Nhiều người cho rằng óc, lòng cá bổ dưỡng, béo ngậy không nên bỏ đi khi chế biến, một số khác lại cho rằng chúng có chứa nhiều chất bẩn. Xin chuyên gia tư vấn liệu có nên ăn các bộ phận này của cá? (Lê Hồng Hạnh - Hà Nội)
PGS Nguyễn Duy Thịnh - nguyên giảng viên Viện Công nghệ Thực phẩm, Trường Đại học Bách Khoa (Hà Nội) - tư vấn:
Cá chứa nhiều chất dinh dưỡng cho sức khỏe như chất đạm, omega-3, vitamin, khoáng chất. Đây là món ăn tốt cho người bị bệnh mãn tính như tim mạch, đái tháo đường, người suy giảm miễn dịch, trẻ nhỏ. So với đạm từ các loại thịt, đạm từ cá dễ hấp thu, tốt cho hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, chất béo trong cá cũng là nguồn dinh dưỡng quý vì đây là chất béo không no, tốt cho sức khỏe, giúp bạn tăng cholesterol HLD tốt cho mạch máu, thu gom cholesterol xấu (LDL). Cá còn chứa các axit amin, phosphatid, serebrorid, sterid... tham gia vào quá trình chuyển hóa tế bào, màng tế bào.
Tuy nhiên, khi ăn cá, bạn cần lưu ý những bộ phận cần loại bỏ thật sạch tránh ngộ độc, ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa:
Mang cá: Đây được xem là bộ phận bẩn nhất của cá. Mang giống với phổi của động vật, là cơ quan hô hấp và chứa nhiều vi khuẩn, ký sinh trùng. Đặc biệt, đối với các loại cá sống ở các vùng nước ô nhiễm kim loại nặng thủy ngân, mang cũng trở thành nơi lưu trữ những độc tố này. Việc ăn phải mang cá chứa độc tố có thể khiến chất độc tích tụ vào cơ thể, lâu dần gây bệnh tật.
Màng đen, hoặc trắng ở bụng cá: Lớp màng này có vai trò bao bọc, bảo vệ hệ thống nội tạng của cá. Lớp màng chứa các chất béo và nhiều vi khuẩn không tốt. Do đó, cần loại bỏ lớp màng này khi mổ cá để làm sạch chất độc tồn dư và không gây tanh, hôi cho phần thịt.
Ruột cá: Đây là cơ quan tiêu hóa, chứa các chất cặn bã. Ruột cá có thể chứa vi sinh vật sống dưới nước hoặc ký sinh trùng như trứng sán, trứng giun và giun xoắn. Nếu cá bị ươn, ruột nhanh chóng phân hủy gây nhiễm độc cho thịt cá. Khi chế biến, bạn nên bỏ ruột, gan. Một số loại cá lớn như cá lăng, cá giò người ta giữ lại ruột cá. Tuy nhiên, bạn nên làm thật sạch cặn bã bám ở lòng cá và tuyệt đối chế biến chín kỹ, ăn lòng khi cá còn tươi.
Mật cá: Cơ quan này không chỉ gây ra vị đắng mà còn có thể có độc. Cá càng to mật càng độc. Nhiều người quan niệm nuốt mật cá tốt cho sức khỏe nhưng đây là quan niệm sai lầm. Mật cá chứa 5α Cyprinol dẫn tới ngộ độc, suy thận, thậm chí tử vong.