“Tình hình đột quỵ não (tai biến mạch máu não) tại Việt Nam hiện nay ngày càng có xu hướng trẻ hoá, không chỉ ở nam mà cả nữ giới”, PGS.TS Lương Tuấn Khanh, Giám đốc TT Phục hồi chức năng, BV Bạch Mai chia sẻ bên lề hội nghị Phục hồi chức năng toàn quốc.
Ông cho biết, trung tâm đã điều trị cho rất nhiều bệnh nhân dưới 30 tuổi bị đột quỵ não, trong khi độ tuổi phổ biến từ 50-60. Có một tỉ lệ lớn là học sinh, sinh viên bị vỡ mạch máu não do dị dạng mạch.
 |
| Ảnh minh họa. |
Hầu hết những trường hợp này chỉ đến khi vỡ mới biết do mạch máu phình bẩm sinh, to dần theo thời gian. Một số bệnh nhân có những dấu hiệu báo trước như đau đầu, nhưng thường bị bỏ qua vì nghĩ đến nguyên nhân khác.
“Rất may, với những chẩn đoán hình ảnh hiện đại có thể phát hiện sớm được điểm phình khi chụp CT não. Do đó, những bệnh nhân đau đầu dai dẳng không tìm được nguyên nhân được khuyến cáo chụp kiểm tra mạch não để phát hiện, can thiệp nút mạch sớm”, TS Khanh khuyến cáo.
Theo TS Khanh, ngoài yếu tố dị dạng mạch não, nguyên nhân chính khiến đột quỵ trẻ hoá là do xu hướng trẻ hoá của các bệnh mạn tính không lây nhiễm như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu... Trong đó tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ.
Nguồn gốc của các bệnh không lây nhiễm là do lối sống hiện đại căng thẳng, bia rượu, hút thuốc, lười thể dục...
Theo thống kê, số bệnh nhân trẻ bị đột quỵ mỗi năm tăng khoảng 2%, trong đó số lượng nam giới cao gấp 4 lần nữ.
90% có biến chứng
Đột quỵ là căn bệnh có nguy cơ tử vong cao thứ 3 sau tim mạch, ung thư và đứng hàng đầu về tỉ lệ tàn tật.
Tại nước ta, mỗi năm có khoảng 200.000 người mắc mới đột quỵ, khoảng 50% trong số đó tử vong.
TS Khanh cho biết, đột quỵ não thường xảy ra “bất ngờ” và để lại hậu quả vô cùng nặng nề khi có tới 90% bệnh nhân phải gánh chịu các di chứng sau cơn đột quỵ như liệt nửa người, liệt toàn thân, bại não, biến chứng tâm lý, tâm thần...
“Ngay cả những trường hợp được cứu sống, chỉ có 20-25% hồi phục hoàn toàn, 50% phải phụ thuộc một phần vào người khác, 25% còn lại bị phụ thuộc hoàn toàn”, TS Khanh thông tin.
Do đó, điều quan trọng không chỉ là can thiệp cứu sống người bệnh mà bắt buộc phải phục hồi chức năng để cải thiện di chứng, giúp người bệnh hoà nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Hiện mỗi năm TT Phục hồi chức năng, BV Bạch Mai điều trị cho 250-300 bệnh nhân đột quỵ và con số này tăng nhanh hàng năm. Những bệnh nhân lâu nhất điều trị gần 2 tháng.
Theo TS Khanh, hiệu quả của việc điều trị phục hồi chức năng tuỳ thuộc nhiều yếu tố: độ tuổi, mức độ, vị trí cũng như sự liên tục.
“Như mẹ tôi bị xuất huyết não nhưng ở vị trí ít nghiêm trọng hơn nên sau 2 năm điều trị đã có thể đạp xe, đi chợ bình thường”, TS Khanh chia sẻ.
Để hỗ trợ phục hồi cho các bệnh nhân sau đột quỵ tại Việt Nam, Áo sẽ mở các lớp đào tạo bác sĩ phục hồi chức năng và kỹ thuật viên rộng khắp đến bệnh viện các tuyến và cả người chăm sóc bệnh nhân trên cả nước gồm: cách nhận biết, điều trị, phòng ngừa và các bài tập phục hồi chức năng cơ bản.
Tổ chức Đột quỵ thế giới khuyến cáo những liệu pháp phục hồi chức năng cần được tiến hành một cách bài bản, có thể bắt đầu từ 24 giờ sau khi đột quỵ khởi phát.