Dầu ăn là nguyên liệu quen thuộc trong mọi căn bếp, nhưng nếu bảo quản không đúng cách, dầu có thể bị ôi thiu, biến chất và sản sinh các hợp chất độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vậy cần làm gì để giữ dầu ăn luôn an toàn và chất lượng?
Không chỉ chọn loại dầu tốt, cách bạn bảo quản dầu ăn cũng quyết định mức độ an toàn khi chế biến thực phẩm. Dưới đây là những nguyên tắc đơn giản giúp dầu ăn không bị hỏng, tránh hình thành chất độc hại gây hại cho tim mạch và gan.
Hiểu rõ nguyên nhân khiến dầu ăn bị ôi thiu
Dầu ăn dễ bị ôi khi tiếp xúc với ánh sáng, không khí và nhiệt độ cao. Quá trình oxy hóa làm dầu đổi màu, có mùi hắc và vị đắng. Nếu tiếp tục sử dụng, các chất oxy hóa này có thể tạo ra gốc tự do, gây tổn thương tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư, tim mạch, gan nhiễm mỡ.
Ngoài ra, độ ẩm và tạp chất thực phẩm còn lại trong dầu sau khi chiên rán cũng thúc đẩy quá trình hỏng nhanh hơn.
Chọn chai đựng dầu phù hợp
Nên chọn chai thủy tinh tối màu hoặc nhựa đục để hạn chế ánh sáng chiếu vào, làm chậm quá trình oxy hóa. Tránh dùng chai kim loại vì có thể phản ứng với dầu.
Khi rót dầu ra sử dụng, nên đậy nắp thật kín ngay sau đó để hạn chế tiếp xúc với không khí.
Bảo quản nơi khô ráo, tránh nhiệt độ cao
Nhiệt độ cao là kẻ thù của dầu ăn. Vì vậy, không nên đặt chai dầu gần bếp, lò nướng, hoặc ánh nắng trực tiếp.
Tốt nhất là bảo quản dầu ở nơi mát, tối và thông thoáng, như tủ bếp hoặc ngăn mát tủ lạnh (đặc biệt với các loại dầu dễ oxy hóa như dầu mè, dầu óc chó, dầu hạt lanh).
Không tái sử dụng dầu chiên nhiều lần
Dầu chiên đi chiên lại không chỉ làm mất hương vị món ăn mà còn sinh ra acrolein, aldehyde và peroxit – những chất độc có thể gây viêm gan, rối loạn tiêu hóa, thậm chí ung thư.
Nếu cần tái sử dụng, chỉ nên lọc qua giấy hoặc vải mịn, dùng lại một lần duy nhất, cho các món ít thời gian chiên rán.
Không đổ dầu vào chai cũ chưa rửa sạch
Khi dầu cũ còn sót lại trong chai, nó sẽ nhanh chóng làm hỏng phần dầu mới. Hãy rửa sạch, lau khô chai trước khi châm thêm dầu mới để tránh vi khuẩn và hơi ẩm ảnh hưởng đến chất lượng dầu.
Nhận biết dầu ăn bị hỏng
Dấu hiệu dầu hỏng gồm:
Màu sẫm hơn bình thường
Có mùi khét, mùi hôi khó chịu
Sệt, đặc, hoặc xuất hiện cặn đục
Khi thấy những dấu hiệu này, tuyệt đối không nên dùng để nấu ăn hay chiên rán, vì đó là lúc dầu đã bị biến đổi hóa học.
Một vài lưu ý khi sử dụng dầu ăn
Không đun dầu ở nhiệt độ quá cao (trên 180°C) vì dễ hình thành chất độc hại như acrylamide.
Dùng lượng dầu vừa phải, tránh để dầu sôi lâu không cho thực phẩm vào.
Ưu tiên luân phiên sử dụng nhiều loại dầu (dầu oliu, dầu đậu nành, dầu hướng dương...) để cân bằng dinh dưỡng.
Bảo quản đúng cách không chỉ giúp dầu ăn giữ được hương vị tự nhiên mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe cả gia đình. Một chai dầu ăn được giữ gìn cẩn thận chính là nền tảng cho những bữa ăn lành mạnh và ngon miệng mỗi ngày.
