đến việc triển khai của Nga.
Trước hết, Quân đội Nga cho rằng, sau nhiều năm huấn luyện và trải nghiệm chiến đấu thực tế, Quân đội Nga không cần tiến hành huấn luyện và huy động tạm thời nữa. Chính vì điều này mà lính dù Nga đã không tiến hành các cuộc diễn tập tạm thời, để chiếm lấy sân bay trước xung đột.
Ngoài ra, đợt quân tấn công đầu tiên của Nga, thậm chí binh lính Nga còn không được phổ biến kế hoạch chiến đấu; chỉ đến khi Quân đội Nga vượt qua biên giới, họ được thông báo rằng đây không phải là một cuộc tập trận, tất cả đều là thật.
 |
| Ảnh: Người dân thành phố Kiev di tản khỏi thành phố sau ngày 24/2. Nguồn AP |
Để đánh lừa tình báo Ukraine, Quân đội Nga đã hoàn toàn không tiến hành cuộc tổng động viên quy mô lớn. Chính vì vậy, các nhân viên tình báo Ukraine đã không thu được bất kỳ thông tin nào.
Hành động bất ngờ của 100.000 quân Nga, đã hoàn toàn khiến Quân đội Ukraine ở Kiev bị bất ngờ. Lần đầu tiên trong cuộc xung đột, Quân đội Nga đã trực tiếp đổ bộ đường không tại sân bay Antonov.
Vào ngày thứ ba của cuộc xung đột, lực lượng cơ giới của Nga đã có mặt trong thành phố. Phải nói rằng, khả năng hoạch định chiến dịch của tham mưu trưởng Quân đội Nga Gerasimov quả thực sắc bén.
Ngay cả khi Quân đội Nga sau đó rút khỏi Kiev, thì nguyên nhân chủ yếu là do các vấn đề trong quá trình thực thi và đặc biệt là công tác bảo đảm hậu cần của Quân đội Nga, chứ không phải do chiến lược triển khai bị sai lầm.
Quân đội Nga vận chuyển quân như thần và phản ứng của tướng Oleksandr Silsky, chỉ huy lực lượng phòng thủ Kiev của Quân đội Ukraine cũng “không phải dạng vừa”.
Khi quân Nga bất ngờ tràn vào hướng Kiev, tại đây chỉ có 2 lữ đoàn quân Ukraine phòng thủ. Để đối phó và lật ngược tình thế, tướng Sirsky đã ngay lập tức điều động các giảng viên và học viên từ các trường quân sự khác nhau, cùng quân số ở các trung tâm huấn luyện của Quân đội Ukraine (mặc dù chưa hoàn thành thời gian huấn luyện) và các cựu chiến binh đã nghỉ hưu ở thành phố Kiev, để thành lập các đơn vị chiến đấu tạm thời.
Đồng thời, nhà kho vũ khí được mở ngay lập tức, để đưa các loại vũ khí hạng nặng được niêm cất từ thời Liên Xô, để triển khai ở các trận địa bên ngoài thủ đô Kiev.
Quân Ukraine cũng tận dụng tối đa những phân tích thông tin tình báo và hình ảnh của các đơn vị đặc nhiệm tuyến trước, và thậm chí cả thông tin của người dân, để giúp pháo binh Quân đội Ukraine tấn công dữ dội vào đoàn xe vận tải của Quân đội Nga đang tiến trên đường. Điều này đã giúp ổn định toàn bộ trận chiến Kiev.
Có thể nói, trong trận Kiev, kế hoạch tấn công và tốc độ tấn công của Quân đội Nga thật đáng kinh ngạc. Nhưng lực lượng đồn trú ở thủ đô Ukraine với tư cách là quân phòng thủ cũng phản ứng rất nhanh; chỉ trong thời gian ngắn, đã tiến vào các vị trí trọng yếu để thực hiện một cuộc phản công cam go.
Cả Quân đội Nga và Ukraine đều sinh ra từ Quân đội Liên Xô hùng mạnh; nếu là quân đội một quốc gia bình thường, thì hoàn toàn không có khả năng ứng phó như vậy.
Trong ba ngày sau khi bắt đầu xung đột, khi năm đạo quân của Quân đội Nga đã hình thành thế bao vây thành phố, thì tuyến phòng thủ của thủ đô Kiev đã sẵn sàng, và cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine chuyển thang thế trận giằng co.