|
|
|
Các bộ não nhỏ bị nhiễm bệnh cho thấy mức độ tiêu diệt các khớp thần kinh nhanh bất thường. Ảnh: The Conversation.
|
Trong nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Molecular Psychiatry, các chuyên gia từ Thụy Điển và bệnh viện trực thuộc Đại học Harvard ở Boston, Mỹ, đã thử tạo ra những "organoit trong não”, giả lập bộ não có kích thước bằng đầu kim và cho nó nhiễm nCoV.
Những gì họ quan sát đã trả lời cho câu hỏi Covid-19 ảnh hưởng đến não bộ như thế nào. Các khớp thần kinh kết nối giữa các tế bào não giúp con người giao tiếp. Điều mà các chuyên gia nhận thấy đó là hàng loạt khớp thần kinh bị tiêu diệt trong quá trình nhiễm nCoV.
Thông thường, bộ não sẽ "cắt tỉa" những khớp thần kinh nhất định không hoạt động khi chúng không còn cần thiết. Mục đích là để nhường chỗ cho những khớp thần kinh mới. Nhưng các bộ não nhỏ bị nhiễm bệnh cho thấy mức độ tiêu diệt các khớp thần kinh nhanh bất thường. Tốc độ này thậm chí tương đương ở những người mắc những bệnh rối loạn thần kinh như tâm thần phân liệt, Alzheimer và Parkinson.
Điều này có thể giải thích nhiều người bị hậu Covid-19 cho biết họ gặp các triệu chứng thần kinh. Đó cũng là thủ phạm khiến Covid-19 làm tăng nguy cơ phát triển một số rối loạn thần kinh.
Các nghiên cứu trước đây đã chứng minh người mắc Covid-19 có nguy cơ cao gặp những biến chứng như đột quỵ, vấn đề về trí nhớ, trầm cảm, lo lắng, đau nửa đầu. Hơn 1/3 bệnh nhân báo cáo về các triệu chứng thần kinh, theo bài báo công bố hồi tháng 2 trên tạp chí Therapeutic Advances in Chronic Disease.
Một số người bị hậu Covid-19 cũng gặp phải các triệu chứng thần kinh như run, vấn đề về vận động, co cơ không tự chủ, co giật, vấn đề về thính giác và thị lực, vấn đề về thăng bằng và phối hợp, triệu chứng khác giống bệnh Parkinson.
Các triệu chứng thần kinh thường gặp nhất của hậu Covid-19 là "sương mù não", đau đầu, lú lẫn, rối loạn giấc ngủ, rối loạn tâm trạng, vấn đề về khứu giác hoặc vị giác và rối loạn chuyển hóa máu (rối loạn của hệ thần kinh tự chủ có thể dẫn đến ngất xỉu), giảm huyết áp khi đứng, nhịp tim nhanh và vấn đề khác chức năng không tự chủ của cơ thể.
Nhóm tác giả cảnh báo những bộ não mà họ tạo ra rất nhỏ, chúng có thể giống não của thai nhi hơn người lớn. Tuy nhiên, một số nghiên cứu về những người tử vong vì Covid-19 cũng cho thấy những tế bào thần kinh bị tiêu diệt, giảm độ dày của chất xám trong não, các dấu hiệu mất khớp thần kinh.
Gần 20% người trưởng thành ở Mỹ đã mắc Covid-19, tương đương khoảng 50 triệu ca, báo cáo về những triệu chứng kéo dài sau khi khỏi bệnh, theo dữ liệu do Cục Điều tra Dân số Mỹ thu thập vào mùa hè này.
Long Covid được định nghĩa là các triệu chứng tồn tại hoặc xuất hiện lâu sau khi hết nhiễm virus. Dù vậy, các định nghĩa vẫn chưa hoàn toàn thống nhất với nhau trong các tài liệu của WHO, CDC hoặc tài liệu chuyên khoa tại các nước.
Nhiều chuyên gia cho rằng Covid-19 kéo dài nên được định nghĩa là tình trạng giống hội chứng mệt mỏi mạn tính phát triển sau mắc bệnh, tương tự các hội chứng sau nhiễm virus khác như nhiễm herpes, bệnh Lyme và thậm chí cả Ebola. Các biến chứng khác như cần phải chăm sóc đặc biệt không nên được liệt kê vào nhóm triệu chứng Covid-19 kéo dài này.
Muốn ăn uống lành mạnh nhưng hay stress công việc? Muốn tập thể dục đều đặn nhưng hay làm việc trễ? Mục Sức khỏe của Zing giới thiệu một số sách để đồng hành cùng bạn từ phòng gym đến đường chạy, từ văn phòng đến bếp ăn. Tuyển tập này sẽ cung cấp thêm nhiều lựa chọn, và bớt đi một số nỗi lo trên hành trình cân bằng cuộc sống hiện đại.