Hãng kiểm toán E&Y đã đưa ra kết luận ngoại trừ đối với Báo cáo tài chính bán niên năm 2019 đã soát xét của CTCP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (Mã CK: HAG). Cơ sở để E&Y đưa ra kết luận ngoại trừ bao gồm 2 nguyên nhân chính.
Cụ thể, E&Y cho biết đã không thể thu thập đầy đủ bằng chứng thích hợp để xác định khả năng thu hồi của số dư nợ tồn đọng có giá trị 2.548,7 tỷ đồng, trên tổng số hơn 8.527 tỷ đồng phải thu ngăn hạn và dài hạn trên BCTC của HAG vào ngày 30/6/2019. Hãng kiểm toán này không thể xác định liệu có cần thiết phải điều chỉnh các khoản mục nói trên hay không.
Bên cạnh đó, đơn vị kiểm toán cũng cho biết HAG đã ghi nhận một khoản thu nhập khác từ việc hoàn nhập số dư dự phòng thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) với số tiền là 335,29 tỷ đồng (tại ngày 31/12/2018).
Tuy nhiên, E&Y cho rằng việc trích lập này đã được thực hiện trong các năm trước căn cứ vào quy định tại Khoản 3, Điều 8, Nghị định số 20/2017/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với các giao dịch liên kết (Nghị định 20).
Trong kỳ kế toán 6 tháng kết thúc ngày 30/6/2019, HAG cũng không ghi nhận khoản dự phòng thuế TNDN tương tự với số tiền là hơn 155,3 tỷ đồng.
Hãng kiểm toán này đánh giá nếu HAG thực hiện việc ước tính và ghi nhận chi phí thuế TNDN theo hướng dẫn của Nghị định 20, chỉ tiêu Thu nhập khác sẽ giảm 335,29 tỷ đồng. Ở chiều hướng ngược lại, chỉ tiêu Chi phí thuế TNDN hiện hành sẽ tăng 155,36 tỷ đồng. Các chỉ tiêu lỗ trước thuế và lỗ sau thuế của HAG sẽ tăng với số tiền lần lượt là 335,29 tỷ đồng và 490,65 tỷ đồng.
Mặt khác, Báo cáo tài chính bán niên 2019 đã soát xét của HAG cho thấy mức lỗ lũy kế sau thuế ở mức 706 tỷ đồng.
Theo tính toán của VietTimes, nếu thực hiện điều chỉnh theo ý kiến kiểm toán, HAG có thể báo lỗ tới hơn 1.100 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2019.
Giải trình từ HAGL
Đối với các khoản phải thu tồn đọng, báo cáo giải trình của HAG cho biết các bên liên quan đang vận hành nhiều dự án kinh doanh khá đa dạng như bất động sản, trồng trọt, chăn nuôi với khối tài sản đa dạng, trong đó nhiều dự án đang trong giai đoạn đầu tư xây dựng cơ bản.
Do đó, các dự án này chưa tạo ra lợi nhuận và dòng tiền thặng dư, rất khó khăn trong việc xác định giá trị tài sản và dòng tiền trả nợ cho tập đoàn.
“Chúng tôi tin rằng khi các dự án kinh doanh của các bên liên quan đi vào vận hành thương mại và có lợi nhuận thì việc đánh giá khả năng thu hồi các khoản nợ phải thu sẽ trở nên dễ dàng hơn và kiểm toán viên sẽ có đủ thông tin để đưa ra ý kiến chấp nhận toàn bộ” - công văn giải trình của HAG do Tổng Giám đốc HAG Võ Trường Sơn ký, cho hay.
Đối với việc hoàn nhập chi phí dự phòng thuế TNDN, theo đánh giá của Ban Giám đốc công ty, quy định tại Khoản 3, Điều 8 của Nghị định 20 còn nhiều điểm bất hợp lý, có nhiều cách hiểu khác nhau gây khó khăn trong việc áp dụng thực tiễn.
Trong thời gian qua, HAG đã tích cực làm việc với các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan về vấn đề này. Tập đoàn cũng tin tưởng Nghị định 20 sẽ được sửa đổi trong thời gian sớm nhất.
Được biết, E&Y cũng phản ánh hạch toán chi phí thuế TNDN tương tự diễn ra tại công ty con của HAG là CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico - Mã CK: HNG). Nếu thực hiện theo điều chỉnh của hãng kiểm toán này, HNG cũng sẽ ghi tăng khoản lỗ sau thuế trong nửa đầu năm 2019 lên thêm 252,228 tỷ đồng./.