Những chất độc trong thuốc lá
Trong khói thuốc lá chứa hơn 7000 chất. Trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe, 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Các chuyên gia chia ra tác hại của khói thuốc bao gồm 4 nhóm chính:
Thứ nhất: Nicotine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi khi tiếp xúc với không khí. Nicotine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicotine mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicotine một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào.
|
Thuốc lá ảnh hưởng tới cả thai nhi. |
Tác dụng gây nghiện của nicotine chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotine trên các tế bào thần kinh tại “trung tâm thưởng” ở hệ viền não bộ, các hóa chất trung gian dẫn truyền thần kinh bao gồm dopamin, serotonine, noradrenaline được phóng thích. Chúng gây ra nhiều tác động tâm thần kinh như là cảm giác sảng khoái, tâm trạng vui vẻ, tăng chú ý, tăng hoạt động nhận thức và trí nhớ ngắn hạn.
Thứ hai: Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.
Thứ ba: trong khói thuốc lá có khoảng 70 chất có tính chất gây ung thư, ví dụ như hợp chất thơm có vòng đóng, Benzopyrene hay các Nitrosamine. Các hoá chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hoá.
Não bộ nhanh chóng nhận ra rằng có thể dùng thuốc lá để kích thích bài tiết dopamin và như vậy khởi động quá trình hút thuốc lá kéo dài nhiều năm tháng.
Thứ tư: Monoxit carbon (khí CO): Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobine với ái lực mạnh hơn 210 lần oxy. Khí CO đi nhanh vào máu và chiếm chỗ của oxy trên hồng cầu. Ái lực của hemoglobine hồng cầu với CO mạnh gấp 210 lần so với O2 và như thế sau hút thuốc lá, một lượng hồng cầu trong máu tạm thời mất chức năng vận chuyển O2 vì đã gắn kết với CO. Hậu quả là cơ thể không đủ oxy để sử dụng
Nguy cơ với trẻ sơ sinh
Phụ nữ có thai hút thuốc vô tình khiến đứa trẻ trong bụng bị nhiễm độc từ trong bụng mẹ và tiềm ẩn nhiều nguy cơ tới sức khỏe của thai nhi đó. Các bác sĩ chỉ ra rằng khói thuốc lá có thể gây ra những cái chết ngay tức khắc với trẻ sơ sinh như vỡ ối sớm, đẻ non, chết sau sinh.
Những người hút thuốc có thể đẻ non do "vỡ ối sớm". Điều này gây nguy hiểm và đe doạ sự sống còn của thai nhi nếu thai nhi chưa đủ tháng sinh. Vì hiện tượng vỡ ối sớm không phải luôn dẫn tới sinh, mà có thể ảnh hưởng tới môi trường sinh nở của bào thai, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn nguy hiểm xâm nhập vào bên trong. Điều này tiềm tàng có thể gây ra nhiễm trùng, đe doạ mạng sống của thai nhi.
Phụ nữ hút thuốc trên 20 điếu một ngày có nguy cơ sinh sớm (mang thai dưới 37 tuần) hơn 20% so với người không hút thuốc. Nếu trẻ bị sinh quá sớm phải đương đầu nhiều hơn với các nguy cơ rắc rối và tử vong.
Trẻ chết ngay khi sinh ở phụ nữ hút thuốc phổ biến hơn so với phụ nữ không hút thuốc. Sở dĩ nguy cơ này cao vì hút thuốc làm gây ra biến chứng ở nhau thai và làm trậm sự phát triển của trẻ trong tử cung.