Thờ cúng tổ tiên từ xa xưa tới nay là một phong tục đẹp của ông cha ta thể hiện lòng thành kính của con cháu với thế hệ cha ông đi trước. Vì vậy, bàn thờ gia tiên trong mỗi gia đình có ý nghĩa vô cùng thiêng liêng. Cách bố trí bàn thờ gia tiên thế nào cho đúng theo phong thủy, theo tuổi gia chủ cần chú ý.

Cho dù ít hay nhiều thì bàn thờ tối thiểu cũng cần phải có: Bát hương, ba chén nước và các đồ cúng ăn được. Còn đối với một bàn thờ gia tiên đầy đủ chuẩn nhất thì sẽ có những vật như sau: Bàn thờ, khám thờ - ngai thờ, ảnh thờ, bát hương, đèn thái cực - đền lưỡng nghi, lọ hoa - mâm quả, bộ đỉnh hương, ba chén nước, hoành phi, câu đối.

Việc bài trí bàn thờ có nhiều tiêu chuẩn, điều kiện khác nhau không phải áp dụng một cách cứng nhắc và bắt buộc nhưng có những nguyên tắc bài trí không nên làm sai. Một trong những điểm mà gia chủ nhất định phải lưu ý khi bài trí bàn thờ chính là sự cân bằng âm dương.

Các vật phẩm dùng để thờ cúng thường được làm bằng gỗ, gốm, sứ, đồng... Trong đó, phần lớn cá gia đình sẽ sử dụng bàn thờ, kệ thờ, tủ thờ bằng gỗ; các vật phẩm thờ cúng khác sẽ làm bằng sứ; bộ tam sự làm bằng đồng... Tùy theo điều kiện của từng gia đình mà gia chủ lựa chọn kích thước bàn thờ và vật phẩm thờ cúng cho phù hợp.

Mất cân bằng âm dương ngũ hành là lỗi sai cơ bản mà không ít nhà mắc phải. Khi mua vật phẩm bày trên bàn thờ, gia chủ cần hết sức chú ý đến điều này.

Khu vực thờ cúng tốt nhất phải có sự cân bằng giữa các yếu tố của ngũ hành gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Một bàn thờ đồng bộ, tất cả các thứ đều làm bằng gỗ hoặc bằng đồng không phải lựa chọn tốt nhất. Toàn bộ vật phẩm thờ cúng bằng gỗ được cho là sẽ làm cản trở việc tụ lộc. Trong khi đó, tất cả mọi thứ đều bằng đồng sẽ tạo ra cảm giác nặng nề.

Ngoài ra, gia chủ khi sắm đồ thờ cúng cũng cần chú ý đến vấn đề hài hòa về mặt kích thước. Bàn thờ lớn có thể bày vật phẩm lớn, bàn thờ nhỏ thì chỉ nên chọn các vật phẩm có kích thước vừa phải, không quá lớn.

Đối với bộ tam sự, hai chân đèn sẽ để hai bên bàn thờ, đỉnh hương đặt ở giữa. Kích thước của các vật trong bộ tam sự cần tương đương nhau. Đỉnh hương sẽ được đặt cao hơn để tạo thế thoải dần về hai bên. Đỉnh hương đặt phía sau bát hương được sử dụng để đốt trầm. Nếu sử dụng lư bằng gỗ thì rất nguy hiểm vì dễ bắt lửa gây ra cháy lớn. Vì vậy, đỉnh hương gỗ có thể đẹp nhưng lại không phát huy được tác dụng đốt hoặc xông trầm.

Đối với mâm bồng, nếu chỉ sử dụng một mâm bồng thì cần đặt trước bát hương. Nếu có hai mâm bồng phụ thì cần đặt ở hai bên bàn thờ để tạo ra sự cân đối.

Tùy theo điều kiện của gia đình mà gia chủ có thể chọn vật phẩm thờ cúng cho phù hợp, không nhất thiết cứ phải chọn đồ đắt tiền mới tốt. Tuy nhiên, một điều cần lưu ý là phải bài trí bàn thờ sao cho cảm giác ấm cúng, đủ đầy, không nên để bàn thờ quá lạnh lẽo.

* Thông tin mang tính chất tham khảo