Mỹ “gặt hái” gì sau cuộc chiến Iraq?

Lính Mỹ phải trả giá đắt trong và sau cuộc chiến Iraq.

Kỷ niệm 5 năm cuộc chiến Iraq (19/3/2008), Tổng thống Mỹ George W. Bush nói rằng dù cái giá phải trả là rất đắt, nhưng “đây là cuộc chiến Mỹ có thể và phải thắng”.

Gần 4.500 lính Mỹ đã bị giết và trên 32.000 lính bị thương, bao gồm hàng nghìn trường hợp bị thương nặng ở đầu và cột sống. Số thương vong của người Iraq thậm chí còn kinh hoàng hơn: từ 100.000 đến 600.000 người. Phí tổn của cuộc chiến có thể vượt con số nghìn tỷ USD.

Trong khi cuộc chiến ở Iraq đã chấm dứt, sự hy sinh của các cựu chiến binh vẫn tiếp tục diễn ra trong thế giới dân sự mà họ luôn thấy mình “xa lạ” và cô lập.

Ann Weeby được phái sang Iraq ngay từ ngày đầu cuộc chiến và được biên chế vào sư đoàn không vận số 101 lúc đó dưới sự chỉ huy của Thiếu tướng David Petraeus đóng tại Mosul, phía Bắc Iraq.

Cô Weeby nhớ lại: “Mục tiêu của chúng tôi là tìm bằng chứng vũ khí giết người hàng loạt (WMD) và truy lùng Saddam Hussein. Sau khi không tìm thấy vũ khí hủy diệt hàng loạt và Saddam bị bắt, tôi không nghĩ là sự hiện diện quân sự của Mỹ lại kéo dài như vậy”.

Phát biểu với lính Mỹ ở Baghdad trước khi họ rút về nước, Bộ trưởng Quốc phòng khi đó là Leon Panetta nhấn mạnh: “Chắc chắn giá phải trả là rất cao. Nhưng những người đó không hy sinh vô ích. Họ đã khai sinh ra một nước Iraq độc lập, tự do và có chủ quyền”.

Thế nhưng, Toby Dodge - một nhà phân tích tại viện nghiên cứu Chatham House có trụ sở ở Anh - cho rằng Iraq đã biến thành một nhà nước cảnh sát có cảm tình với Iran. Đó là nơi mà các tay súng người Sunni và những kẻ đánh bom khủng bố của lực lượng al-Qaeda dường như thoải mái đánh phá, giết hại hàng trăm người mỗi tuần. Kết luận của ông Dodge là: 10 năm sau khi thay đổi chế độ ở Iraq, không có gì thay đổi cả.

Rất nhiều cựu chiến binh tham chiến ở Iraq thừa nhận rằng họ đã chiến đấu vì những người đồng đội của mình chứ không phải là cho việc xây dựng bất kỳ một “hòn đảo dân chủ” nào trong thế giới Arập.

Robert Contreras, người hai lần sang chiến đấu ở Iraq, đã trở về nước để hoàn thành bậc học cao đẳng, nơi mà anh đã cố gắng hòa nhập với các bạn sinh viên khác, nói: “Tôi không phải đến đó để chiến đấu cho Iraq. Tôi đến đó để bảo vệ những người cùng tôi chiến đấu, với tất cả khả năng của mình”.

Các tư lệnh quân đội Mỹ có thể lập luận rằng cuộc chiến ở Iraq đã mang lại những thay đổi quan trọng ở đó. Người Iraq ngày nay khá hơn khi không còn Saddam Hussein và chí ít họ đã giành được một nền dân chủ non trẻ cũng như tổ chức các cuộc bầu cử toàn quốc.

Tuy nhiên, tròn 10 năm kể từ sau cuộc chiến  dự định mở đường cho một đất nước tự do, những người Iraq giờ đây lại trở thành nạn nhân của hết làn sóng bạo lực sắc tộc này đến làn sóng bạo lực khác. Và rất nhiều “chiến sĩ giải phóng” Mỹ đang phải chiến đấu cho sự sống còn của chính bản thân họ ngay tại quê nhà.