Có một thứ văn hóa mang tên “đổ lỗi cho nạn nhân”
Một cô gái xinh đẹp ở Gia Lai vừa chết tức tưởi dưới 36 nhát dao tàn độc của chồng - một thiếu gia giàu có nhưng nghiện ngập cờ bạc, chỉ vì muốn ly hôn. Ở bên kia thế giới, cô sẽ không thể ngờ được rằng mình bị dư luận dèm pha cho rằng cô cậy xinh đẹp, ham giàu sang nên quyến rũ thiếu gia dù biết anh ta kẻ nghiện ngập, vì tham lam, chọn sai chồng nên kết cục thế là “tự làm tự chịu”.
Một chị ở Long An, bị một kẻ đồi bại kề dao vào cổ đòi “quan hệ” nếu không sẽ giết cả 3 mẹ con. Để cứu 2 đứa con đang nằm ngủ bên cạnh, chị đã chấp nhận để kẻ đó hiếp dâm mình. Nhưng khi chị trình báo, cơ quan công quyền lại kết luận đó là “tự nguyện quan hệ” vì có cơ hội bỏ chạy mà không chạy. Hiện giờ chị sống trong sự cười chê của họ hàng, xóm giềng vì cho rằng chị lăng loàn, “vừa ăn cướp vừa la làng”, không biết xấu hổ.
Chị bị dồn đến bước đường cùng, đến nỗi phải làm một việc chưa từng có: Nạn nhân bị cưỡng hiếp viết đơn gửi cơ quan công quyền xin vào tù vì không chịu nổi tiếng thị phi.
Chị viết đầy đau đớn: “Tôi không còn muốn làm một công dân bình thường do các ông quản lý nữa. Tôi muốn trút bỏ. Tôi đồng ý làm một người mẹ vô tâm, vô trách nhiệm với hai cô con gái bé nhỏ của mình giống như lời ông trưởng công an huyện đã nói trước mọi người rằng tôi hãy mặc kệ hai đứa trẻ và chạy ra ngoài thoát thân tự cứu lấy bản thân tôi”.
Một thai phụ mang thai cùng quẫn ôm 2 con nhảy sông tự vẫn ở Nghệ An sẽ chết không nhắm mắt vì đang bị dư luận mắng chửi mẹ ác độc, muốn chết thì chết một mình, hổ dữ không ăn thịt con. Mọi người cũng xót thương người chồng “bỗng dưng” mất cả vợ lẫn con.
Và còn rất nhiều vụ án bạo lực gia đình, xâm hại tình dục khác mà nạn nhân là phụ nữ và trẻ em gái lại bị dư luận, thậm chí không ít người làm ở cơ quan công quyền chất vấn, phán xét, chê trách, kết tội. Họ cho rằng chị em bị đánh là do nói nhiều, vụng về, không biết chiều chồng, không khéo léo. Chồng nó đi chơi một tí, uống rượu một tí thì cũng cố bỏ qua, còn nói nhiều. Chồng đòi quan hệ có nghĩa là nó yêu mình, dù mệt mỏi thì cũng cố mà chiều nó, không cho thì nó đi tìm đàn bà khác…
Thường gặp trong các vụ án cưỡng hiếp, nữ nạn nhân thường bị đổ lỗi ăn mặc hở hang, đi đêm, đi chỗ tối, đi tắm không cài cửa, đi ngủ không mặc quần áo, không biết đề phòng… Như vậy, nạn nhân có lỗi đã làm kẻ gây án “thú tính nổi lên”, “không kiềm chế được dục vọng”. Nạn nhân phải chịu trách nhiệm cho việc để xảy ra xâm hại cho mình.
Nếu theo lý luận như vậy, có lẽ các nạn nhân, người bị hại có khi phải đi tù, phải bị lên án chứ không phải là kẻ phạm tội. Mỗi người đang chỉ trích các nạn nhân thử đặt tay lên trán nghĩ lại: Điều đó có lý hay không?. Và ai đó đang không tiếc lời cười chê phụ nữ dại dột, ngu xuẩn, tham lam, độc ác hãy tự hỏi trái tim mình: tính người còn không?
