Nhắc đến Ninh Bình, du khách thường nghĩ ngay đến dê núi, cơm cháy hay gỏi nhệch. Thế nhưng, vùng đất cố đô còn sở hữu một món ăn dân dã ít người biết đến, chỉ xuất hiện vào một số thời điểm trong năm: dún đá – loại rêu mọng nước, trong veo như thạch, giòn mát và độc đáo bậc nhất.
Dún đá thường mọc bám trên vách núi đá vôi, nhất là ở những khe hốc ẩm ướt. Sau những cơn mưa xuân hoặc vào khoảng tháng 9 – 10, khi tiết trời mát ẩm, loài rêu này lại sinh sôi, phủ xanh từng mảng đá khô cằn. Có nơi, dún đá chỉ nhỏ bằng bàn tay; nhưng cũng có chỗ mọc thành cụm lớn, xanh mướt như một tấm thảm tự nhiên.
Thoạt nhìn, dún đá khá giống mộc nhĩ nhưng mềm, trong, mọng nước, sờ vào thấy mát lạnh. Mùi ngai ngái của rêu núi tạo nên dấu ấn riêng, khiến ai lần đầu tiếp xúc đều tò mò muốn thử.
Dún đá sau khi hái về phải rửa nhiều lần cho sạch lá cây, sỏi đá lẫn vào. Người dân thường ngâm trong nước vo gạo hoặc nước vôi trong để loại bỏ mùi tanh và giữ cho rêu giòn hơn. Trước khi chế biến, họ chần sơ qua nước sôi để dún đá vừa trong, vừa giữ nguyên được độ mọng nước.
Từ nguyên liệu này, người Ninh Bình có nhiều cách biến tấu. Có nhà luộc đơn giản rồi chấm muối vừng, muối lạc; có nơi xào tỏi để giữ vị giòn; hoặc cầu kỳ hơn thì làm nộm trộn cùng rau thơm, lạc rang, gia vị chua ngọt. Dù chế biến theo kiểu nào, dún đá vẫn giữ được đặc trưng là sự giòn mát và lạ miệng, khiến người ăn nhớ lâu.
Dún đá chỉ xuất hiện theo mùa và rất khó bảo quản, ngay cả khi để trong ngăn mát tủ lạnh cũng chỉ giữ được vài ngày. Chính vì thế, muốn thưởng thức món quà thiên nhiên này, du khách phải đến tận Ninh Bình đúng dịp.
Vào mùa, dún đá thường được bày bán ở các khu chợ truyền thống gần núi đá với giá từ 30.000 – 40.000 đồng/kg. Nhiều du khách khi ghé chợ địa phương đã chọn mua về làm quà, vừa lạ mắt vừa mang đậm dấu ấn vùng đất cố đô.
Foodtour Ninh Bình không chỉ có dê núi hay cơm cháy nổi tiếng, mà còn đem lại trải nghiệm đặc biệt với dún đá – thứ sản vật dân dã nhưng hiếm có. Cái giòn mát, trong veo như thạch của loài rêu núi đá đã góp phần làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực địa phương, khiến chuyến đi của du khách thêm nhiều hương vị khó quên.
![[INFOGRAPHIC] Tác dụng của sữa đậu nành](https://cdn.kienthuc.net.vn/images/b913c2dae06cc08775e73c73d0b23dceeb0417e3499bd99118a42e42a7e1f6b5cba4051117f7650faff18090923c818e/2.jpg.webp)
![[INFOGRAPHic] 5 toạ độ có thể săn băng tuyết ở miền bắc khi trời lạnh sâu](https://cdn.kienthuc.net.vn/images/da93736661077fcc5158d5f44eac06efaca16c989611329ef1157b825ae629ac544a2d3debfb25f4475a3714c675b15c0b1131227d7bce6e2f0773d7a264e02c/info-sanbangtuyet-02.jpg.webp)
