Hoạt động đấu thầu của Công ty Phúc Huy dưới góc nhìn pháp lý từ chuyên gia [Kỳ 3]

Các hoạt động đấu thầu của Công ty Phúc Huy, với những đặc trưng như tỷ lệ trúng thầu cao, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách thấp và mối quan hệ thân thiết với một số đơn vị tư vấn mời thầu, cần được soi chiếu dưới các quy định của pháp luật để đảm bảo môi trường cạnh tranh, minh bạch.

Hải Đăng 02/10/2025 07:00

Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, các dấu hiệu đáng chú ý trong hoạt động đấu thầu của Công ty Phúc Huy có thể được tổng kết lại bao gồm: Tỷ lệ trúng thầu tổng thể 86,36% và 100% trong năm 2025; tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước trung bình chỉ khoảng 1,34%; và việc trúng phần lớn các gói thầu do một nhóm 3 đơn vị tư vấn "quen mặt" mời thầu. Đặc biệt, việc thường xuyên là nhà thầu duy nhất vượt qua vòng đánh giá kỹ thuật đặt ra câu hỏi về các tiêu chí trong hồ sơ mời thầu.

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, đã quy định rất chặt chẽ các hành vi bị cấm nhằm đảm bảo một môi trường đấu thầu lành mạnh. Cụ thể, tại Điều 16, khoản 6, Luật nghiêm cấm các hành vi "Không bảo đảm công bằng, minh bạch", trong đó có việc "Nêu điều kiện trong hồ sơ mời thầu nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, nhà đầu tư hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu, nhà đầu tư gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng".

Việc một nhà thầu liên tục vượt qua vòng kỹ thuật trong khi nhiều đối thủ khác bị loại vì những lý do như "thiếu bản vẽ biện pháp thi công", "thuyết minh chưa phù hợp"... cần được xem xét cẩn trọng để đảm bảo rằng các tiêu chí kỹ thuật trong hồ sơ mời thầu không quá chi tiết hoặc đặc thù đến mức chỉ một số ít doanh nghiệp có thể đáp ứng, vô hình trung làm hạn chế cạnh tranh.

Để có góc nhìn đa chiều, khách quan, Báo Tri thức và Cuộc sống đã tham vấn ý kiến của các chuyên gia.

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP HCM cho biết: "Mục tiêu cao nhất của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP, Thông tư 79/2025/TT-BTC là tạo ra một sân chơi bình đẳng cho tất cả các doanh nghiệp có đủ năng lực. Về mặt pháp lý, việc một nhà thầu trúng nhiều gói thầu không phải là sai. Tuy nhiên, khi các chiến thắng này tập trung vào một nhóm nhỏ các bên mời thầu và đi kèm với tỷ lệ tiết kiệm ngân sách rất thấp, các cơ quan quản lý nhà nước cần thực hiện công tác giám sát, kiểm tra theo quy định tại Điều 86 của Luật Đấu thầu. Cần rà soát lại quy trình lập, thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu để đảm bảo các tiêu chí đưa ra là khách quan, phù hợp với tính chất của gói thầu và không tạo ra rào cản vô hình đối với các nhà thầu khác".

Dưới góc độ nghiệp vụ và hiệu quả kinh tế, chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang phân tích: "Tỷ lệ tiết kiệm ngân sách là một chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả của công tác đấu thầu. Một tỷ lệ tiết kiệm chỉ hơn 1% là con số đáng báo động, cho thấy giá trúng thầu rất sát với giá gói thầu, thể hiện mức độ cạnh tranh không cao. Vai trò của đơn vị tư vấn là cực kỳ quan trọng. Họ phải độc lập về pháp lý và tài chính với nhà thầu theo quy định tại Điều 6 của Luật Đấu thầu. Cần làm rõ mối quan hệ giữa chủ đầu tư, đơn vị tư vấn và các nhà thầu để đảm bảo tính khách quan. Khi một nhà thầu duy nhất lọt qua vòng kỹ thuật, cần xem xét liệu các tiêu chí kỹ thuật có thực sự cần thiết hay đang được 'may đo' để hướng đến một đối tượng cụ thể. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cơ hội của các doanh nghiệp khác mà còn có nguy cơ gây lãng phí cho ngân sách nhà nước".

Để hoạt động đấu thầu ngày càng minh bạch và hiệu quả, việc tăng cường công tác giám sát, kiểm tra của các cơ quan chức năng, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình của các chủ đầu tư và đơn vị tư vấn là vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các nhà thầu chân chính mà còn đảm bảo mỗi đồng vốn đầu tư công được sử dụng một cách tối ưu, mang lại lợi ích cao nhất cho xã hội.

#đấu thầu #Phúc Huy #quy định pháp luật #cạnh tranh công bằng #giám sát đấu thầu #tỷ lệ trúng thầu