Phụ nữ chúng tôi chọn hạnh phúc
Phụ nữ chúng tôi không xuẩn ngốc lựa chọn một người đàn ông xấu xa, bạo lực, nghiện ngập, lừa dối làm chồng. Chúng tôi đã chọn người đàn ông dễ thương, tốt bụng, chân thành, chăm chỉ, yêu mình (khi anh ta đang tán tỉnh) để lấy làm chồng. Chúng tôi chọn người mà chúng tôi tin sẽ cùng mình xây dựng hạnh phúc.
 |
| Bị đánh đập, cưỡng hiếp, nạn nhân bị bạo lực gia đình, xâm hại tình dục càng thêm tổn thương bởi định kiến (Ảnh minh hoạ) |
Chỉ có điều, trong quá trình làm chồng đó, những người đàn ông đã không giữ được những điều tốt đẹp như khi anh ta cưới vợ. Anh ta đã không biết quý trọng người vợ, không biết kiềm chế thói xấu, tự mình đập vỡ tình cảm mà phụ nữ đã dành cho họ và phá nát gia đình.
Nếu người chồng không cờ bạc, phá gia chi tử, người vợ đã không ngột ngạt đòi ly hôn. Nếu anh ta biết kìm chế đã không vung giao giết vợ. Nếu người đàn ông biết quan tâm, chăm sóc đã không để người vợ cô độc suy sụp, trầm cảm, cùng quẫn đến mức nhảy sông chết chung cùng ba con. Nếu kẻ ác kia không kề dao vào cổ, đe doạ giết cả mẹ lẫn con, người phụ nữ kia đã không để yên cho anh ta cưỡng hiếp…
Và cho dù cả hai đều có lỗi làm hôn nhân tan vỡ thì vẫn có nhiều cách nhân văn, tử tế để tìm ra cách cư xử với nhau tốt hơn chứ không phải bằng bạo lực, mắng chửi, tuyệt tình. Và tuyệt đối, không bao giờ chỉ có phụ nữ có lỗi trong việc bị đàn ông làm tổn thương.
Có ai biết rằng, chính vì chúng ta luôn phán xét, đổ lỗi cho phụ nữ nên có rất nhiều phụ nữ đang chịu sự đánh đập, hành hạ từ người chồng mà không dám giải thoát cho mình. Vì bị định kiến “tự kỷ ám thị”, không ít chị em cũng tư nhận rằng họ bị chồng đánh, bị hắt hủi, bị phản bội là do mình già (chồng họ lấy họ từ rất trẻ), không đẹp (họ hy sinh hết cho chồng con, không biết chăm sóc mình), không biết chiều chồng (dù hàng ngày cơm bưng nước rót cho anh ta), không biết kiếm tiền (dù hùng hục làm osin cho cả gia đình 7-8 người). Và họ chấp nhận bị đánh mấy chục năm, cho đến ngày bị chồng đánh chết.
Cũng không ít nạn nhân các vụ cưỡng hiếp không dám tố cáo, vì sợ bị dư luận mắng chửi là dâm đãng, lăng loàn, đáng kiếp… Một đứa trẻ bị xâm hại tình dục nhưng lại bị trách móc, dằn vặt sẽ tin rằng đó là lỗi của chúng và có thể chấp nhận sự xâm hại khác trong suốt quãng đời còn lại.
Sẽ như thế nào nếu đến một ngày chúng ta chứng kiến vụ xâm hại tình dục nhưng lại im lặng bỏ qua vì cho rằng nạn nhân “đáng bị như thế”?
Đừng phán xét, đổ lỗi, lên án phụ nữ chúng tôi nữa. Hãy trách móc, lên án những người đàn ông có lỗi. Đừng viết những status dạy phụ nữ phải mặc thế này, đi đứng thế kia hoặc khuyên phụ nữ phải tỉnh táo, thông minh, sáng suốt khi chọn chồng, đừng chọn người chồng giàu nhưng hư hỏng, cờ bạc hay đừng chọn người bạo lực, dối trá, ươn hèn… Tại sao lại chỉ phụ nữ chúng tôi phải chịu trách nhiệm cho hành động của đàn ông? Hoặc đơn độc xây dựng hạnh phúc gia đình?
Một cuộc hôn nhân tốt đẹp, một mối quan hệ bền chặt không phải chỉ do phụ nữ lựa chọn. Nó còn phải được một người đàn ông xứng đáng cùng xây dựng.
Vì thế, các anh hùng bàn phím hay những người cho rằng chỉ phụ nữ mới cần dạy dỗ, khuyến cáo hãy viết những cái status mới, bắt đầu bằng: “Đàn ông không muốn bị vợ bỏ hãy biết “làm đẹp” chính mình”, “Đàn ông không muốn tù tội hãy biết kìm nén giận dữ”…
Nếu chúng ta chỉ hô hào phụ nữ phải lựa chọn đúng người đàn ông hào phóng, hiểu biết, bao dung, trung thực, không cờ bạc rượu chè, không ươn hèn, yếu đuối thì.. 99% đàn ông Việt Nam sẽ ế vợ.
Lúc đó phải chăng, phụ nữ chúng tôi sẽ quay sang yêu nhau!.