Nằm thêm 1 ngày là thêm nặng
Bà Nguyễn Thị H. (90 tuổi ở Hà Nội) gần sáng trở dậy đi vệ sinh. Thời tiết lạnh lập cập khiến bà bị ngã dập mông, gẫy cổ xương đùi phải. Do nghĩ đã già khó qua được cuộc phẫu thuật nên gia đình đưa bà đến viện để cố định và chăm sóc.
Sau 3 ngày nằm một chỗ đau đớn, từ chỗ vẫn nhanh nhẹn, minh mẫn sức khoẻ của bà suy sụp nhanh chóng và sau 9 ngày, gia đình gọi điện nhờ TS.BS Nguyễn Quốc Dũng, Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật khớp, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 nhờ tư vấn phẫu thuật nhưng do tình trạng bà đã bị tràn dịch màng phổi, ly bì không thể phẫu thuật được nữa.
Ngược lại, bà Nguyễn Kim C. (82 tuổi ở Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) đang ngồi ghế thì bị trượt ngã gẫy cổ đùi. Gia đình cho nhập viện và phẫu thuật ngay. Sau 3 ngày bà đã đi lại được.
 |
| Bác sĩ đang thăm khám vết mổ cho bà Nguyễn Kim C. |
TS.BS Nguyễn Quốc Dũng cho biết, từ Tết đến nay gần như ngày nào cũng có bệnh nhân gẫy cổ xương đùi nhập viện, thậm chí có ngày 2 - 3 ca. Trong 9 ngày nghỉ Tết, khoa đã cắt cử trực chủ động tiến hành phẫu thuật ngay cho người bệnh bị gẫy cổ xương đùi vì nằm thêm ngày nào là nặng thêm ngày đó. Đặc biệt, sau Tết do thời tiết giá lạnh nên số người bị lại càng tăng lên.
Xương đùi gẫy rất khó liền
TS.BS Nguyễn Quốc Dũng cảnh báo, người dân thường có quan niệm người già bị gẫy xương sức yếu nên không mổ, chỉ đắp lá hoặc chăm sóc mà không biết rằng đây chính là nguyên nhân đẩy bệnh nhân đến nguy cơ tử vong nhanh. Bởi xương đùi gẫy rất khó liền và do không liền xương hoặc tiêu chỏm xương đùi nên người bệnh khó có khả năng đi lại như trước.
 |
| Hướng dẫn cho bệnh nhân tập luyện sau mổ. |
Điều này kéo theo một loạt các hệ lụy do phải nằm tại chỗ, bất động như chăm sóc vệ sinh cá nhân khó khăn; khó xoay trở, thay đổi tư thế người bệnh trên giường; đau đớn kéo dài do các đầu xương gãy chạm vào nhau; do nằm lâu nên các cơ quan như đại tràng, bàng quang không hoạt động sinh lý, dẫn đến đại tiểu tiện khó khăn, ứ trệ nước tiểu, nhiễm khuẩn tiết niệu; loét ở những vùng tì đè như mông, gót chân, lưng...; ứ trệ đờm dãi, phản xạ ho kém do nằm lâu, đau đớn sẽ gây ra viêm phổi do bội nhiễm, viêm tắc tĩnh mạch sâu chi dưới... và người bệnh chết vì viêm đường hô hấp, tiết niệu, thiểu dưỡng do loét... trước khi chết do gẫy xương.
Để giải quyết và hạn chế những biến chứng này, phẫu thuật thay khớp háng là một lựa chọn giúp người bệnh đỡ đau đớn. Mổ càng sớm càng tốt. Mổ kết xương cổ định hoặc thay khớp bán phần với khoảng thời gian 30 - 45 phút. Sau mổ từ 2 - 3 ngày, bệnh nhân đã có thể tập đi và đi lại được dễ dàng. Trường hợp bệnh nhân trước đó đã không đi lại được thì mổ vẫn giúp bệnh nhân ngồi được, do vậy giúp vỗ rung, long đờm, hạn chế nguy cơ viêm phổi; giúp xoay trở, chăm sóc người bệnh dễ dàng hơn, tránh loét ở những vùng tỳ đè, đại tiểu tiện dễ dàng hơn...
TS.BS Nguyễn Quốc Dũng khuyên, gẫy cổ xương đùi là bệnh thường gặp ở người già dễ gây tử vong, chi phí điều trị lớn. Vì vậy, để phòng tránh căn bệnh này thì ngay từ khi còn trẻ đã phải biết cách chăm sóc xương chắc khoẻ như chế độ ăn đủ dinh dưỡng, đảm bảo canxi, chăm vận động, tập luyện thể thao...