Trung Quốc cố tình khuấy động Biển Đông

Ngày 9/3, một đội tàu Hải giám Trung Quốc (CMS) đã chính thức đồn trú tại cái gọi là "thành phố Tam Sa" mà thực chất bao gồm quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.

THX còn dẫn lời Yang Zhong, phó chỉ huy đội tàu trên, ngang nhiên tuyên bố đơn vị này sẽ thực hiện các nhiệm vụ tuần tra và giám sát định kỳ. Còn Zhang Weijian, quan chức của hạm đội CMS Nam Hải, nhấn mạnh: “Động thái này có nghĩa là CMS đã tăng cường sự quản lý hành chính đối với các vùng biển Tam Sa và trên thực tế bao quát toàn bộ Biển Nam Trung Hoa" (tức Biển Đông).

Đây là hành động vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, tiếp theo nhiều hoạt động xâm phạm gần đây.

Cái gọi là "thành phố Tam Sa" (đơn vị hành chính bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cả Việt Nam) được Trung Quốc ngang nhiên thành lập trên đảo Phú Lâm của Việt Nam vào tháng 7/2012, bất chấp sự phản đối của phía Việt Nam cũng như cộng đồng quốc tế.

Ngày 7/3, khi trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước việc vừa qua một số tàu hải tuần của Trung Quốc thực hiện tuần tra tại Biển Đông, trong đó có khu vực hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị  nêu rõ: “Việt Nam khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Mọi hoạt động tại các khu vực này mà không được sự đồng ý của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam và chúng tôi kiên quyết phản đối”.

Tổng cộng 21 tàu ngư chính cỡ vừa và lớn của Trung Quốc với 3.000 thuyền viên đã ào ạt tiến ra Biển Đông và xâm phạm vào các vùng lãnh hải thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Cục Ngư nghiệp Nam Hải thuộc Bộ Nông Nghiệp Trung Quốc ngày 10/3 cho hay nước này đã tiến hành các chuyến tuần tra ngư chính thường kỳ tại vùng Biển Đông với lý do là "đảm bảo an toàn và các lợi ích hợp pháp của ngư dân Trung Quốc."

Theo quan chức trên, được THX dẫn lời, các tàu hiện đang tuần tra cả quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam cũng như các khu vực khác.

Quan chức này cho biết thêm các tàu dự kiến lưu lại trong nhiều tuần, song không tiết lộ thời gian biểu cụ thể.

Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đăng bài “Trung Quốc và những tranh chấp tại Biển Đông: Chiến lược mới và cũ” của Lye Liang Fook, Trợ lý Giám đốc Viện nghiên cứu Đông Á thuộc Trường Đại học Quốc gia Singapore .

Trong ấn phẩm số tháng 1/2013, nhà nghiên cứu Lye Liang Fook cho rằng, những chiến lược mới do Trung Quốc áp dụng trong tranh chấp tại Biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình giải quyết tranh chấp tại khu vực này và những nỗ lực để tiến tới ký kết Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông.

Một trong những chiến lược mới đó là việc thúc đẩy các hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí tại Biển Đông, kể cả tại những khu vực mà các nước ASEAN đòi chủ quyền, trong đó có Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei.

Vào tháng 9/2010, Chevron China và BP China đã được bật đèn xanh cho việc khai thác dầu khí tại ba khu vực biển sâu là 42/05, 64/18 và 53/30 tại Biển Đông. Vào 5/2011, Công ty Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia của Trung Quốc (CNOOC) đã kêu gọi các công ty nước ngoài tham gia liên doanh để khai thác dầu khí tại 19 khu vực ngoài khơi Trung Quốc, kể cả tại vùng có tranh chấp với Việt Nam (65/24).

Vào tháng 6/2012, Trung Quốc lại kêu gọi nước ngoài tham gia liên doanh khai thác dầu khí tại 9 khu vực, trong đó có cả khu vực mà Việt Nam khẳng định chủ quyền.

Ông Lye Liang Fook chỉ ra một chiến lược mới khác mà Trung Quốc áp dụng: đó là uy hiếp và đánh đuổi các tàu nước ngoài tiến hành khảo sát, thăm dò hoặc đánh cá tại Biển Đông. Vào tháng 3/2011, Philippines lên tiếng phản đối tàu tuần tra của Trung Quốc uy hiếp tàu khai thác dầu khí đang hoạt động tại khu vực cách tỉnh Palawan của Philippines 50 dặm.

Cũng trong năm 2011, Philippines cáo buộc tàu cá của Trung Quốc bắn vào ngư dân Philippines. Tương tự, Việt Nam thông báo rằng tàu hải giám của Trung Quốc đã cố tình cắt cáp của tàu khảo sát tại vùng biển của Việt Nam vào tháng 5/2011.

Hơn nữa, Trung Quốc ngày càng giảo quyệt trong việc dùng các biện pháp hành chính và pháp lý để khẳng định chủ quyền tại Biển Đông, như việc tổ chức lễ chính thức thành lập “thành phố Tam Sa” vào tháng 7/2012 và thông qua luật vào tháng 11/2012 cho phép cảnh sát lên tàu của nước ngoài và buộc tàu quay về vì đi vào vùng biển của tỉnh Hải Nam trái phép.

Trung Quốc áp dụng hàng loạt biện pháp, từ gây sức ép về chính trị và ngoại giao đến tăng cường năng lực hải quân và thậm chí áp dụng các biện pháp kinh tế nhằm buộc đối phương phải nhượng bộ.

Đối với Philippines, ngoài các biện pháp ngoại giao, tháng 5/2012, Trung Quốc ra lệnh kiểm tra chặt chẽ hơn việc nhập khẩu hoa quả của Philippines vào Trung Quốc. Chuối của Philippines nhập khẩu vào Trung Quốc phải qua thời gian làm thủ tục và kiểm tra lâu hơn, phức tạp hơn trong khi du khách Trung Quốc được khuyến cáo là không nên đến Philippines do có những mối “quan ngại về an ninh”.