Hải quân Mỹ: Lực lượng hùng hậu nhất thế giới

Được thành lập cùng thời gian với lực lượng lục quân, Quân chủng Hải quân Mỹ được biết đến là quân chủng có lịch sử lâu đời nhất trong Quân đội Mỹ và là một trong 7 lực lượng mang đồng phục của Mỹ. Ngày 13/10 tới đây sẽ là ngày kỷ niệm 240 năm thành lập lực Quân chủng Hải quân Mỹ (13/10/1775 – 13/10/2015). 

Trải qua 240 năm hình thành và phát triển, Hải quân Mỹ hiện nay đã trở thành một lực lượng nòng cốt của Quân đội Mỹ trong các hoạt động và sứ mệnh quân sự trải dài khắp các đại dương trên toàn cầu.

Quân chủng Hải quân Mỹ có lịch sử từ Hải quân Lục địa được thành lập trong thời Chiến tranh Cách mạng Mỹ (1775–1783) và bị giải thể từ từ và hoàn toàn sau chiến tranh. Hiến pháp Mỹ tạo cơ sở pháp lý để thành lập một lực lượng quân sự bằng cách giao cho Quốc hội Mỹ quyền lực tạo ra và duy trì một lực lượng hải quân. 

Sự kiện hàng hải Mỹ thường hay bị quấy nhiễu bởi cướp biển dọc bờ biển Berber trong Địa Trung Hải đã khiến cho Quốc hội Mỹ thông qua Đạo luật Hải quân 1794, ra lệnh đóng và triển khai sáu khu trục hạm loại nhỏ. Các chiến hạm này được sử dụng để kết thúc các hoạt động của những hải tặc ngoài khơi Duyên hải Berber. Trong thế kỷ 20, khả năng hoạt động xa ngoài khơi của Hải quân Mỹ được chứng minh qua chuyến hải trình vòng quanh thế giới kéo dài 2 năm từ năm 1907–1909 và được biết với tên gọi là Hạm đội Great White.

Hải quân Mỹ đảm nhiệm sứ mệnh duy trì, huấn luyện và trang bị cho các lực lượng hải quân sẵn sàng chiến đấu và có khả năng chiến thắng chiến tranh, ngăn chặn hành động gây hấn và duy trì sự tự do trên biển. Ngoài ra, sứ mệnh của Hải quân Mỹ là bảo vệ quyền lợi và đồng minh của Mỹ trong việc đi lại tự do trên đại dương và bảo vệ quốc gia, chống lại kẻ thù của quốc gia Mỹ.

Về tổ chức biên chế, Hải quân Mỹ được Bộ Hải quân điều hành và người đứng đầu bộ là Bộ trưởng Hải quân. Bộ Hải quân Mỹ tự nó là một bộ nằm dưới quyền Bộ Quốc phòng Mỹ do Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lãnh đạo. Sĩ quan cao cấp nhất là Tư lệnh Tác chiến Hải quân. Bộ trưởng và Tư lệnh Hải quân có trách nhiệm tổ chức, tuyển mộ, huấn luyện, và trang bị cho lực lượng hải quân sẵn sàng tác chiến dưới quyền tư lệnh của các tư lệnh thuộc các Bộ tư lệnh Tác chiến Thống nhất (tư lệnh chung cho cả hải - lục - không quân). 

Về lực lượng tác chiến, Hải quân Mỹ có 9 thành phần gồm: Bộ tư lệnh Các lực lượng Hạm đội Mỹ (USFFC); Bộ tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương (USPACOM), Bộ tư lệnh Các lực lượng Hải quân Mỹ đặc trách chiến trường miền Trung (USNFCC); Các lực lượng Hải quân Mỹ đặc trách chiến trường châu Âu (USNFE); Bộ tư lệnh Chiến tranh Thông tin Hải quân (NNWC); Hải quân dự bị Mỹ (USNR); Bộ tư lệnh Chiến tranh Đặc biệt Hải quân (NSWC); Lực lượng Thử nghiệm và Giám định Vận hành (OTEF) và Bộ tư lệnh Hải vận Quân sự (MSC). 

Hiện nay, Hải quân Mỹ duy trì 5 hạm đội gồm: Hạm đội 3, Hạm đội 4, Hạm đội 5, Hạm đội 6, và Hạm đội 7. Các hạm đội trong Hải quân Mỹ đóng vai trò là bộ phận cung ứng lực lượng; chúng không tiến hành các chiến dịch quân sự một cách độc lập mà đúng hơn là huấn luyện và duy trì các đơn vị hải quân để sau đó cung cấp thành phần lực lượng hải quân cho mỗi Bộ tư lệnh Tác chiến Thống nhất. 

Ngoài ra còn có các bộ tư lệnh đặt trách trên bờ, được duy trì để hỗ trợ sứ mệnh của các hạm đội đi biển qua việc sử dụng các cơ sở vật chất trên bờ. Các cơ sở này rất là cần thiết cho các hoạt động liên tục và sẵn sàng của các lực lượng hải quân qua việc cung cấp nhiều dịch vụ như sửa chữa tàu, tiếp vận. Nhiều bộ tư lệnh khác nhau hiện diện đã phản ánh được mức độ phức tạp của Hải quân Mỹ ngày nay gồm có các hoạt động tình báo hải quân đến viện huấn luyện nhân sự đến hoặc bảo trì các cơ sở vật chất.

Ngoài ra, một lực lượng vô cùng quan trọng phải kể đến đó là Thủy quân Lục chiến, đây là lực lượng có mối liên hệ chặt chẽ và mật thiết với Hải quân Mỹ. Lực lượng này được thành lập vào năm 1834 nằm dưới quyền của Bộ Hải quân Mỹ. 

Sở dĩ, Hải quân Mỹ có mối quan hệ mật thiết với Thủy quân Lục chiến, một phần vì cả hai đều chuyên môn về các hoạt động trên biển. Ở cấp bậc cao nhất trong tổ chức dân sự thì Thủy quân Lục chiến Mỹ là thành phần của Bộ Hải quân Mỹ và trực tiếp báo cáo với Bộ trưởng Hải quân Mỹ. Tuy nhiên thủy quân lục chiến được xem là một quân chủng riêng biệt và không phải là một bộ phận nhỏ của Hải quân Mỹ. 

Sĩ quan cao cấp nhất của Thủy quân Lục chiến Mỹ là Tư lệnh Thủy quân Lục chiến Mỹ sẽ không báo cáo trực tiếp với một sĩ quan nào của Hải quân Mỹ. Mối quan hệ này cũng mở rộng tại chiến trường. Với vai trò là lực lượng chuyên xung kích đổ bộ, Thủy quân Lục chiến Mỹ thường khai triển trên các tàu của Hải quân Mỹ và tấn công từ đó. Trong lúc được tàu hải quân vận chuyển thì họ phải tuân theo mệnh lệnh của chỉ huy tàu.