Trong tác phẩm "Tam quốc diễn nghĩa", Lưu Bị là một trong những nhân vật được yêu thích nhất. Theo miêu tả của La Quán Trung, Lưu Bị là con cháu Hoàng tộc họ Lưu.
Tuy rằng chỉ là chi thứ nhưng nếu xét trong ba nước Ngụy, Thục, Ngô thì Lưu Bị là người duy nhất có tư cách được thừa kế giang sơn. Cũng chính bởi lý do này cho nên những bậc hiền tài được các vị quân chủ tranh nhau tìm kiếm như Ngọa Long Gia Cát Khổng Minh hay Phượng Sồ Bàng Thống đều lựa chọn đầu quân cho Lưu Bị.
Không chỉ được những mưu sĩ tài ba phò tá, dưới trướng Lưu Bị còn có những mãnh tướng vang danh thời đó, trong đó không thể không kể đến các nhân vật như Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, Mã Siêu và Hoàng Trung trong Ngũ hổ tướng.
Võ tướng dưới thời Tam Quốc giữ một vai trò then chốt, thậm chí có thể quyết định đến cục diện của cả một thời kỳ. Vì thế việc các tập đoàn chính trị lúc bấy giờ là Thục, Ngụy, Ngô có được sự phò tá của tướng tài, coi như đã nắm trong tay cơ hội thành công.
Nếu như Thục Hán có Ngũ hổ tướng, thì phía Tào Ngụy cũng có các mãnh tướng không thể không nhắc đến như Điển Vi, Hứa Chử, Trương Liêu…
Trương Liêu vốn dĩ là người bạn tri kỷ tốt nhất trong đời của Quan Vũ. Ban đầu, ông đầu quân cho Tào Tháo chứ không phò tá Lưu Bị, đây là lựa chọn do tình thế ép buộc.
Nếu như ban đầu thế lực giữa Tào Tháo và Lưu Bị tương đương nhau, nếu Trương Liêu chọn đầu quân cho Lưu Bị thì chắc chắn ông sẽ thế chỗ một người trong Ngũ Hổ thượng tướng.
Giả sử như tình huống này thực sự diễn ra, vậy khi đó ai trong Ngũ hổ tướng sẽ là người bị Trương Liêu thay thế?
QUAN VŨ VÀ TRƯƠNG PHI?
Trước tiên xét đến hai người Quan Vũ và Trương Phi. Quan hệ giữa hai người họ với Lưu Bị không chỉ là quan hệ quân thần mà còn là huynh đệ kết nghĩa thân thiết, ba người đã cùng nhau kề vai sát cánh từ những ngày đầu tiên, tình cảm vô cùng sâu đậm.
Chính vì thứ tình cảm quá thân thiết này mà sau khi Quan Vũ chết, Trương Phi vì vội vàng muốn báo thù cho Quan Vũ nên bị giết còn Lưu Bị thì không màng đến lời khuyên can của Gia Cát Lượng và Triệu Vân, trực tiếp phá bỏ liên minh với Tôn Quyền, quay sang tấn công Đông Ngô.
Mặt khác, võ công của Quan Vũ và Trương Phi cũng rất cao cường, tích truyện Quan Vũ qua năm ải chém sáu tướng khiến Tào quân sợ hãi, tiếng gầm của Trương Phi ở cầu Trường Bản dọa Tào quân mất mật, bởi vậy nên địa vị của Quan Vũ và Trương Phi trong Thục quân là rất ổn định.
TRIỆU VÂN?
Tiếp đến là Triệu Vân. Triệu Vân được rất nhiều bạn đọc "Tam quốc diễn nghĩa" đánh giá là vị võ tướng tài giỏi thứ hai trong truyện. Ông là vị tướng quân trẻ tuổi, sinh ra trong gia đình nghèo, tình cảm giữa ông và Lưu Bị cũng rất sâu sắc, được Lưu Bị xem như tâm phúc của mình.
Chưa kể đến việc Triệu Vân trung thành với Lưu Bị cũng không hề kém gì Quan Vũ, chỉ riêng việc Triệu Vân nhiều lần vào sinh ra tử, không quản nguy hiểm bảo vệ tính mạng của Lưu Bị và A Đẩu, cũng có thể thấy Lưu Bị chắc chắn sẽ không bao giờ gạt đẩy Triệu Vân ra ngoài.
Mặt khác, theo Sohu, vì Triệu Vân xuất thân nghèo khó, không có bối cảnh gia đình hùng hậu "chống lưng" phía sau cho nên sẽ dễ dàng khống chế, bởi vậy nên với võ tướng này, Lưu Bị hoàn toàn yên tâm.
HOÀNG TRUNG?
Tiếp đến là Hoàng Trung. Thời gian Hoàng Trung quy thuận Lưu Bị khá ngắn, trong Ngũ Hổ thượng tướng, ông cũng là người theo phò tá Lưu Bị sau cùng. Tuy nhiên mãnh tướng này lại là người có nhiều kinh nghiệm chinh chiến nhất, hơn nữa vì tuổi tác khá lớn nên uy vọng của Hoàng Trung trong quân đội rất cao. Điều quan trọng nữa là ông không quan tâm đến địa vị danh vọng.
Những điều Hoàng Trung theo đuổi lại hết sức đơn giản, một là đánh thắng trận, hai là lòng trung thành. Lưu Bị vì muốn động viên lòng quân chắc chắn sẽ trọng dụng Hoàng Trung.
MÃ SIÊU?
Cuối cùng là Mã Siêu. So với những người còn lại, Mã Siêu có xuất thân cao quý hơn hẳn. Ông mang trong mình dòng máu người Khương và được cho là hậu duệ của tướng Mã Viện nhà Đông Hán.
Tuy nhiên mối quan hệ giữa Mã Siêu và Lưu Bị cũng không quá thân thiết, việc Mã Siêu đầu quân cho Lưu Bị là do tình thế ép buộc, hơn nữa Lưu Bị cũng luôn mang tâm lý đề phòng Mã Siêu, vậy nên nếu có một người trong Ngũ Hổ thượng tướng bị thay thế thì người đó chính là Mã Siêu.